De meeste moedervlekken ontstaan tussen uw 3e en 20ste jaar. Hoeveel u in uw leven met onbeschermde huid in de zon heeft gezeten heeft invloed op het aantal moedervlekken dat u heeft of krijgt. Ook vanaf welke leeftijd u veel in de zon zat heeft er invloed op.
Aangeboren moedervlekken treden bij ongeveer 1% van de baby's op. De oorzaak voor het ontstaan is niet duidelijk, erfelijkheid lijkt geen grote rol te spelen. Meestal zijn ze klein (millimeters tot enkele centimeters), maar ze kunnen bij sommige baby's ook zeer groot zijn en grote delen van de huid bedekken.
Moedervlekken kunnen van bij je geboorte aanwezig zijn of pas later verschijnen. Ze ontstaan bijna nooit na de leeftijd van 40 jaar. De vlekjes ondergaan in de loop van de jaren veranderingen. Dat gebeurt zeer traag.
Een moedervlek is een ophoping van pigmentcellen in de bovenste huidlaag. De meeste moedervlekken ontstaan pas op latere leeftijd, maar ongeveer 1% van de baby's wordt geboren met een congenitale naevus, een aangeboren moedervlek. Deze ziet eruit als een roze tot bruine vlek, soms met een bobbelig oppervlak.
Moedervlekken veranderen in de loop van een leven: ze kunnen dikker worden of lichter van kleur, en zelfs ook weer verdwijnen. Het aantal moedervlekken neemt dus niet toe naarmate we ouder worden, maar we krijgen over het algemeen wel wat meer vlekken.
Hoe krijg ik moedervlekken? Soms is een moedervlek al bij de geboorte aanwezig; dit heet een aangeboren moedervlek. De meeste moedervlekken ontstaan tussen uw 3e en 20ste jaar. Hoeveel u in uw leven met onbeschermde huid in de zon heeft gezeten heeft invloed op het aantal moedervlekken dat u heeft of krijgt.
Moedervlekken geven bijna nooit problemen. Een moedervlek kán veranderen in huidkanker, maar dat gebeurt uiterst zelden. Houd nieuwe moedervlekken, vooral als u al wat ouder bent, in de gaten. Want soms ontstaat huidkanker niet in een gewone moedervlek, maar kan een nieuwe moedervlek ook huidkanker zijn.
Dat ligt vast in je DNA. En je DNA krijg je niet alleen van je moeder, maar ook van je vader. Moedervlekken zijn van alle tijden. In oude culturen gelooft men dat moedervlekken bij kinderen ontstaan door de onbedwingbare lusten van de vrouw tijdens de zwangerschap.
ABCDE-regel voor melanoom
Border/rand: de vlek of moedervlek heeft een onregelmatige grillige rand. Color/kleur: de vlek of moedervlek verandert van kleur of heeft verschillende kleuren. Diameter: de vlek of moedervlek is groter dan 5 millimeter. Evolving/evolutie: de vlek of moedervlek jeukt, bloedt of verandert.
Melanoom bij kinderen
In Nederland gaat het om gemiddeld zo'n 20 (range 15-35) nieuwe patiënten per jaar. Dat is minder dan 0,5% van alle melanoompatiënten en circa 5% van alle kinderen met kanker. Een melanoom op kinderleeftijd presenteert zich vaak 'als een wolf in schaapskleren'.
Sproetjes ontstaan rond je derde tot vijfde jaar. Tot de jongvolwassen leeftijd worden het er steeds meer. Vooral mensen met een lichte huidskleur en blond of rood haar hebben sproetjes.
Een gezonde moedervlek heeft gelijkmatige grenzen. Dit betekent dat de randen schoon zijn en cirkelvormig of ovaal. Gezonde moedervlekken hebben allemaal dezelfde kleur, meestal bruin. Een ongezonde moedervlek kan zwart zijn of veel verschillende kleuren hebben.
Moedervlekken zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentcellen in de huid. Het is een normaal verschijnsel. Vrijwel iedereen krijgt meerdere moedervlekken, gemiddeld zo'n 25. De officiële medische term voor deze goedaardige moedervlek is naevus (naevocellularis).
Hoe ziet een onrustige moedervlek eruit ? Een onrustige moedervlek is wat onregelmatiger van vorm en kleurverdeling (d.w.z. verschillende tinten bruin tot zwart naast elkaar in dezelfde moedervlek) en vaak is er ook sprake van een roodachtige verkleuring.
Het lichaam laat de pigmentcellen in de huid verdwijnen. In de loop van jaren kan hierdoor de gehele moedervlek langzaam vervagen. Het is volkomen onschuldig. Slechts zelden is dit een aanwijzing voor het ontstaan van de huidziekte vitiligo.
Voor de puberteit komt het melanoom uiterst zelden voor. Daarna kan het op elke leeftijd ontstaan, maar meestal bij mensen die tussen de 30 en 60 jaar oud zijn. Het aantal patiënten met een melanoom is de laatste vijftien jaar sterk toegenomen, mogelijk vanwege een toegenomen blootstelling aan ultraviolette straling.
Een melanoom op tijd herkennen is belangrijk. Meestal verschijnt er plotseling een lichtbruine, donkerbruine of rode vlek op je huid die snel groeit. Deze vlek lijkt in het begin vaak op een moedervlek, maar valt vaak op door een snelle groei, een grillige vorm of meerdere kleuren.
Dat is niet meteen reden tot zorgen. Soms jeukt de huid rondom een moedervlek en kunt u niets anders doen dan eraan krabben. Door het krabben kan de moedervlek opengaan en een beetje gaan bloeden.
Grotere congenitale moedervlekken kunnen sterk behaard zijn, en worden daarom ook wel Tierfellnaevus genoemd. Bij grote congenitale naevi is de kans op het ontstaan van een melanoom in de naevus duidelijk verhoogd. Bij naevi kleiner dan 3 cm is daarvoor geen bewijs.
De naam moedervlek verwijst naar de vlekken (ophopingen van pigment) die je al vanaf je geboorte hebt. Omdat je uit je moeder bent geboren heten de vlekken moedervlekken en geen vadervlekken.
oedervlekken zijn pigmentvormende cellen in de huid en worden ook wel 'naevus naevocellularis' genoemd. Naevus (of nevus, meervoud naevi of nevi) is het Latijnse woord voor moedervlek (Engels: birthmark, mole). Meestal wordt met naevus een gewone moedervlek bedoeld, de naevus naevocellularis.
Sommige mensen beginnen al vanaf hun kinderleeftijd moedervlekken te krijgen, weer anderen krijgen moedervlekken pas op latere volwassen leeftijd. Het krijgen van meer moedervlekken is niet persé een symptoom van kwaadaardigheid. Je hebt niet altijd een verhoogde kans op het krijgen van een melanoom.
Wat is de overleving van melanoom? Gemiddeld zijn 10 jaar na de diagnose nog 90 van de 100 mensen in leven. Let op: dit zijn gemiddelde cijfers voor alle mensen met deze soort kanker. Jouw vooruitzichten kunnen anders zijn dan het gemiddelde.
Diameter (doorsnede)Moedervlekken tot 6 mm zijn meestal onschuldig, een moedervlek groter dan 6 mm in doorsnee is een reden om op te letten. De grootte alleen is echter niet genoeg om op te varen.