Eigenlijk net zoals wielrenners die elkaar afwisselen tijdens een etappe zodat ze in elkaars slipstream kunnen rijden. De energiebesparing is overigens direct een verklaring waarom ganzen niet in hun uppie reizen: dan zou elke vogel als het ware altijd 'voorop' vliegen.
Vogels vliegen vaak in een V-vorm. Dat doen ze niet alleen omdat het zo leuk allitereert, maar om energie te sparen. Bij een vliegende vogel is de druk onder de vleugel hoger dan de druk erboven. Die lucht wil dus opstijgen en die stuwt de vogel omhoog.
In het klassieke patroon van de vogeltrek vliegen grote zwermen ganzen in de lente vanuit het zuiden van de VS naar het noorden, waar ze op vaste plekken in het hoge noorden van het continent neerstrijken om er te paren en hun jongen uit te broeden.
Het is een bekend fenomeen, vogels die in een V-formatie vliegen. In Nederland is vooral de gans een bekende 'formatievlieger', maar ook pelikanen en ibissen vliegen vaak in dit vliegpatroon. Tijdens een onderzoek bij pelikanen kwam aan het licht dat zij op deze manier energie kunnen besparen tijdens het vliegen.
De meeste groepen vliegen lager dan 1500 meter, toch zijn er meldingen van kleine vogels die 3000, 5000 en zelfs 6300 meter hoog vlogen.
Vogeltrek. Trekt over een breed front van de Europese broedgebieden naar Afrika. Tapuiten uit Alaska trekken over Azië naar Afrika; vogels uit Oost-Canada, Groenland en IJsland trekken over de Atlantische Oceaan en de Britse eilanden naar Afrika. Het is de verst trekkende zangvogel voor zover bekend.
Vooral vogelsoorten die bekendstaan als monogaam en intelligent, zoals papegaaien en parkieten, hebben daar last van. Er ontbreekt wetenschappelijk bewijs dat vogels rouw ervaren. Gedrag dat mensen associëren met rouw zou ook andere oorzaken kunnen hebben.
'Er komen constant indringers overvliegen en dan moeten die paren daarop reageren. Ze maken dan een hoop herrie om aan te geven dat het hún plek is en dat die andere ganzen moeten doorvliegen. Dat moet wel agressief overkomen en dus maakt het veel geluid', legt Majoor uit.
Zo'n grote zwerm vogels in de lucht valt op, ook bij soortgenoten. Daardoor weten ze elkaar te vinden en kunnen ze in een grote groep overnachten. Dat is veiliger voor de dieren. 'Het zou zelfs kunnen dat de dieren de voorstelling geven om roofdieren in de buurt af te schrikken', oppert radioverslaggever Laurens.
De mannetjes leven doorgaans langer dan de vrouwtjes en worden gemiddeld vier jaar oud. De hoogst gedocumenteerde leeftijd voor een boerenzwaluw bedraagt meer dan elf jaar.
Communiceren in het donker
'Het is niet dat ze nu meer lawaai maken, maar het is vooral de massa', zegt Dijksterhuis. 'Ze vliegen in het donker en kunnen elkaar niet goed zien. Al kunnen vogels veel beter zien dan mensen. Ze houden contact door te gakken.
De drie dappere vogels hebben eind augustus 2009 de vlucht gemaakt van het midden van Zweden naar tropisch Afrika, dicht bij de evenaar. Daarbij legden ze 6170, 6800 en 4620 kilometer in één keer af. En dat in heel korte tijd: 72, 84 en 48 uur.
Trekvogels zoeken voedsel en nestplaatsen
Trekvogels leggen vaak duizenden kilometers per jaar af. Ze gaan net als veel andere dieren op zoek naar plekken waar ze betere kansen hebben om te nestelen en voedsel te vinden, of waar het klimaat dat seizoen prettiger is.
Als vogels slapen blijft er 1 hersenhelft wakker, om snel te kunnen reageren als er gevaar is, terwijl de andere hersenhelft slaapt. Waarschijnlijk werkt dat bij trekvogels ook zo als ze tijdens hun trektocht half slapend en half wakker vliegen, hoog in de lucht terwijl ze een dutje doen.
Hoe vinden ze de weg? Hoe vogels zich oriënteren tijdens de trek is redelijk goed bekend. Zo volgen ze kustlijnen en rivieren en kijken naar de zon en sterren. Ook reageren ze op het aardmagnetisch veld en gebruiken zelfs geluiden en geuren om de weg te vinden.
Spreeuwen, bijen en haringen. In grote groepen bijeen lijkt het alsof zwermen en scholen een eigen leven leiden. Ze draaien, keren en creëren spectaculaire nieuwe patronen en vormen.
Uit noordelijke en oostelijke streken van Europa trekken grote aantallen spreeuwen door Nederland, waarvan een groot deel in ons land overwintert. In de winter zijn er daarom nog meer spreeuwen in Nederland dan tijdens het broedseizoen. Voorjaarstrek vooral in maart, najaarstrek van juni (jonge vogels) tot in november.
Een dode vogel hoeft niet meteen te verwijzen naar de dood. Het zou ook het einde van een moeilijke situatie kunnen betekenen. Ook zou een jong of klein vogeltje op de grond kunnen zeggen dat je je teveel zorgen maakt. Een dode duif kan symbool staan voor een positieve verandering in jezelf.
Gedomesticeerde ganzen kan je over het algemeen gemakkelijk hanteren en onderzoeken hoewel dit stress veroorzaakt. Ze kunnen zich verdedigen door te flapperen met hun vleugels, uit te halen met hun poten of door te bijten.
Ganzenkuikens worden geboren uit bevruchte ganzeneieren die worden uitgebroed. Dit uitbroeden duurt ongeveer vier weken. De vrouwtjesganzen maken eerst een nestje op de grond, dat ze bekleden met dons. Dit dons plukken ze uit hun eigen borst.
Ganzen verjagen kan gebeuren met behulp van een vogel afweerpistool(VAP), laser of het plaatsen van linten. Vaak hebben deze ganzen verjaagmethoden een kortstondig resultaat. Maar zo kan men soms net een schadegevoelige periode van gewassen overbruggen met deze werende middelen.
De vogels hebben aan menig wetenschappelijk onderzoek deelgenomen en verrasten vriend en vijand. Onder meer door te laten zien dat ze een fabelachtig geheugen hebben. De dieren kunnen honderden beelden opslaan en zijn zelfs enkele jaren nadat ze de beelden voor het laatst zagen in staat om ze te herkennen.
“Vogels hebben een heel emotioneel repertoire: ze kunnen ook kwaad worden of enorm angstig zijn. Dat is voor ons soms wat moeilijk te zien, omdat ze geen echte gezichtsuitdrukkingen hebben, zoals wij primaten. Maar de emoties zijn er wel.
Grasparkieten zijn niet graag alleen – daarom is het beter om er twee te houden. In hun geboorteland Australië leven grasparkieten in een kleine of grote zwerm. Ze hebben een vaste partner, waarmee ze gewoonlijk hun hele leven lang samen blijven. Geef jouw parkiet een soortgenoot, zodat hij zich bij jou thuis voelt.