De grond uit het plantgat kan vermengd worden met wat compost en oude stalmest, zodat de planten een voedzame bodem hebben om in te groeien. Bemest zeker niet te veel want dit zal bijdragen aan het woekeren van de bramen.
Weinig schaduw omdat de meeste soorten geen uitgesproken schaduwbomen zijn (zoals de beuk, Am. eik en douglas). Bramen zijn op veel plaatsen onderhand een plaag geworden. Een paar struiken en wat lage ranken zijn welkom, maar als het grotere oppervlakken beslaat bemoeilijken ze de toegankelijkheid voor onderhoud.
Door goed snoeien en leiden houd je de plant gezond, in toom en krijg je de beste opbrengst. Als je de struik niet goed verzorgt kan ze enorm groot worden, met heel veel stekken en uitlopers.
De braam dient bij voorkeur van de winter tot het vroege voorjaar te worden geplant op een beschutte, zonnige of licht beschaduwde plaats. De grond bevat bij voorkeur voldoende voeding, is doorlatend en vochtig. Bij het planten moeten de wortels worden verspreid en aangedrukt.
Oorzaak is de braamgalmijt. Dit beest legt haar eitjes in de bloem. De jonge mijten zuigen aan verschillende delen van de plant, maar alleen de vruchten ondervinden daar schade van. In de bessen scheiden ze een stof af waardoor de braam niet verder rijpt !
Na de oogst (of tot begin winter) kun je bramen en frambozen snoeien: knip alle stengels die vruchten gaven laag bij de grond weg. Bind dan meteen de nieuw gevormde eenjarige stengels van dat seizoen aan.
Wie een braam plukt of iets anders uit de natuur meeneemt maakt zich formeel schuldig aan stroperij. Dat is een misdrijf waarvoor boetes uit de tweede categorie (tot 4100 euro) of zelfs een gevangenisstraf van een maand kan worden uitgedeeld.
De braam heeft het liefste voedsingsrijke goed doorlatende ietwat vochtige grond en kan goed in de zon, halfschaduw en zelfs volle schaduw overleven. Hoe meer zon hoe meer vruchten je er over het algemeen van kan plukken. De plant kan gaan woekeren als je deze teveel vrije ruimte laat.
Onder het kroontje willen nog wel eens wormpjes voorkomen. In de winkel komt u dat zelden tegen, maar bij zelfgeplukte bramen wel. Als u ze tegenkomt legt u de bramen even in zout water. Spoel ze daarna goed af en alle wormpjes zijn er uit.
Planten die bessen of vruchten dragen zijn gevoelig voor zonnebrand: bramen, kruisbessen, rode aalbessen, witte trosbessen, etc.
Taybessen zijn een kruising van bramen en frambozen. Bij slechte groei kunnen de vruchten abnormaal klein blijven.
Bramen kunnen slecht tegen zeer strenge vorst. Als het meer dan 10 graden gaat vriezen, is het raadzaam om wat bescherming te geven. Verder is het goed om onkruid weg te houden bij de basis van de plant, zodat de wortelstok weinig concurrentie van andere planten ondervind.
In het voorjaar (maart) kunnen de frambozen een geringe hoeveelheid organische mest krijgen, zoals koemestkorrels, oude stalmest of compost. Veel mest heeft een framboos niet nodig, ook zonder uitgebreide bemesting zullen de planten goed groeien.
Leid de braam langs een latwerk of langs draden die je aan een zonnige muur bevestigt, zodat de vruchten goed rijpen. Het mooie van bramen is dat je aan één struik tegelijkertijd bloemen, onrijpe vruchten en rijpe vruchten kunt zien. Daarom worden bramenranken ook vaak in schikkingen gebruikt.
Bramen groeien aan een struik die behoorlijk groot kan worden. De bloemen en vervolgens bramen voor volgend jaar verschijnen aan de takken die dit jaar zijn gemaakt. Ze groeien vaak al tijdens de bloei en oogst van de bramen van dit jaar en steken vaak stijf boven de rest van de struik uit.
Zomerstekken van bramen:
De beste stektijd is augustus-begin september. Men kan stekken met één oog (knop) en met twee ogen (knoppen) gebruiken (= lidstek). De steklengte is ca 10 cm. Knip de stekken onder en boven een blad af en verwijder de onderste bladeren.
Bramen, frambozen en bosbessen: hartstikke lekker natuurlijk. Misschien wist je het niet, maar zelf plukken mag niet en kan gevaarlijk zijn. Vooral in Zuid-Limburg loop je dan risico om besmet te raken met vossenlintworm. Pluk ze daarom niet.
Bramen wassen
Je kunt bramen het beste snel in koud water wassen om aroma- en sapverlies te voorkomen. Bramen zijn erg kwetsbaar, dus doe het liever niet onder een stromende kraan. Laat ze uitlekken op keukenpapier.
Insecticiden tegen bramengalmijt zijn momenteel niet beschikbaar. Wel blijkt spuitzwavel te werken al heeft dit middel, zeker bij gebruik in kassen, het nadeel van fytotoxiciteit. Andere maatregelen die genomen kunnen worden zijn: het verwijderen van aangetaste vruchten om de populatie mijten laag te houden.
Het opbinden van bramen en frambozen kun je tegen een schutting, muur of pergola doen. Ook kun je zelf een eenvoudige constructie maken waar je de scheuten op kunt binden. Gebruik hiervoor palen die je met een afstand van 3 meter van elkaar in de grond slaat. Vervolgens span je draden tussen deze palen.
De braam geeft pas na augustus vruchten. De vogels die de braam eten zijn de goudvinken, vos en das. De braam is niet alleen voor vogels een voedingsbron maar ook voor nachtvlinders.
Waarom zijn bramen goed voor je gezondheid:
Bramen zitten tjokvol vitamines. Zo bevatten ze vitamine E en vitamine C, welke beiden als antioxidant je lichaamscellen helpen beschermen tegen schadelijke vrije radicalen.
Wildplukken is in Nederland verboden en bij een overtreding kun je een fikse boete krijgen. Máár een kleine hoeveelheid plukken voor eigen gebruik wordt meestal gedoogd. Pluk dus nooit meer dan ongeveer een champignonbakje vol per persoon en wees altijd respectvol voor de natuur.
Zo maak je bramen schoon
Nog sneller zullen ze zich losmaken van het fruit, als je flink wat zout bij het water doet. Laat deze bak met het zoute water een tijdje staan, waarna de wormpjes naar het wateroppervlak zullen drijven.