Alle oliën bestaan uit een mengeling van onverzadigde en verzadigde vetten. ,,We noemen een olie gezond als die rijk is aan onverzadigde vetzuren. Oliesoorten met veel verzadigde vetten sorteren we in de categorie 'ongezond'”, legt hij uit. Hij raadt aan om vooral olijfolie, koolzaadolie en sojaboonolie te gebruiken.
Een mediterraan dieet met veel geraffineerde olijfolie van een eerste persing kan vasculaire complicaties met meer dan 30 procent doen afnemen. Olijfolie is goed voor een juiste cholesterolbalans in het bloed en daarmee goed voor de bloedvaten.
Zonnebloemolie bevat duidelijk meer vitamine E dan olijfolie, wat de cellen, celwand, bloedbaan en weefsels beschermt. Ook bevat zonnebloemolie meer vitamine K, wat nodig is voor een goede bloedstolling. Olijfolie bevat dan weer meer omega 3-vetzuren, die beschermen tegen hart- en vaatziekten.
Deze aldehyden kunnen het DNA beschadigen en daarmee ziektes in de hand werken. Volgens onderzoekers kan geoxideerde zonnebloemolie op de lange termijn leiden tot neurodegeneratieve ziekten. Geraffineerde zonnebloemolie bevat naast omega 6 geen micronutriënten, waardoor het lege calorieën zijn.
Dagelijkse behoefte essentiële vetzuren
Dat betekent dat lijnzaadolie relatief teveel omega 3 bevat. Dat verschil kun je goed maken door het in een ideale verhouding te mengen met vrijwel elke andere olie, behalve olijfolie. Olijfolie bevat namelijk te weinig basis omega 6 vetzuren.
Olijfolie en cholesterol
Zeker niet voor onverzadigde vetten zoals in olijfolie. Want gezonde onverzadigde vetten kunnen je cholesterol verlagen. Gezonde onverzadigde vetten vind je in niet alleen in olie maar ook in noten, zaden, avocado's, (dieet)halvarine en margarine en in vette vis.
Olijfolie bestaat voor ongeveer 70% uit voornamelijk enkelvoudig onverzadigde vetzuren en heeft een hoog gehalte aan vitamine E. Onverzadigd vet staat bekend om de gunstige gezondheidseffecten. Onverzadigd vet verlaagt het LDL-cholesterol. Op die manier verkleint onverzadigd vet het risico op hart- en vaatziekten.
8. De winnaar is Monini GranFruttato Selezione Speciale Olio Extra Vergine di Oliva. Die is algemeen verkrijgbaar voor €9,32. De testers beoordeelden deze olie met een 7,3 en vonden hem Italiaans, niet scherp maar mild pittig en de smaak bleef lekker lang hangen.
Conclusie, is olijfolie gezond(er)?
Zowel extra vierge olijfolie als kokosolie hebben gezondheidsbevorderende effecten. Toch is de Voedingswaardetabel duidelijk in zijn oordeel: waar extra vierge olijfolie een 8,3 scoort op gezondheidswaarde, scoort kokosolie een 5,6.
Niet alle olies zijn geschikt om te verhitten. Het kan zelfs ongezond zijn omdat er kankerverwekkende stoffen kunnen ontstaan. Deze worden PAK's genoemd: polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Bak, braad, wok of frituur bij voorkeur in gewone (goedkope) olijfolie, arachideolie, zonnebloemolie of maïsolie.
Volgens de laatste schattingen van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) verbruikte de wereld eind 2013 per dag 91,2 miljoen vaten ruwe olie per dag. Het volume van zo'n vat is 160 liter en in een dag zitten 24 uur van 3600 seconden elk.
Is sojaolie gezond? De typen vetzuren in sojaolie lijken op die van zonnebloemolie. Sojaolie bevat relatief weinig ongezonde verzadigde vetzuren en relatief veel gezonde onverzadigde vetzuren. Onverzadigde vetten hebben een positief effect op de gezondheid.
Bovendien zijn tot 4% van de vetzuren giftige transvetten. Arachideolie is dus relatief ook gezonder om mee te frituren dan zonnebloemolie. Benieuwd naar de recepten van Maroeska Metz?
Een halve eetlepel (wat overeenkomt met 7 gram) olijfolie per dag blijkt bovendien al afdoende, al is meer nooit verkeerd. “Ongeveer 40 gram per dag levert de meeste gezondheidsvoordelen op,” zegt onderzoeker Marta Guasch-Ferre in een interview met Scientias.nl.
Het is namelijk goed voor je tanden, je darmen, je bloed en nog veel meer. Het is zelfs zo dat mensen vroeger hun mond een kwartiertje spoelden met olijfolie, om zo de mondbacteriën weg te werken. En het mag dan wel vet zijn, maar het zijn juist de gezonde vetten die je lichaam nodig heeft.
De Extra Vierge-olijfolie van Bertolli krijgt de hoogste waardering in een smaaktest van AD. Ook de reguliere olijfolie van Monini scoort beter dan de huismerken van AH, Ekoplaza, Jumbo en Lidl.
Haver, peulvruchten en fruit die pectine bevatten (zoals citrusvruchten, appels en grapefruits) helpen om je cholesterol te verlagen. In je darmen gaan de pectinevezels een verbinding met gal aan. Daardoor worden er minder vetten door je lichaam opgenomen.
Raapzaadolie is een van de belangrijkste cholesterolbestrijders voor gebruik in de keuken. Deze olie bevat veel onverzadigde vetzuren, heeft een goede verhouding tussen enkel en meervoudig onverzadigde vetzuren en bevat van alle spijsolien het hoogste gehalte aan onverzadigde vetzuren.
Lijnzaad is licht bloedverdunnend. Zit je al aan de bloedverdunners of gebruik je regelmatig aspirine, overleg dan met je arts of je de medicijn in samenspraak met hem of haar af kunt bouwen. Let op mogelijke blauwe plekken die erop kunnen wijzen dat het bloed te dun wordt.
Hoeveel lijnzaadolie mag je per dag? Het is verstandig om niet meer dan 1 à 2 eetlepels lijnzaadolie per dag te verwerken in je eten. Als je meer dan 45 gram lijnzaad per dag binnenkrijgt, kan dat schadelijk zijn voor je gezondheid.
High oleic zonnebloemolie is de variant olie die meer omega 9 (oliezuur) bevat en minder omega 6 (linolzuur). Deze soort zonnebloemolie kan dus helpen om je n-6: n-3 ratio te verbeteren. Vergeleken met olijfolie heeft een high oleic zonnebloemolie bovendien een hogere rookgrens.