Onder mantelzorg vallen allerlei soorten van hulp en zorg: huishoudelijke hulp, praktische steun, verzorging, verpleging, begeleiding, toezicht en emotionele steun. De zorg of hulp die u geeft, is anders of meer dan mensen normaal gesproken (in een gezin) aan elkaar geven.
Enkele concrete voorbeelden van mantelzorg zijn: Een kind dat voor zijn/haar moeder zorgt. Dit komt vaak voor wanneer 1 van beide ouders al is overleden. Wanneer de overgebleven ouder hulpbehoevend wordt – en graag thuis wil blijven wonen – komt veel van de zorg vaak neer op de kinderen.
Uit onderzoek van SCP in 2019 blijkt dat veel mensen in Nederland mantelzorg verlenen. Ongeveer 35% van de 16-plussers (circa 5 miljoen mensen) geven mantelzorg aan bekenden of naasten. Ongeveer 825.000 mensen helpen langdurig (langer dan drie maanden) en intensief (meer dan acht uur per week).
Je bent mantelzorger als je langdurig, vrijwillig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, (schoon)ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis zorgt. Deze zorg dient een niet-beroepsmatige zorgverlener minimaal acht uur per week of langer dan drie maanden te geven.
Het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden is er voor wie lange tijd niet voor zichzelf kan zorgen. Het geld kan ook worden gebruikt om de kosten voor mantelzorgers te vergoeden. Op dit moment bedraagt de vergoeding 130 euro per maand.
Een officieel bewijs dat je mantelzorger bent bestaat niet. Toch vragen steeds meer organisaties erom. Bijvoorbeeld als mantelzorgers medehuurderschap of een urgentieverklaring voor een sociale huurwoning willen krijgen, of vanwege vrijstelling van sollicitatieplicht. Of wanneer er een mantelzorgwoning geplaatst wordt.
Bij intensieve mantelzorg gaat het over mantelzorg in intensieve zorgsituaties, bijvoorbeeld vanwege een gehandicapt kind of een partner met een psychiatrische problematiek. Situaties waarin er sprake is van een langdurige zorgvraag en complexe problematiek – en vaak meerdere wetten en schotten.
Jazeker, want mantelzorg is niet verplicht. Maar let op: ben je een gezonde huisgenoot (dus inwonend) van iemand die zorg nodig heeft - bijvoorbeeld je echtgenoot of echtgenote - dan wordt wél verwacht dat je de huishoudelijke taken op je neemt. Schoonmaken, ramen lappen, boodschappen doen en dergelijke.
Bij ontspoorde mantelzorg overschrijdt de mantelzorger de grens van goede zorg door overbelasting, onmacht, onkunde of onwetendheid. Een kenmerk van ontspoorde mantelzorg is het ontbreken van opzet. Er zijn verschillende vormen en signalen van ouderenmishandeling.
Iemand is mantelzorger als de zorg al minimaal 3 maanden duurt, of zorg biedt voor minimaal 8 uur per week. CBS hanteert een definitie waarbij de mantelzorger zorg verleent aan iemand die langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is.
Waarom is mantelzorg zo belangrijk? Mensen kunnen dankzij de mantelzorg vaak langer thuis blijven wonen en contacten met hun eigen vertrouwde kring mensen onderhouden. Die contacten blijven dankzij mantelzorg ook na een eventuele verhuizing naar een verzorgings- of verpleeghuis in stand.
Er zijn geen wetten en regels voor mantelzorg
Niet elke zorgmedewerker mag zomaar een spuit of medicijnen geven aan een patiënt. Je kijkt er misschien raar van op, maar deze regels gelden niet voor mantelzorgers. Je mag als mantelzorger dus gewoon medische handelingen doen zolang je naaste hiervoor toestemming geeft.
Mantelzorgcompliment. Het Mantelzorgcompliment is een bedrag van 200,- euro waarmee de overheid haar waardering voor mantelzorgers laat blijken. Om dit jaarlijkse bedrag te ontvangen moet diegene waarvoor je zorgt een aanmeldingsformulier van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) invullen.
Voor het opbouwen van een prettig contact en fijne samenwerking kan de COUP-werkwijze helpen. COUP is de afkorting van Contact leggen, Ondersteunen, Uitnodigen en Participeren.
Mantelzorger ben je als je op regelmatige basis zorgt voor een partner, ouder, een kind, schoonouder, een buur of een vriend die omwille van ziekte, handicap, ouderdom, psychische kwetsbaarheid of een verslavingsproblematiek extra zorg nodig heeft. Je doet dit omdat je met de persoon een affectieve, sociale band hebt.
Thuiszorg is hulp aan huis door professionele zorgverleners. Die krijgen hier ook voor betaald. Mantelzorg is hulp die u krijgt van een familielid, vriend, kennis of buurman/-vrouw. Dit is vrijwillige hulp; zij krijgen hier dus niet voor betaald.
Bij meerderjarige (ouder dan 21 jaar) zorgvragers moet je ten minste 12 punten op de graad van zelfredzaamheid voor de integratietegemoetkoming scoren. Die vaststelling kan gebeuren door de FOD Sociale Zekerheid, Medex of de adviserend arts van het ziekenfonds.
De mantelzorgwoning heeft maximale maten. De woning (inclusief het dak) mag maximaal 5 meter hoog en 100m2 groot zijn. Wilt u een grotere woning bouwen, dan moet u wel een vergunning bij de gemeente aanvragen.
In Nederland kennen we verschillende verlofregelingen voor mantelzorgers. De belangrijkste bij mantelzorg zijn het kortdurend zorgverlof en het langdurig zorgverlof. Een leidinggevende kan deze verlofregelingen als oplossing aandragen bij medewerkers die mantelzorg verlenen.
Je bent een mantelzorger wanneer je: zorg biedt aan iemand die omwille van ziekte, handicap, ouderdom een psychische kwetsbaarheid of verslavingsproblematiek ondersteuning nodig heeft. een affectieve band hebt met de persoon voor wie je zorgt. Je moet dus geen familie zijn om mantelzorger te zijn.
Zowel degene die mantelzorg krijgt als de mantelzorgverlener mag in de mantelzorgwoning wonen. De mantelzorgwoning mag bewoond worden door maximaal één huishouden. Dit huishouden mag bestaan uit maximaal twee personen, van wie minstens één persoon mantelzorg ontvangt of verleent.
Als erkende mantelzorgverlener heb je recht op maximum zes maanden volledige onderbreking, of maximum 12 maanden halftijdse of 1/5de onderbreking. Volgens de huidige reglementering kan je wel slechts 1 maand voltijds (of 2 maanden halftijds of 1/5de) verlof nemen per zorgbehoevende persoon.
Verzorg je een familielid of vriend die tijdelijk of permanent hulpbehoevend is, bijvoorbeeld door een fysieke of verstandelijke beperking of door een psychische aandoening? Dan heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een financiële tegemoetkoming. Misschien heb je ook recht op (tijdelijk) verlof.