Een pathologisch leugenaar liegt zeer regelmatig, over van alles. Hij - of zij - weet wel dat hij liegt, maar op den duur gaat hij in zijn eigen verhalen geloven. Vaak zijn het heel gedetailleerde, fantasierijke leugens, die ergens te mooi zijn om waar te zijn.
Mensen liegen om verschillende redenen. Soms proberen ze anderen te beschermen, soms willen ze zichzelf beschermen, en soms is het gewoon om een situatie aangenamer te maken. Er kan ook een soort angst bestaan voor de gevolgen van de waarheid of een leugen wordt gebruikt om je aan een sociale norm te houden.
De stoornis is voor een deel erfelijk. Dus als het in je familie voorkomt, is de kans groter dat jij het ook krijgt. Ook lijkt het erop dat de persoonlijkheidsstoornis samengaat met hersenafwijkingen.
De persoon kijkt weg in de tegengestelde richting
Het blijkt dat zodra iemand liegt hij of zij de neiging heeft om de tegenovergestelde richting op te kijken of te draaien dan zijn of haar voorkeurshand. Een linkshandige leugenaar zal tijdens het gesprek dus regelmatig naar rechts kijken.
De meeste mensen voelen zich extra gespannen als ze liegen, waar ook hun lichaam op reageert. Hartkloppingen, zweten, misschien trillen – dezelfde reacties als je bij angst hebt. Dat is natuurlijk omdat je bang bent dat je leugen wordt doorzien.
Pseudologia phantastica, mythomanie en pathologisch liegen zijn termen die vaak door elkaar worden gebruikt, hoewel men nog van mening verschilt of zij wel hetzelfde gedragsfenomeen beschrijven.
Ze beginnen vaak met liegen tussen de leeftijd van twee en vier jaar. Dit komt omdat ze beginnen te beseffen dat ze een aparte persoonlijkheid hebben en dat hun acties consequenties hebben. Ze ontdekken dat ze een bepaald gedrag kunnen verbergen of manipuleren om te voorkomen dat ze in de problemen komen.
Volgens 'De Leugenacademie' liegen mensen om er zelf beter van te worden of omdat ze aardig gevonden willen worden. Ook zaken als geld en aanzien zijn een belangrijke reden (2). Mannen schijnen drie keer zo vaak te liegen als vrouwen (3). Daarbij geven mannen aan gemiddeld drie keer per dag te liegen, vrouwen één keer.
Liegen, je kunt er het beste maar geen gewoonte van maken. Niet alleen krijg je er een slecht geweten van, het is ook niet goed voor je gezondheid. Uit onderzoek van de universiteit van Columbia blijkt dat mensen met een geheim fysiek meer moeite hebben met het uitvoeren van normale dagelijkse taken.
Pathologische leugenaars hebben andere hersenen dan eerlijke mensen. Psychologen van de Universiteit van Zuid-Californië ontdekten dat mensen die frequent liegen, minder grijze stof (zenuwcellen) en juist meer witte stof (zenuwverbindingen) in hun prefrontale cortex hebben.
Het doel van liegen is vaak om negatieve gevolgen te voorkomen. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan het achterhouden van informatie voor je partner om een ruzie te voorkomen. Ook verzinnen van een smoesje valt onder het ontwijken van negatieve gevolgen.
Pathologisch liegen is de onbedwingbare drang om te liegen. Veel mensen vertellen weleens een leugen, bij kinderen is er ook vaak sprake van fantasie. Pas als liegen tot ernstige problemen leidt in de omgang tussen de leugenaar en zijn omgeving is sprake van pathologisch ofwel ziekelijk gedrag.
Je hebt duidelijk spijt van je ene leugen en je vertelt dat je nu ook niet meer liegt. Een pathologische leugenaar blijft liegen. Constant. Daarnaast hebben ze vaak ook geen spijt, vinden ze het liegen juist leuk en proberen ze hun leugens in stand te houden (met vaak meer leugens!).
Ook gaat ADHD soms samen met opstandig en zelfs antisociaal gedrag, zoals stelen, liegen en grovere criminaliteit. Financiën zijn vaker een probleem, evenals functioneren op school, studie en werk. Veel mensen met ADHD hebben problemen met inslapen, en het zelfbeeld is ook vaak negatief.
"Het pathologisch liegen is vaak een onderdeel van een persoonlijkheidsstoornis, bijvoorbeeld een antisociale persoonlijkheid. Soms zie je pathologisch liegen terug bij mensen met een narcistische persoonlijkheid, die hebben namelijk de neiging om hun eigen prestaties erg te overdrijven."
Liegen heeft te maken met de fase waarin je kind zit (zijn ontwikkeling) of met een bepaalde angst. Bijvoorbeeld omdat je kind bang is voor straf of afkeuring. Je kind wil dan door te liegen een straf voorkomen. Of je kind is erg onzeker en doet zichzelf anders voor dan het is.
Omdat pathologische leugenaars vaak betrapt worden op leugens, herhalen ze verhalen van anderen alsof dit hun zelf is overkomen. Zij doen dit om hun leugens zo geloofwaardig mogelijk te maken. Let dus op of de verhalen van deze persoon je wel héél bekend voorkomen.
Liegen kan werken als een soort verslaving; je gebruikt het om je te redden uit een ongemakkelijke situatie of als je je even niet goed voelt. Omdat liegen je gemakkelijker afgaat dan de waarheid vertellen, is het moeilijk om hiermee te stoppen.
Nog een goede strategie: onverwachte vragen stellen. Tot op zekere hoogte kunnen leugenaars zich voorbereiden op bepaalde vragen – en dat doen ze ook. Hun verhaal komt er daarom vaak gladder en meer gestructureerd uit dan bij mensen die de waarheid vertellen, schrijft Vrij. Maar ze kunnen niet álle vragen voor zijn.
Het duurt vaak langer om te reageren als de reactie een leugen is. De onwaarheden worden vaker in korte zinnen geschreven. Leugens worden vaker bewerkt of gewist voor het reageren, dit is te zien aan de langere schrijftijd voor kortere berichten.
1. Hij zit aan zijn oren. Schijnbaar kunnen leugenaars (onbewust) ook niet hun eigen leugens aanhoren. En ja: om deze reden gaan ze aan hun oren zitten door er bijvoorbeeld in te wrijven of aan hun eigen oorlel te trekken.
Dat is de verkeerde vraag : psychologen zijn überhaupt niet geïnteresseerd in de "waarheid" of "leugens" : het ware doel van die mensen, is om zoveel mogelijk leeg te plukken van de patient die voor hun ogen zit, door de "behandeling" zo lang mogelijk te laten duren, door "wazige taal" te gebruiken, waarmee je alle ...