als een moedervlek verandert; groeit, of verandert van kleur of van vorm;als een moedervlek jeukt;als een moedervlek bloedt;als er een zweertje of korstje op de moedervlek zit.
Dé regel bij moedervlekken is: verandert er iets aan je huid of aan de vorm van de moedervlek, ga dan naar de huisarts. Bijvoorbeeld als de moedervlek groeit en onregelmatig van vorm wordt, als hij gaat jeuken of bloeden of als een korstje steeds opnieuw terugkeert.
Let op atypische moedervlekken
Een (moeder)vlek is verdacht als deze een of meer van de volgende eigenschappen heeft: Asymmetrie: de vlek is niet symmetrisch in kleur of vorm. Border: de vlek heeft een onregelmatige, grillige rand. Color: de vlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen (melanocyten). Pigmentcellen komen vooral voor in de huid. In groepjes bij elkaar vormen zij een moedervlek. Bij een melanoom verandert een groep pigmentcellen in kankercellen.
Voor de puberteit komt het melanoom uiterst zelden voor. Daarna kan het op elke leeftijd ontstaan, maar meestal bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Het aantal patiënten met een melanoom is de laatste vijftien jaar sterk toegenomen, mogelijk vanwege een toegenomen blootstelling aan ultraviolette straling.
Dit is de meest voorkomende vorm van het melanoom. In ongeveer 75% van alle gevallen van melanoom betreft het de superficieel spreidende vorm. Zoals de naam al zegt groeit deze vorm eerst in horizontale richting voordat het de diepte in gaat. Dit groeiproces kan maanden tot enkele jaren duren.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Onrustige moedervlekken Een onrustige moedervlek is onregelmatiger van vorm en kleur, dat wil zeggen verschillende tinten bruin naast elkaar in dezelfde moedervlek. Vaak is er ook sprake van een roodachtige verkleuring, meestal in de rand.
Bij de vroegdiagnostiek van melanomen inspecteert de huisarts de huidafwijking op kenmerken die op maligniteit kunnen wijzen. Hierbij komen veel kenmerken uit de klinische diagnostiek van AN aan bod, die men echter anders moet wegen: Asymmetrie: grilligheid van vorm pleit voor een melanoom.
Denk aan plekjes die binnen korte tijd ontstaan, bloeden, jeuken, een korstje hebben, of veranderen van vorm of kleur. Onderzoek je lichaam regelmatig op vreemde plekjes, bultjes of veranderende moedervlekken.
Als een moedervlek groeit, jeukt of pijnlijk is, als er korstjes op ontstaan, als hij gaat bloeden of als een moedervlek verandert van kleur of vorm – dan kan er iets aan de hand zijn. Bij twijfel over of er sprake is van een kwaadaardige moedervlek (melanoom), wordt de moedervlek verwijderd en onderzocht.
Je wordt onderzocht op uitzaaiingen: Als het melanoom dikker is dan 0.8 millimeter, of als de tumor dunner is dan 0.8 millimeter, maar zweervorming heeft. Je kunt dan een schildwachtklierprocedure krijgen. Als je vergrote lymfeklieren hebt in de buurt van het melanoom.
Controleer op ruwe bultjes, wondjes en bruine plekken
nieuw ontstane rood-roze bultjes, soms met een ruwe korst erop. wondjes die niet goed genezen. bruine moedervlekken of bultjes die van vorm veranderen of meerdere kleuren krijgen (zoals bruin, zwart, rood, paars, blauw)
Color: Als de kleur van een moedervlek verandert of hij heeft meer dan twee verschillende kleuren (zwart, blauw, grijs, bruin, rood of wit) is het verstandig een arts te bezoeken. Evolution: De moedervlek is veranderd. Bij veranderingen is het altijd verstandig een arts te bezoeken.
Diameter (doorsnede)Moedervlekken tot 6 mm zijn meestal onschuldig, een moedervlek groter dan 6 mm in doorsnee is een reden om op te letten. De grootte alleen is echter niet genoeg om op te varen.
Ga er altijd mee naar de huisarts! Hij of zij kan je doorverwijzen naar een dermatoloog zodat de moedervlek goed onderzocht kan worden.
Een melanoom kan ontstaan uit een bestaande moedervlek of plotseling uit pigmentcellen in een voorheen 'gave' huid. Een melanoom komt steeds vaker voor, vooral bij mensen met een blanke huid. In Nederland worden per jaar bijna 3000 nieuwe melanomen (ongeveer 10% van alle gevallen van huidkanker) ontdekt.
Het sterftecijfer van melanoom steeg over de jaren naar ongeveer 4,6 per 100.000, maar is vanaf 2010 min of meer stabiel. Jaarlijks overlijden ongeveer 800 patiënten door melanoom. De sterfte aan de overige huidkanker (niet-melanoom) is relatief laag, het gaat in totaal om ruim 100 sterfgevallen per jaar.
Vaak verdwijnen ze na een tot drie weken weer vanzelf, volgens het Huidfonds.
Voor patiënten met uitgezaaide kanker kan leven en dood dicht bij elkaar liggen. Er is soms een kans op genezing en soms een mogelijkheid om met (innovatieve) behandeling nog vele jaren te leven. Maar als een behandeling niet aanslaat kan het ook snel aflopen.
Melanomen kunnen overal op de huid voorkomen, maar zij ontstaan het vaakst op delen van de huid die aan zonlicht worden blootgesteld. Bij vrouwen komen melanomen vaker voor op de benen; bij mannen vooral op de rug.
Het voelt ruw aan. De bult wordt langzaam groter en kan een grote bult worden. Soms doet de bult pijn, maar meestal niet. Het kan er ook uitzien als een kleine wond die langzaam groter wordt.
Deze pigmentcellen kunnen soms veranderen in kankercellen. Dit kan zowel gebeuren met de pigmentcellen die samen een moedervlek vormen als met pigmentvlekken die los liggen in de huid. In het eerste geval gaat een langer bestaande moedervlek veranderen in een melanoom.