Zowel in 2019 als tijdens de Coronacrisis ervaren werknemers in het onderwijs, de ICT sector en de zorg het vaakst burn out klachten. In het onderwijs is het percentage werknemers met burn out klachten het hoogst. Maar liefst 1 op de 6 medewerkers is burn out of heeft te maken met burn out klachten.
Het onderwijs staat bovenaan in het rijtje burn-out-klachten met 20,2 procent van de werknemers, gevolgd door de industrie met 15,7 procent en niet ver daarachter gezondheid en welzijn met 15,1 procent.
Niet alleen volwassenen kunnen een burn-out krijgen, maar jongeren ook. Bij een burn-out zijn vaak zowel je fysieke als mentale energiereserves volledig 'opgebrand'. Je merkt dat je in het begin hier vaak nog wel mee om kunt gaan. Je werkt bijvoorbeeld door de vermoeidheid heen.
De gemiddelde leeftijd waarop mensen een burn-out krijgen is gekelderd van 50 naar 32 jaar. Wat is er gebeurd met de jongeren van nu? 30 is het nieuwe 20, wordt wel eens gezegd. Maar als het om carrières gaat, lijkt 30 het nieuwe 50 te zijn.
TNO deelt die mening. In het onderzoek De impact van de COVID-19-pandemie op werknemers is een daling van burn-outklachten te zien: van 16,8 procent medio 2020 naar 15,4 procent eind 2020 en 15,2 procent in maart 2021. 'Er is absoluut een dalende tendens', zegt Wendela Hooftman, onderzoeker Work&Health bij TNO.
Volgens TNO zijn er twee belangrijke oorzaken voor de stijging van het aantal burn-outklachten. Allereerst ervaren mensen minder vrijheid als ze aan het werk zijn. Ten tweede wordt er meer van ze gevraagd. Die twee zaken verhogen de de werkstress en -druk, aldus TNO.
Jongeren tussen de 12 en 25 jaar ervaren het vaakst stress van hun drukke leven en van hun school of studie8). Ook over hun toekomst maken veel jongeren zich weleens druk. Tieners hebben naar verhouding vaker stress van school of studie, jongvolwassenen vaker van een te druk leven en hun toekomst.
Jaarlijks ervaart 17% van de beroepsbevolking in Nederland burn out klachten en symptomen. De huidige werkzame beroepsbevolking bestaat uit ca. 8,3 miljoen mensen, dit betekent dat circa 1,3 miljoen mensen te maken hebben met burn out gerelateerde klachten.
Een burn-out ontstaat heel geleidelijk. Vaak gaan er maanden en soms zelfs jaren stress aan vooraf. In een eerdere fase van overspannenheid raakt je energie op en heb je moeite om alles goed te doen. Ook heb je vaak al last van lichamelijke klachten.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
En misschien dat we dan meteen ook het tweede grote misverstand kunnen tackelen: een burn-out kan je niet faken. Een getrainde professional prikt daar meteen doorheen en iemand met een burn-out wil dat ook helemaal niet faken, want wil niks liever als zijn werk gewoon blijven doen.
Iemand met burn-out klachten heeft last van de volgende drie kenmerken: Spanningsklachten, zoals: lichamelijke vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen, onrustig slapen, piekeren en/of een gejaagd gevoel. Verliezen van grip op de situatie en een gevoel van machteloosheid.
Koks hebben relatief het meeste last van werkdruk. Ook artsen, leraren en managers hebben het zwaar. Dat blijkt uit een nieuwe studie van het CBS.
Beroepen als metselaars, timmerlieden, stukadoors en betonwerkers hebben het fysiek het zwaarst te verduren op de werkvloer. Bijna drie kwart van de mensen in deze beroepsgroep gaf aan regelmatig fysiek zwaar werk te moeten doen. Deze top zeven is gebaseerd op cijfers van het CBS.
Wat is het? Burn-out kenmerkt zich door zowel lichamelijke, psychische als sociale klachten die gepaard gaan met een verminderd gevoel van eigenwaarde op het werk. Het is geen ziekte, maar een syndroom. Dat wil zeggen dat burn-out zich uit door klachten op verschillende vlakken.
In 2020 hadden 1,2 miljoen Nederlandse werknemers burn-outklachten. Dit blijkt uit de factsheet 'Werkstress' die TNO vandaag, bij de start van de week van de werkstress, publiceert.
Het overgrote deel van de Nederlandse bevolking (88%) ervaart stress in het dagelijks leven, met name in de donkere maanden. Slechts iets meer dan de helft onderneemt hierop actie. Dit blijkt uit onderzoek van Agis Zorgverzekeringen.
Vooral alleenstaande jonge vrouwen hebben er last van. Van de 25 tot 35-jarigen geeft 21 procent aan soms last te hebben van burn-outachtige klachten, meldt het CBS. Van de jongeren tussen de 15 en 25 jaar zegt 12 procent zich leeg of emotioneel uitgeput te voelen aan het einde van de dag.
Maar liefst een kwart van alle studenten in Nederland heeft last van burn-outklachten. Een kwart, dat is een schrikbarend aantal. Tegelijk zijn het maar cijfers.
Je spieren spannen zich constant aan, je bent vermoeid, kunt je moeilijk concentreren of heb last van veel (spannings)hoofdpijn. Door chronische stress verhoog je de kans op overprikkeling, hartritmestoornissen en andere psychische klachten zoals een burn-out, angststoornis en depressie.
De meeste mensen beginnen na een burn-out eerst voorzichtig met het opbouwen van uren. Denk bijvoorbeeld in in het begin aan twee dagen per week twee uur werken. Meestal worden de uren per twee tot drie weken uitgebreid.
De eerste herstelfase duurt gemiddeld 3 weken, de tweede 3 tot 6 weken en de derde 6 weken. In totaal ben je dus al snel 12 tot 15 weken bezig om te herstellen. Belangrijk om op te merken is dat de totale herstelduur per persoon sterk kan verschillen.