Alleenstaanden vaker eenzaam
Mensen die alleen wonen zonder partner of kinderen (14 procent) en alleenstaande ouders (15 procent) voelen zich vaker sterk eenzaam dan mensen die samenwonen met een partner (6 procent), of kinderen die bij hun ouders wonen (8 procent). Ze zijn vooral vaker sociaal eenzaam.
Ouderdom. Meer dan de helft van de 75-plussers in Nederland voelt zich eenzaam. Bij veel ouderen komt dat vaak door meerdere factoren. Zoals het overlijden van een partner of andere leeftijdsgenoten, beperkte mobiliteit en achteruitgang in fysiek en mentaal functioneren.
“Eenzaamheid komt onder alle leeftijdsgroepen en in alle lagen van de bevolking voor: chronisch zieken, gehandicapten, ouderen, jongeren, alleenstaande ouders, immigranten, mantelzorgers, werkzoekenden, dak- en thuislozen enz.
Verlegenheid, je ongemakkelijk voelen of een sociale angststoornis (SAD) kunnen het moeilijk maken om te socializen. Toch is mensen te ontmoeten de enige manier om vrienden te vinden, en om dat te kunnen doen, moet je manieren vinden om je verlegenheid of sociale angst onder controle te houden.
Wanneer je je alleen voelt, kom je in de buurt van eenzaamheid. Jouw behoefte aan gezelschap, samenzijn, vriendschap en het leven delen wordt niet vervuld. Ook de behoefte om te zorgen of ontzorgd te worden, wordt niet vervuld. Je kunt niet geven en je kunt niet ontvangen.
Bijna 1 op de 10 75-plussers voelt zich sterk eenzaam
Ouderen van 75 jaar of ouder voelen zich vaker enigszins eenzaam dan degenen die jonger zijn. 1 op de 3 van de 75-plussers zegt zich enigszins eenzaam te voelen. Van de 75-minners is dit ongeveer een kwart. 9 procent van de 75-plussers voelt zich sterk eenzaam.
Een periode van negen maanden wordt in het algemeen als normaal beschouwd. Duurt het langer, blijf je je eenzaam voelen, onderneem dan actie en zoek hulp. Wie niet van eenzaamheid af komt, heeft echt hulp nodig om te voorkomen dat het een chronisch probleem wordt.
Eenzaamheid veroorzaakt gezondheidsrisico's
Eenzaamheid kan ook leiden tot depressie en een verhoogd risico op hartziekten en de ziekte van Alzheimer. Mensen die eenzaam zijn vertonen vaker ongezond gedrag: weinig bewegen, minder gezond eten en meer gebruik van verslavende middelen.
Uit bevolkingsonderzoek blijkt dat mensen met veel sociale contacten minder risico hebben op dementie. Of eigenlijk is het andersom. Mensen die zichzelf omschrijven als eenzaam, hebben later meer kans op dementie.
Ernstige eenzaamheid 2020
Sociale eenzaamheid wordt gemeten met onder andere de uitspraak: 'Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd bij mijn vrienden terecht'. Iemand is “ernstig eenzaam” bij negen ongunstige scores. De vragenlijst is bedoeld voor onderzoek onder grote groepen mensen.
Eenzaamheid is niet besmettelijk – althans niet in de traditionele zin. En hoewel het met gezondheidsproblemen gepaard kan gaan, is het geen ziekte. Eenzaamheid ontstaat wanneer de sociale relaties die je hebt kwalitatief of kwantitatief onderdoen voor de sociale relaties die je verlangt.
Eenzaamheid is helaas niet altijd op te lossen. Soms is het te verminderen. Ook kan je doel zijn om te leren beter met eenzaamheidsgevoelens om te gaan.
1 op de 10 Nederlanders voelt zich sterk eenzaam. Nog eens een op de drie Nederlanders voelt zich matig eenzaam.
Mannen zijn vaker eenzaam dan vrouwen. Bijna 330 duizend mannen en bijna 220 duizend vrouwen waren in 2015 eenzaam. Het grootst is dit verschil bij mensen van middelbare leeftijd (45 tot 65 jaar): 7 procent van de mannen en 4 procent van de vrouwen is eenzaam. Gemiddeld is 18 procent van de eenzame mannen alleenstaand.
Je kunt alleen verder nadat je uit elkaar bent gegaan, maar je hoeft het niet alleen te doen. Zorg dat je alles goed geregeld hebt en de scheiding op een goede manier beëindigt. Neem daarna de tijd om voor jezelf te zorgen, want ook jij kan en mag weer gelukkig zijn na je scheiding.
Verdriet is vaak het gevolg van het verliezen van iets of van iemand. Rouw is een hele heftige vorm van verdriet, maar ook ontslag, scheiding of een ruzie brengen groot verdriet met zich mee. Toch gaat het altijd over. Zelfs als je denkt dat het nooit meer goed komt.
Maar waar komt eenzaamheid eigenlijk vandaan? Dorret Boomsma, hoogleraar biologische psychologie aan de Vrije Universiteit, ontdekte dat eenzaamheid voor een groot deel erfelijk bepaald is: wie met het 'eenzaamheidsgen' wordt geboren, kan er moeilijk aan ontkomen. Liefhebbende familieleden en vrienden ten spijt.
Het oplossen van eenzaamheid bij ouderen
Vaker bellen en vragen hoe zijn/haar dag was. Vaker op bezoek gaan, gezellig een spelletje doen of samen de krant lezen. Vaker gaan fietsen of wandelen met uw naaste. Echt aandacht schenken aan een oudere.
Mensen die zich eenzaam voelen maken ieder jaar 40 tot 50 procent hogere zorgkosten dan mensen voor wie dat niet geldt, blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Maastricht. Omgerekend gaat het om een bedrag van 2 miljard euro per jaar.
Als iemand die eenzaam is, een bekende ziet, wordt het beloningssysteem in de hersenen super actief, veel actiever dan bij mensen die niet eenzaam zijn. 'Dat geeft aan hoe groot de behoefte bij eenzame mensen is om een bekende te zien', zegt Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie.
Gelukkig worden zonder partner is in principe zeker mogelijk. Er zijn aardig wat mensen die er zelfs voor kiezen om als vrijgezel door het leven te gaan. Maar als het niet je keuze is, kan het moeilijk zijn om aan het idee te wennen dat gelukkig worden zonder partner ook een optie is voor jou.