Naamgeving. De boterbloem hoort, samen met de ranonkels (zoals de Ranunculus asiaticus) tot het geslacht Ranunculus, een geslacht met maar liefst 250 tot 600 soorten, met vrijwel altijd als overeenkomst de gele bloemen.
Een plantensoort die in alle opzichten forser is dan de andere soorten uit het geslacht Boterbloem is de Grote boterbloem, Ranunculus lingua. De grote planten kunnen tot ruim een meter hoog worden. Ook de bloemen met goudgele kroonbladen zijn groter dan de gemiddelde boterbloem.
Boterbloemen komen veel voor in paardenweiden. Ze zijn mild giftig maar paarden grazen er omheen omdat ze onaangenaam smaken. Wanneer de bloempjes gedroogd worden, verdwijnen de giftige stoffen bijna volledig. Daarom is hooi dat gedroogde boterbloemen bevat wel veilig.
In tuinen en kleinschalige milieus is de Scherpe Boterbloem een drachtplant voor honingbijen, vlinders, hommels en heel wat soorten solitaire bijen. Ze halen er nectar en geel stuifmeel.
Boterbloemen (Ranunculus-soorten, zoals plantkundigen zeggen) zijn inderdaad giftig. De stof die hiervoor verantwoordelijk is, heet protoanemonine, een afgeleide van een andere stof die ranunculine heet (let op de naam). Bij dieren die ervan eten (runderen, schapen, varkens, honden...)
Grote boterbloem - Ranunculus lingua. Naamgeving (Etymologie): De naam boterbloem is vanwege de boterkleurige bloemblaadjes. Ranunculus is het verkleinwoord van het Latijnse rana (kikker). Ranonkels groeien vaak in of langs het water en in vochtige weiden, de plek waar veel kikkers voor komen.
Grote boterbloem is een opvallende soort, die zich thuisvoelt in de rand van laagveenmoerassen, moerassige oevers van plassen, turfputten, verlandende sloten, moerassige graslanden en in moerasbos. Ze groeit op matig voedselrijke standplaatsen met een modderige verlandings- of veenbodem.
De Ranunculus lingua is ook wel bekend als Grote boterbloem.
De nederlandse naam is Boterbloem, familie van de Ranunculaceae. De bloemkleur is lichtgeel en de bloeitijd is van ca. mei tot en met juni. De bladeren zijn grijsgroen en ongeveer 15 cm.
De plant bloeit van april tot in de herfst. De bloem is glanzend goudgeel, in doorsnede 1,5-2,5 cm en heeft vijf kroonbladen. Er liggen behaarde kelkblaadjes tegen de kroon aan en er zijn veel meeldraden. De behaarde bloemsteel is rolrond en niet gegroefd.
Habitat: Scherpe boterbloem is een plant van vochtige, matig tot zeer voedselrijke graslanden. In weiland profiteert ze van het feit dat de meeste grazers haar mijden. Ook in gemaaide graslanden, vooral wegbermen, is het vaak een aspectbepalende plant.
De soort is vaak aanwezig in graslanden, maar ook langs bospaden, en in milieus met sterk wisselende waterstanden en tijdelijke overstromingen. Kruipende boterbloem is ook talrijk aanwezig in verstoorde gebieden, zoals ruigten, bermen, oevers van poelen en vijvers, braakland, bouwland en tuinen.
Het zijn grote donkergroene, onbehaarde wat vettig aandoende bladeren, min of meer eirond en met een hartvormige voet. De onderkant is wat dofgroen van kleur. De holle bladsteel is van onderen rond en van boven een beetje uitgehold.
Het is trouwens niet gezond om ze op te eten want ze zijn giftig! Doordat ze een vreemde smaak hebben, laten de dieren ze algauw staan. Als de bloemen gedroogd zijn en zich in hooi bevinden, zijn ze niet meer schadelijk. De giftige stoffen zijn er namelijk uit verdwenen.
NDFF Verspreidingsatlas | Ranunculus lingua - Grote boterbloem.
De break wordt gespeeld door afwisselend rode en gekleurde ballen te potten tot alle rode ballen van de tafel zijn gespeeld. Wanneer de striker niet scoort, speelt de volgende speler vanaf het punt waar de speelbal blijft liggen.
Onkruid herkennen: kruipende boterbloem
Kruipende boterbloem (Ranunculus repens) kun je als onkruid herkennen aan de gele bloemen met lange uitlopers. Deze vaste plant is makkelijk te verwijderen door hem te wieden, schoffelen of hakken.
Ranunculus auricomus L. Het zijn meestal overblijvende, kruidachtig planten met helder gele of soms witte bloemen. Als de kroonbladen wit zijn, is het centrum wel geel. Er is een aantal eenjarige of tweejarige soorten, en enkele hebben oranje of rode bloemen.
De gehele plant is giftig maar vooral het sap is gevaarlijk bij consumptie. De kruipende boterbloem is vooral giftig voor vee; runderen, paarden, schapen, varkens,…. De plant wordt tijdens het grazen echter gemeden tenzij er een voedseltekort is.
Je kunt boterbloemen verwijderen door de grond te schoffelen. De planten vormen dichte pollen die met een schep of spa diep moeten worden uitgespit. Het wat grotere onkruid kun je er met een drietand uittrekken. Daarnaast kun je de boterbloemen gewoon met de hand verwijderen.
De gewone dotterbloem (Caltha palustris) – April 2020
De volwassen dotterbloem is erg giftig en dus niet eetbaar.
Die mooie kleur van een boterbloem bleek meer dan een kwestie van pigment in de bloemblaadjes die het geel in het zonlicht terugkaatsen en de rest van het licht doorlaten. 'Je kunt zien dat het bloemetje een supergladde bovenlaag heeft – de epidermis', zegt Van der Kooi. 'Dat is de plek waar vooral het pigment zit.