Sojaproducten kunnen zeker een deel zijn van je dagelijkse voeding. De basisvarianten (sojaboon (edamame), tofu (tofoe/tahoe), tempé) hebben gezondheidsvoordelen en vind je terug bij de peulvruchten in de donkergroene zone. Varieer zeker ook met andere peulvruchten.
Vergelijken we de voedingswaarde van sojamelk met die van dierlijke melk, dan valt op dat er weinig verschil zit tussen de twee. De gewone sojamelk van Alpro bevat zelfs minder suiker (2,4 gram), minder vet (1,8 gram) en meer eiwitten (3,8 gram) dan de gemiddelde dierlijke melk.
De meeste sojaproducten van Alpro zijn arm aan verzadigde vetten, bevatten voldoende onverzadigde vetten, zijn een goede bron van hoogwaardige eiwitten, vitamine B2, B12 en D, en leveren calcium in dezelfde hoeveelheid en met een vergelijkbare biobeschikbaarheid als zuivel.
Is soja gezond? Een normale sojaconsumptie van 2-4 sojaproducten per dag past dus prima binnen een gezond voedingspatroon. Het is niet kankerverwekkend en mogelijk verlaagt het zelfs de kans op prostaatkanker en zorgt het voor een betere prognose bij borstkanker.
Langdurige blootstelling aan oestrogeen zou kunnen leiden tot borstkanker en daarom wordt inname van soja-supplementen bij hormoongevoelige borstkanker in elk geval afgeraden. Maar bij niet-hormoongevoelige borstkanker zou het consumeren van enkele sojaproducten per dag juist gunstig zijn.
Het resultaat: niet alleen Aziatische specialiteiten, maar ook recepten uit de hele wereld krijgen een veel vollere smaak. En dat met uitstekende voedingswaarden! Want Kikkoman sojasaus bevat 0% vet en slechts weinig calorieën. De perfecte voorwaarden voor iedereen, die net als Kikkoman van natuurlijk houdt.
De nadelen van sojaproteïne: Beperkte aanwezigheid van aminozuur methionine. Kan allergieën en kruisallergieën veroorzaken. Bevat structureel gelijkende stoffen als het vrouwelijke hormoon oestrogeen.
Het probleem: ongefermenteerde soja!
Zo zet Alpro op de verpakking van sojamelk dat het product gefermenteerd is. Maar het blijkt dat niet de sojabonen zijn gefermenteerd, maar het suikerwater dat later is toegevoegd. Hierdoor houd je de nadelige gevolgen van ongefermenteerde sojabonen.
De soja die we in Nederland gebruiken, komt vooral uit Zuid-Amerika. Daar zorgt de teelt voor allerlei problemen: er wordt bos voor gekapt, de bodem raakt uitgeput en het water wordt vervuild door bestrijdingsmiddelen en kunstmest. De meeste soja wordt verwerkt in veevoer.
De werkzame stofjes in soja, de zogenaamde “isoflavonen”, of “fyto-oestrogenen” lijken wat op de vrouwelijke hormonen die tijdens de overgang belangrijk zijn. Ze hebben dezelfde chemische structuur en binden zich ook aan oestrogeenreceptoren in het lichaam. Zo helpen ze de hormoonhuishouding in balans te houden.
Je zou hier bijna zeggen dat het geen verschil maakt welke je neemt. Maar als je gaat kijken naar kwaliteit komt de Jumbovariant het beste uit de vergelijking! Dit omdat de Jumbovariant het hoogste percentage soja in sojamelk heeft, met in zijn totaal maar 6 ingrediënten.
Amandelmelk, rijk aan gezonde voedingsstoffen
Wat betreft voedingsstoffen wijkt amandelmelk af van koemelk en de meest klassieke melkvervanger sojamelk. Amandelmelk bevat minder calorieën en veel minder eiwitten. Het kleine percentage aan vet in de melkvervanger omvat gezond, onverzadigd vet.
Alpro kiest steeds meer voor Europese sojateelt - nu ook in Nederland. Plantaardig eten is goed voor onszelf maar ook voor de planeet. Sojaproducten passen perfect in een plantaardige levensstijl. Alpro produceert haar sojabonen uitsluitend in Europa en Canada en streeft naar meer lokale sojateelt.
Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Deze lijkt behoorlijk op die van halfvolle melk. Zo zitten er net zo veel eiwitten en kilocalorieën in. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd.
De gezondste plantaardige melk
Qua voedingswaarde scoren sojamelk, amandelmelk en havermelk het beste. Rijstmelk scoort het slechtst, met weinig vitaminen en mineralen en relatief veel calorieën en suikers. Kijkend naar eiwitten steekt sojamelk met kop en schouders boven de andere plantaardige melken uit.
Alpro zuivelalternatieven op basis van soja worden geproduceerd volgens een traditioneel productieproces waarbij de basis sojadrink wordt gemaakt van hele sojabonen. Daarbij wordt alleen gebruik gemaakt van water, hitte en een maalproces.
Wel is het goed rekening te houden met soja, want dat bevat een hormonale stof die de werking van de schildklier mogelijk kan vertragen. Hoewel niet bewezen, is het voor mensen met een vertraagde schildklierwerking verstandig terughoudend te zijn met het gebruiken van soja. Zo adviseert ook het RIVM.
De meeste vleesvervangers hebben sojabonen als belangrijkste grondstof. Daar zitten hoogwaardige eiwitten, ijzer en vitamine B1 in, en dat maakt soja een goed alternatief voor vlees. Ook qua textuur komt soja – vooral in combinatie met tarwegluten – behoorlijk dicht bij echt vlees in de buurt.
Melk kun je door sojadrink vervangen, mits er calcium en vitamine B12 aan toegevoegd is. Van alle zuivelvervangers is sojadrink wat betreft voedingswaarde de beste vervanger. Het lijkt op die van halfvolle melk wat betreft eiwit en energie. Calcium, vitamine B2 en B12 worden vaak toegevoegd en soms ook vitamine D.
De minste calorieën vind je in de plantaardige yoghurt van AH. Met de Alpro Mild & Creamy en de Alpro plantaardige variatie op yoghurt als goede tweede. De AH Creamy kokos bevat veruit de meeste calorieën. Geen verassing: kokos bevat veel vetten, vetten bevatten veel calorieën.
Tofu en tempeh eten
Eindconclusie: tofu én tempeh zitten vol voedingsstoffen en zijn allebei een goede bron van eiwitten. Toch wint de gefermenteerde tempeh door de hoeveelheid eiwitten, voedingsvezels en vitamines en is deze daarom íets gezonder dan tofu.
Sojabonen en vooral sojaolie bevatten veel omega 6-vetten. Ook omega-6 vetzuren zijn essentieel, maar een teveel kan ongezond zijn, zeker wanneer je in verhouding te weinig omega-3 vetten binnenkrijgt. Let daar dus goed op als je veel soja of sojaproducten gebruikt.
Conclusie: eet soja liever direct
Duurzaam geteelde soja 'direct' eten – dus in plaats van via de koe die het als voer heeft opgepeuzeld – is aanzienlijk beter voor het klimaat én de natuur dan producten van dieren die soja te eten kregen. Je kunt dus met een gerust hart wat minder vlees eten.
Tachtig procent van de wereldwijd geproduceerde soja – een belangrijke grondstof voor veevoer – is genetisch gemodificeerd. Als er genetisch gemodificeerde organismen gebruikt zijn in voedingsmiddelen, wordt dat vermeld op de verpakking.
Plantaardige melk
Er zijn een paar dingen waar je op moet letten: "In tegenstelling tot koemelk bevat sojamelk van nature geen vitamine b2 en b12 en calcium. Om toch van de gezondheidsvoordelen te genieten, kun je op de verpakking kijken of deze twee nutriënten achteraf zijn toegevoegd aan de drink.