Chronische bronchitis en emfyseem zijn de belangrijkste aandoeningen die tot COPD worden gerekend. Chronische bronchitis is een chronische ontstekingsreactie van de luchtwegen die slijmafscheiding in de hogere luchtwegen veroorzaakt. Dit leidt tot klachten zoals regelmatig hoesten met slijm opgeven.
Chronische obstructieve longziekte (COPD) is een verzamelnaam voor een aantal longziekten die een goede ademhaling verhinderen. Drie van de meest voorkomende COPD-aandoeningen zijn emfyseem, chronische bronchitis en chronische astma die niet volledig omkeerbaar is. Deze aandoeningen kunnen afzonderlijk of samen voorkomen.
De meeste mensen die COPD krijgen, zijn ouder dan 40 jaar. U kunt 1 of meer van deze klachten hebben: U moet vaak hoesten en u hoest slijm op. Bij het ademen hoort u een piepend of brommend geluid.
COPD-patiënten hebben naast klachten ook vaak bijkomende complicaties, die het ziektebeeld verergeren. Veel voorkomende complicaties zijn bacteriële en/of virale luchtweginfecties en bijwerkingen van medicijnen. Een complicatie die weinig voorkomt, maar wel ernstig is, is cor pulmonale.
De aandoening veroorzaakt ook enkele specifieke geluiden, variërend van piepen tot krakende ademhalingen . Dat is niet verrassend, aangezien COPD een verzamelnaam is voor een groep longziekten (waaronder chronische bronchitis en emfyseem) die de luchtwegen van de longen blokkeren en het ademhalen bemoeilijken.
In het kort
U krijgt steeds meer klachten door de COPD. U bent snel benauwd en moe, al bij weinig bewegen of rustig zitten of liggen. U krijgt medicijnen tegen deze klachten. Soms kan extra zuurstof een minder benauwd gevoel geven.
Er zijn vier stadia van COPD. Stadia 1 en 2 zijn vroege fasen en zorgen voor relatief milde en matige klachten. Stadium 3 is ernstig en stadium 4 wordt als zeer ernstig beschouwd. COPD is een ziekte die voor de meeste mensen in de loop van de tijd erger wordt.
COPD is een ziekte die niet overgaat, maar zich vaak langzaam verder uitbreidt. U krijgt steeds meer last van kortademigheid. Veel patiënten gaan daardoor minder doen, waardoor hun conditie verder slechter wordt. Roken is een belangrijkste oorzaak van COPD.
Door een longaanval ontstaat vaak onherstelbare schade aan de longen. Na één longaanval volgen er meestal meer, en raken de longen langzaam uitgeput. Jaarlijks sterven meer dan 7.000 mensen aan COPD, grotendeels na een longaanval.
Wat zijn de rechten van iemand met COPD? Iemand met COPD heeft recht op goede zorg en ondersteuning. Dit kan betekenen dat u vergoedingen krijgt voor medicijnen, voedingsadvies, fysiotherapie of stoppen met roken. Ook heeft u recht op hulp bij het omgaan met uw ziekte en het verbeteren van uw kwaliteit van leven.
Voorbeelden zijn dexamethason, prednisolon en prednison. Soms wordt ook triamcinolonacetonide injectie gebruikt. Luchtwegverwijders in tabletvorm worden gebruikt als luchtwegverwijders om te inhaleren alleen niet voldoende werken. U krijgt dan een proefbehandeling met deze middelen.
Maak onderscheid tussen continue kortademigheid en episodes van kortademigheid. Patiënten met eindstadium COPD zijn vaak continu kortademig bij minimale inspanning, met daarnaast kortdurende episodes (meestal korter dan 20 min), met of zonder uitlokkende factoren.
De pijn wordt vaak als brandend, schietend en/of stekend beschreven. De pijn gaat nogal eens gepaard met sensibiliteitsstoornissen.
Artsen beoordelen uw spirometrieresultaten van graad 1 (minst ernstig) tot graad 4 (meest ernstig). In het oude systeem correleren deze graden met stadium 1 tot stadium 4 COPD. Artsen bepalen de ernst van uw symptomen met behulp van de British Medical Research Council (mMRC) vragenlijst of de COPD Assessment Test (CAT) .
GOLD fase 3
In fase 3 heeft u een FEV1 van 30 tot 49%. U heeft dan een ernstige vorm van COPD. U heeft nog meer moeite met ademhalen en krijgt meer last van benauwdheid en vermoeidheid. Ook zult u klachten krijgen in het dagelijkse leven en deze kunnen uw leven beïnvloeden.
Uit dit onderzoek blijkt onder meer dat de chronische longziekte COPD vaak niet alleen komt. “Bij bijna alle patiënten met COPD zien we dat zij last hebben van bijkomende aandoeningen als hart- en vaatziekten, botontkalking, nierproblemen, bloedarmoede, suikerziekte en depressie.
Een longfunctie-test is een onderzoek om te kijken of u COPD heeft. Op een longfoto is dit niet te zien. Bij dit onderzoek meet de praktijkondersteuner hoe goed uw longen werken (de longfunctie): hoeveel lucht u maximaal kunt uitademen na rustig diep inademen.
De levensverwachting van mensen met COPD is korter dan die van gezonde mensen. Voor iemand die rookt is de levensverwachting in GOLD fase 1, 0 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 2 is de levensverwachting 2 tot 3 jaar korter. In GOLD fase 3 en 4 is de levensverachting 5 tot 8 jaar korter.
Bij een longziekte kan de saturatie lager zijn, maar onder de 90% is niet goed. Als de uitslag onder de 95% is, meet je na tien minuten aan een andere vinger. Is de saturatie nu nog te laag, neem dan contact op met de huisarts.
De laatste dagen van COPD-patiënten kunnen worden gekenmerkt door depressie, angst, pijn en dyspneu . Clinici moeten alert zijn op het ongemak van de patiënt en passende palliatieve zorg en geruststelling bieden.
Symptomen van emfyseem
hoesten met slijmproductie . vermoeidheid. tonvormige borstkas (door uitzetting van de ribbenkast om plaats te maken voor de vergrote longen). cyanose (een blauwe waas op de huid) door gebrek aan zuurstof.
Bij een lichte vorm van longemfyseem kunt u vaak zonder zware klachten leven. Uw longen werken nog voor meer dan de helft goed en u heeft niet vaak klachten. Wel moet u onder controle bij de huisarts blijven, gezond eten en goed bewegen. Bij matige emfyseem moet uw manier van leven aangepast worden.