De rubrieken 0, 1, 2, 3 en 7 zijn (meestal) balansrekeningen. De overige rubrieken (4, 5, 6, 8 en 9) zijn dan resultatenrekeningen, ook wel winst- verliesrekeningen (W&V) genoemd. De indeling van het rekeningschema is op vrijwillige basis in Nederland.
Grootboekrekeningen kunnen worden gesplitst in twee categorieën: balansrekeningen en resultaatrekeningen. Een balansrekening vertegenwoordigt een bepaalde waarde of schuld, een resultaatrekening laat juist opbrengsten en kosten zien. Een resultaatrekening wordt daarom ook wel een winst-en-verliesrekening genoemd.
Je vindt grootboekrekeningen terug op je balans, maar ook op je winst- & verliesrekening. Zo heb je bijvoorbeeld 'liquide middelen' op je balans, en 'verkoopkosten' op je winst- & verliesrekening. Grootboekrekeningen categorieëren als het ware je inkomsten en uitgaven, maar ook je bezittingen en schulden.
Het gaat hier om overboekingen van de ene bankrekening naar de andere. Ook overboekingen van de kas naar de bank of andersom worden op kruisposten geboekt. Middels een kruispost verwerk je overboekingen binnen de rubriek liquide middelen.
De kolommenbalans gebruik je in de eerste plaats om de resultatenrekening en de eindbalans op te stellen. Hierbij wordt het saldo van alle grootboekrekening in de eerste kolommen van de kolommenbalans opgenomen. In de kolommen die daarop volgen werk je vervolgens de resultatenrekening en zo ook de balans uit.
De balans heeft altijd een linker- en rechterkant. Links is de debetzijde en staan de bezittingen van de onderneming, die noemen we de activa. Rechts is de creditzijde, hier zien we het eigen vermogen en de schulden die je nog moet betalen, de passiva.
Op de resultatenrekening komen alle kosten en opbrengsten van een periode samen. Dit is dus de plek om te bepalen of er winst of verlies behaald is. Stel dat een bedrijf in 2014 € 1,2 mln aan kosten had en € 1,5 mln aan opbrengsten: er is dus een winst gehaald van € 300.000.
Op de grootboekrekening 'kruisposten' worden alle verrichtingen geregistreerd tussen de kas en de bankrekening van het bedrijf of tussen de ene bankrekening en een andere bankrekening van hetzelfde bedrijf.
In het zogenoemde 'memoriaal' worden incidentele boekingen gemaakt die niet kunnen worden gemaakt in een ander dagboek zoals het verkoopboek of het kasboek. Dit worden memoriaalboekingen genoemd. Het gaat dus om een journaalpost die niets te maken heeft met uitgaven, ontvangsten, inkoop of verkoop.
Kruisposten staan op de balans onder liquide middelen. De tussenrekening kruisposten is onderdeel van het geld van een onderneming.
Welke rubrieken bij boekhouden bestaan er? Er bestaan een aantal standaard rubrieken bij het boekhouden: 0 Vaste activa / Eigen vermogen / Voorzieningen / Langlopende schulden. 1 Liquide middelen / Kortlopende vorderingen en schulden / Belastingen en premies.
Op een grootboekrekening boek je gelijksoortige uitgaven of inkomsten. Vergelijk het met een kaartenbak met daarin verschillende kaarten. Op iedere kaart houd je de gelijksoortige inkomsten of uitgaven bij. Voorbeeld: op grootboekrekening "personeelskosten" kun je bijvoorbeeld salaris en vakantiegeld boeken.
Algemene kosten deels aftrekbaar: kantinekosten, relatiegeschenken, representatie, reis- en verblijfskosten; Privé-uitgaven: eventuele privébestedingen die via uw zaak zijn gegaan, privéopnames uit kas van de zaak.
De winst zelf zal waarschijnlijk op de bank staan en komt hierdoor aan de debetzijde van je balans te staan. De debetzijde bestaat immers uit je bezittingen: de activa. De winst moet ergens in geïnvesteerd zijn of op het banksaldo staan. Zo komt de balans weer in evenwicht.
Afhankelijk of het een verlies is kies debet of credit voor de regel waarop grootboekrekening 9999 staat. In dit geval staat het resultaat credit, dus staat de regel met grootboekrekening 9999 debet. Als tegenrekening kan een eigen grootboekrekening worden geselecteerd.
Het grootboek is de verzameling van alle grootboekrekeningen. Een grootboekrekening is een verzameling van gelijke uitgaven- of inkomstenposten. Grootboeken stammen af van de ouderwetse boekhoudmethode. Hierin werden letterlijk aparte boeken aangehouden per kostensoort.
Een memoriaalboeking is een boeking die niks te maken heeft met uitgaven, met verkoop of met de ontvangst van geld. Het gaat er om dat een boeking waar je in de praktijk niks van ziet. Je kunt hierbij denken aan de hierboven genoemde afsluiting van een jaar, maar je kunt ook denken aan afschrijvingen.
Een memoriaalboeking doe je altijd op een bepaalde datum. Daarnaast voer je 2 of meer regels in met elk een debet of credit bedrag. De categorie per regel bepaalt waar je de bedragen in je boekhouding terug kunt vinden, bijvoorbeeld op de resultatenrekening of de balans.
Kruisposten worden in een boekhouding gebruikt wanneer er tussen twee balansposten wordt geboekt. Zo blijft het geld tijdens de transactie zichtbaar in de administratie. De twee op kruisposten geboekte boekingen worden tegen elkaar 'weggekruist', vandaar de naam kruisposten.
Wat is een tussenrekening? Een tussenrekening is een balansrekening en wordt gebruikt voor het verschuiven van geld. Dit doe je bijvoorbeeld als je geld overmaakt van de ene naar de andere rekening. Dit geld boek je dan op een tussenrekening omdat het niet is toegestaan dit geld direct te verplaatsen.
De tegenrekening is een Nederlandse betaalrekening op naam van de rekeninghouder(s). Net als bij een spaarrekening mag u met een beleggingsrekening alleen geld overmaken naar uzelf. Een tegenrekening moet dus op naam staan van de rekeninghouder(s).
Btw-betaling verwerken in je boekhouding
Heb je geld moeten betalen bij de btw-aangifte, dan kies je voor Geld uitgegeven. Heb je btw ontvangen, kies dan voor Geld ontvangen. Kies als tegenrekening voor 1650 BTW R/C. Het openstaande bedrag is nu verwerkt op die grootboekrekening, zodat het saldo daar nu weer € 0,00 is.
Een ander woord voor winst/verlies is bedrijfsresultaat. Deze begrippen duiden dus hetzelfde onderdeel aan, al klinkt het woord resultaat wat neutraler dan winst of verlies.
In een boekhouding zijn de balans en de resultatenrekening aan elkaar gekoppeld. Op de balans staan je bezittingen en schulden, en in de resultatenrekening staan je kosten en opbrengsten.
Een balans is een grootboekrekening met een overzicht van bezittingen en vorderingen aan de ene kant en van schulden en eigen vermogen aan de andere kant. Aan beide kanten zijn balansposten opgenomen.