Alle verplichtingen die bestaan op het moment van overlijden zullen door de erfgenamen moeten worden voldaan, als zij zuiver aanvaarden. Het gaat hier onder andere over belastingschulden, schadeclaims, leningen die moeten worden terugbetaald en bijvoorbeeld openstaande energienota's.
Als iemand overlijdt, heeft hij of zij soms nog schulden openstaan. Die schulden worden in principe afbetaald met het geld of bezit van diegene zelf. Maar soms heeft de overledene geen geld of bezit genoeg om de schulden af te lossen. Dan moeten de erfgenamen de schulden betalen.
Dit zijn ten eerste de schulden die de overledene nog had toen hij overleed. Bijvoorbeeld een telefoonrekening die nog niet was betaald toen hij overleed. Ook de kosten die voor de uitvaart worden gemaakt, horen tot de schulden van de nalatenschap.
Je aanvaardt de erfenis onder voorwaarde van boedelbeschrijving: dit is aangeraden wanneer je twijfelt of er veel schulden zijn. Een notaris maakt een inventaris van alle eigendom en van alle schulden van de overledene.
Als er meer schulden in de erfenis zitten dan bezittingen (baten), is er sprake van een negatieve nalatenschap. U erft dan schuld. Wilt u dit voorkomen, dan kunt u de erfenis beneficiair aanvaarden. U accepteert dan de erfenis alleen als deze positief is.
Na het zuiver aanvaarden van de erfenis heeft u recht op alle bezittingen van de overledene. Maar u bent ook aansprakelijk voor alle schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen (negatieve nalatenschap). U moet dan met uw eigen vermogen de overgebleven schulden betalen.
De erfgenamen – partner of kinderen - zijn verplicht om de bank te informeren over het overlijden. Bij een overlijden zal de bank alle bankrekeningen en bankkaarten van de overledene én de langstlevende partner immers blokkeren en de kluizen verzegelen.
Wanneer iemand overlijdt, zijn de erfgenamen verantwoordelijk voor het leeghalen van het huis en de bijkomende kosten. Wanneer er geen sprake is van een testament, staat in de wet beschreven dat alleen de echtgenoot, geregistreerd partner en bloedverwanten erven.
Degene die de opdracht geeft voor de uitvaart is verantwoordelijk voor de betaling. Als er genoeg geld in de nalatenschap is, kan de rekening daarvan worden betaald.
Het verwerpen van een erfenis gaat via de rechtbank. Je moet hiervoor een schriftelijke verklaring afleggen bij de rechtbank. Dat kost ongeveer 134 euro (2022).
Maar welke kosten zijn nu precies aftrekbaar voor de erfbelasting? De Successiewet is daar heel duidelijk over: alleen de schulden die op het moment van overlijden al bestonden, zijn aftrekbaar. Hierop bestaat slechts één uitzondering: de begrafeniskosten.
Het is slim iemand een volmacht te geven om de lopende zaken te regelen. Dat kan een erfgenaam zijn, maar ook iemand die onafhankelijk is, bijvoorbeeld de notaris. De notaris legt in een verklaring van erfrecht vast wie de gevol machtigde is. Meld zo snel mogelijk het overlijden bij de bank van de overledene.
Vanzelfsprekend komen de schulden van een erflater in mindering op zijn vermogen en wordt mede hierdoor de totale omvang van de nalatenschap bepaald. Daarnaast worden er kosten gemaakt na het overlijden, zoals de kosten van de vereffening van de nalatenschap, kosten van de notaris, kosten van begrafenis en dergelijke.
U bent niet aansprakelijk voor de schulden van uw broer bij zijn overlijden, behalve wanneer u erfgenaam bent en u de erfenis en schulden aanvaardt. Als u de erfenis niet aanvaardt, hebt u niets met de schulden van doen. U kunt het huis niet kwijt raken door schulden van uw broer.
Voorwaarden kwijtschelding schuld
Om (gedeeltelijke) kwijtschelding van uw schuld te krijgen, moet u aan bepaalde voorwaarden voldoen. Uw inkomen was bijvoorbeeld minimaal 3 jaar niet hoger dan 90% of 95% van de bijstandsnorm. Het UWV heeft een overzicht met voorwaarden voor kwijtschelding van uw schuld.
Na het overlijden geldt een zogenaamd 'beraad' van 3 maanden. Tijdens deze periode kan een schuldeiser geen vorderingen incasseren. U moet wachten totdat de erfgenamen hun keuze hebben gemaakt. Eerst wordt vastgesteld wie de erfgenamen zijn.
Geld van rekening afhalen na overlijden
Let op: u bent niet automatisch eigenaar van het saldo op de rekening van de overledene. Dus ook geld opnemen na overlijden van de rekeninghouder kan niet zomaar. Als nabestaanden geld van de rekening halen zonder dat dat eerst juridisch geregeld is, is dat strafbaar.
Kort na het overlijden heb je een akte van overlijden ontvangen. Instanties vragen hier vaak om. Stuur altijd een kopie op van de akte. De gemeente geeft het overlijden automatisch door aan overheidsinstanties als de Belastingdienst, het UWV en de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Na de melding van overlijden blokkeert de bank diens persoonlijke bankrekening. Om daar toch bij te kunnen heeft u een verklaring van erfrecht nodig. Daarin stelt de notaris vast wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn. Die kunnen bij het geld.
In de meeste gevallen moeten volwassen wezen dan ook 'van rechtswege' binnen twee maanden na het overlijden van hun ouders de woning verlaten. Naar schatting gaat het jaarlijks om enkele tientallen gevallen.
Als een dierbare is overleden en er is geen testament waarin de spullen zijn verdeeld, dan moeten de erfgenamen de inboedel verdelen of verkopen.
3 maanden. In de wet staat niet hoe snel u een erfenis moet verwerpen. U heeft vanaf het overlijden in ieder geval 3 maanden tijd om over uw keuze na te denken. Daarna kan een 'belanghebbende' de kantonrechter vragen u een termijn te geven om een keuze te maken.
Een bankrekening op 1 naam wordt na het overlijden van de rekeninghouder meestal geblokkeerd. Vaak kunnen er dan geen betalingen meer gedaan worden. Zoals automatische incasso's en periodieke overboekingen. Houd hier dus rekening mee als je zaken regelt voor de overledene.
Bij een overlijden blokkeert de bank alle bankrekeningen en bankkaarten van de overledene, alsook alle gemeenschappelijke of onverdeelde rekeningen van de overledene en zijn echtgenoot of wettelijk samenwonende partner. Zélfs de eigen rekeningen van de overlevende partner worden geblokkeerd.
Wanneer deblokkeert de bank? Zodra de bank officieel op de hoogte is wie de wettige erfgenamen van de overledene zijn, worden de rekeningen gedeblokkeerd.