Producten zoals snoep en snacks, frisdrank en ook vleeswaren, witbrood, sauzen en kant-en-klare maaltijden zoals pizza's, staan niet in de Schijf van Vijf. Ze bevatten te veel suiker, zout of verzadigd vet, of te weinig vezels.
Tussendoortjes zoals koek, frisdrank en chips horen niet in de Schijf van Vijf. Maar ook producten als witbrood, sauzen, vleeswaren, zoet broodbeleg en vla vallen erbuiten. Als je volgens de Schijf van Vijf eet kunnen ze er wel bij, maar niet te veel en niet te vaak.
Producten vallen buiten de Schijf als ze te veel zout, suiker of verzadigd vet bevatten, of als ze maar weinig vezels hebben. Denk aan koekjes, snoepjes, frisdrank en chips. Maar ook zoet broodbeleg, vleeswaren, pizza, vla, witbrood, witte pasta en witte rijst.
Ideaal voor door een salade of pasta: feta is een kaassoort gemaakt van schapenmelk en is rijk aan goede eiwitten, vitaminen en mineralen. Toch staat feta niet in de Schijf van Vijf, omdat de kaas behoorlijk zout is – en een te hoge zoutinname kan je bloeddruk verhogen. Daarom kun je er beter niet te veel van eten.
Croissant staat niet in de Schijf van Vijf, omdat het te veel (trans)vet en te weinig vezels bevat. Patat: Niet in de Schijf van Vijf. Patat staat niet in de Schijf van Vijf, omdat het te veel vet bevat.
Voorbeelden zijn gezoete dranken, producten met te veel zout, suiker of verzadigd vet, en fastfood. Ook een ongezond eetpatroon valt hier onder, zoals (te) weinig groente en fruit eten. Of in het algemeen veel eten of snacken. Ongezonde voeding kan hart- en vaataandoeningen, kanker en diabetes veroorzaken.
Croissant veel vetter
Een krentenbol bevat 134 kilocalorieën, lezen we in de caloriechecker van het Voedingscentrum. Daarnaast zit er 1,3 gram vet in, waarvan 0,4 gram aan verzadigd vet, 4,2 gram eiwitten, 25,5 gram aan koolhydraten, 2,1 gram vezels en 0,47 gram zout.
100% pindakaas of notenpasta zonder toegevoegd suiker en zout valt in de Schijf van Vijf. Deze soorten zijn dus gezond broodbeleg, ook voor je kind. Aan veel potten pindakaas en notenpasta is zout en suiker toegevoegd. Dat is een minder gezonde keuze.
Zelfgemaakte hummus (kikkererwtenspread) of andere bonenspread zonder zout. Vis zoals zalm, makreel, forel, tonijn of haring. Groente en fruit, zoals tomaat, komkommer, paprika, radijs, rucola, gebakken champignons, gegrilde courgette, avocado, banaan, appel, peer, vijgen en aardbei.
Bij een gezond voedingspatroon heeft het Voedingscentrum het over een voeding die rijk is aan basisvoedingsmiddelen uit de Schijf van Vijf. Dus veel groente, fruit, volkoren graanproducten en plantaardige oliën en regelmatig vis en magere zuivel- en vleesproducten.
Al die zoetigheden zijn namelijk niet gezond. Iets te snacken of te snoepen mag, maar liever niet te veel en niet te vaak. Kies elke dag maximaal 3 tot 5 keer iets kleins buiten de Schijf van Vijf. Iets kleins is bijvoorbeeld een koekje, stukje chocolade, zoet beleg of een lepel ketchup.
Als mensen geen brood eten, of biologisch brood of thuisgebakken brood zonder bakkerszout eten, kan dat leiden tot een jodiumtekort. Hierdoor kan krop weer de kop opsteken. Krop zorgt ervoor dat je schildklier trager gaat werken en opzwelt.
Rijst is een graansoort. Zilvervliesrijst staat in de Schijf van Vijf. Zilvervliesrijst bevat vezels en is een bron van koolhydraten en andere gezonde voedingsstoffen. Zilvervliesrijst is een volkoren graanproduct.
De Schijf van Vijf, het bekende voedingsadvies opgesteld door het Voedingscentrum, is ouderwets en bovendien schadelijk voor het milieu.
Ook olijven staan niet in de Schijf van Vijf vanwege het zout. Verder is kokos een uitzondering, het staat niet in de Schijf van Vijf vanwege de grote hoeveelheid verzadigd vet dat erin zit.
Vers fruit, bijvoorbeeld schijfjes aardbeien, appel, perzik, peer of plakjes banaan, al dan niet op een bedje van plattekaas genieten de voorkeur als zoet beleg. Fruit prakken tot vruchtenmoes kan ook. Wie fruit kiest als beleg haalt ook makkelijker de aanbeveling om 2 tot 3 stuks fruit per dag te eten.
Een ei bevat 1,5 gram verzadigd vet en daarnaast ruim 3 gram onverzadigd vet.Een plak kaas (25 gram) bevat 5 gram vet, waarvan 3,5 gram verzadigd vet en 1,5 gram onverzadigd vet. Wat hier aan opvalt is de verhouding tussen verzadigde – en onverzadigde vetten.
Toch is pindakaas gezond
Toch is het een gezonde vervanger van zulk hartig beleg. Pindakaas bevat evenveel of meer eiwit, maar veel minder verzadigde vetten dan kaas of worst. Bovendien is pindakaas puur plantaardig en bevat het geen cholesterol.
Het grootste voordeel van gezond mager broodbeleg zoals een plak kipfilet is dat het heel wat minder calorieën bevat dan een portie pindakaas. Als je dit elke dag zo doet, bespaar je er aardig wat calorieën mee wat je helpt om af te vallen.
Pindakaas zonder toegevoegde suikers en zout, valt binnen de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Volgens het Voedingscentrum verlaagt het eten van pinda's het LDL-cholesterol en verkleint het de kans op hartziekten. Een klein handje noten per dag kan de gezondheid op een positief beïnvloeden.
Het beslag bestaat voor ongeveer tien procent uit eieren. Eieren vormen dus niet het grootste ingrediënt, maar wel het belangrijkste. Volgens een woordvoerder van het Voedingscentrum is een eierkoek niet een gezond product omdat het geen waardevolle voedingsstoffen bevat.
Is rozijnenbrood gezond? Doorgaans bestaat een rozijnenbrood voor zo'n 83 % uit koolhydraten, 5 % uit vetten en 12 % uit vetten. Het is daarom gezonder dan een boterham met een flinke laag choco. Wie op dieet is, eet rozijnenbrood toch best niet iedere ochtend of lunch.
Een krentenbol is natuurlijk niet zo gezond als een gewoon bruin broodje of een volkorenboterham, maar ze zijn zeker niet slecht. Een krentenbol weegt ongeveer 50 gram en bevat 140 kilocalorieën. Een prima tussendoortje dus! Een krentenbol bevat redelijk wat koolhydraten en vezels, en veel ijzer en foliumzuur.