Bak- en braadboter bevat 97 procent vet. Omdat het bijna geen water bevat, spettert het vrijwel niet. De toevoeging van een eiwitrijk weipoeder zorgt ervoor dat het vlees sneller bruin wordt tijdens het bakken.
Zout strooien
Spetterende olie voorkom je door een simpel trucje: strooi van tevoren een beetje zout in de pan. Zout neemt vocht op uit voedsel, waardoor je minder last hebt van opspattende olie. Het spatten kun je ook verminderen door je ingrediënten van tevoren droog te deppen en het vuur wat lager te zetten.
Als je zoveel mogelijk van alle voordelen van boter wilt profiteren, kan je het beste ongezouten biologische grasboter kopen. Dit is een boter gemaakt van de melk van biologische koeien die met gras zijn gevoerd. Grasboter is veel rijker aan de vitaminen en mineralen, waaronder K2.
Tip: spetterende olie voorkom je zo
Om spetterende olie te voorkomen is het dus belangrijk dat je zo min mogelijk vocht in de pan krijgt. Dep daarom altijd vlees, vis en groenten van tevoren droog of laat ze voldoende uitlekken. Zorg daarnaast dat de olie die je gebruikt vers is en tegen hogere temperaturen kan.
Bij het verwerken van vochthoudende producten zal olie wat meer spetteren, maar daarentegen is het verwijderen van oliespetters veel eenvoudiger dan het verwijderen van vetspatten van boter. In olie kan bijna alles gebakken, gefrituurd of gegrild worden, maar houdt rekening met de temperatuur.
Bak- en braadboter bevat 97 procent vet. Omdat het bijna geen water bevat, spettert het vrijwel niet.
Het invetten van de vorm kun je doen met zachte (of gesmolten) boter, maar je kunt ook een speciale bakspray gebruiken. Zorg in elk geval dat je alle hoekjes van de vorm goed meeneemt. Gebruik voor de boter een kwastje, een stukje keukenpapier, een boterhamzakje of gewoon je vingers om alles goed in te vetten.
Het vet uit de boter is goed bestand tegen redelijk hoge verhitting, dus om in te bakken. De melkeiwitten kunnen inderdaad die hoge temperatuur niet verdragen en verbranden. Het water gaat verdampen en spettert dan.
Als je een stuk koud vlees in de pan legt, wordt het water in het vlees meteen heel heet en verdampt het. Omdat de damp in het vet wordt gevormd, ontstaan er belletjes. Die komen naar boven en springen kapot. Daardoor spat het vet.
Bij het inbranden van een pan verhit je deze tot olie wordt opgenomen in de poriën van het ijzer van de pan. Op deze manier verkrijg je een natuurlijke anti-aanbaklaag.
Bij het maken van roomboter komen inderdaad geen ingewikkelde processen kijken, maar dat maakt het niet gezond. Roomboter is namelijk van nature rijk aan vetten (82 gram per 100): vooral verzadigd vet, plus daarnaast ook transvet.Deze vetten verhogen het risico op hart- en vaatziekten.
Roomboter, kortweg boter, is een smeerbaar vet gemaakt van melk. Roomboter staat niet de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit. Roomboter bevat vitamine A, D en E en heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%. Het bevat vooral verzadigd vet.
De boter van Lurpak bestaat uit slechts vier ingrediënten: room, zuursel, water en een snufje zout. Hij is flink stevig en daardoor niet direct smeerbaar. Daarom heeft Lurpak nu naast gewone boter ook een direct smeerbare variant. Daar roert Lurpak een beetje raapzaadolie door, wat hem zachter maakt.
Een laagje boter met zeezout smaakt heerlijk op een verse boterham of een krokante pistolet, maar voor bakken en braden is het gebruik van ongezouten boter aan te raden.
Waarom ze het zout soms wel toevoegen aan boter? Voor de smaak, maar ook om het langer houdbaar te houden. Zout is namelijk een conserveermiddel en zorgt ervoor dat je langer kunt doen met een pakje (room)boter. Hoewel bakkers het misschien niet gebruiken, is gezouten boter tóch soms lekker om te gebruiken.
Gebruik je boter in harde vorm, zoals bijvoorbeeld in scones en koekjes, dan kun je de boter vervangen door koude kokosboter of plantaardige margarine. Gebruik je de boter vloeibaar, zoals in een cake, dan kun je het vervangen door olie. Zonnebloemolie is erg geschikt, omdat dit weinig bijsmaak bevat.
Gourmetten zonder spetteren
Stoor jij je ook zo aan spetterende olie op de gourmetplaat? Gebruik als alternatief eens een beetje vloeibare margarine. Je hebt maar heel weinig nodig, omdat uit vlees en vette vis ook sappen komen.
Om te voorkomen dat het vlees 'schrikt' (waardoor de vezels zich samentrekken en het vlees taai wordt) moet de vloeistof die wordt toegevoegd warm of heet zijn. Een scheutje wijn, azijn, citroensap of ander zuur helpen mee om het bindweefsel af te breken en het vlees dus zachter en malser te maken.
Vooral extra vierge olijfolie kan flink spetteren wanneer je die verhit in de pan. Deze olie is dan eigenlijk ook het meest geschikt om te gebruiken in koude gerechten. Gewone olijfolie is zuiverder, waardoor je er beter in kunt bakken en hij minder zal spetteren.
Om gezond te bakken kun je dus het beste vloeibaar vet gebruiken. Je kunt hierbij denken aan verschillende soorten oliën, maar bijvoorbeeld ook aan vloeibare margarine of een vloeibaar bak- en braadproduct. Er zijn verschillende typen olie verkrijgbaar in de supermarkt, zoals olijfolie, zonnebloemolie en arachideolie.
Bakken met andere soorten boter kan, maar geeft niet hetzelfde resultaat. Roomboter geeft door het hoge vetpercentage veel smaak en een heerlijk smeuïg resultaat. Kies als het kan voor biologische (gras)boter en geniet van de lekkerste baksels.
Er is geen verschil. Boter en roomboter zijn dezelfde producten. In de volksmond wordt “boter” echter vaak gebruikt voor halvarines en margarines en is “roomboter” de echte boter, gemaakt van puur melk. Roomboter wordt meestal als blok, verpakt in een wikkel verkocht.
Boter in de koelkast
De meeste boter overleeft prima buiten de ijskast. Door het hoge vetgehalte bederft het niet snel. Zout (in gezouten boter) gaat ook het beschimmelen tegen. Je kunt boter ongeveer een week buiten de koelkast bewaren, mits het niet bloody hot is in je keuken.
Boter verhit je best tot maximaal 150°C (daarna verbranden de melksuikers en -eiwitten) en zeker niet boven de 177°C. Vanaf dan kunnen ook de vetten in boter verbranden en rook afgeven. Dat staat bekend als het zogenaamde rookpunt van een product.
Veel mensen gebruiken een speciaal bak- en braadproduct. De gezondste voor het bereiden van vlees is Albert Heijn Baken & braden. Voor algemeen gebruik komt als gezondste uit de test... Dat blijkt uit een recente test in de Consumentengids.