Rusland reageerde met sancties tegen een aantal landen, waaronder een totaalverbod op de invoer van voedsel uit Australië, Canada, Noorwegen, Japan, de Verenigde Staten en de Europese Unie. De sancties werden sterk geïntensiveerd na de Russische invasie van Oekraïne in 2022.
Welke sancties heeft de EU tot dusver aangenomen? De EU heeft Rusland een reeks nieuwe sancties opgelegd sinds het land op 21 februari 2022 de niet onder Oekraïens gezag vallende gebieden van Donetsk en Loehansk erkende en op 24 februari 2022 zonder aanleiding of grond Oekraïne binnenviel.
Sancties tegen Belarus
In totaal staan er nu 195 personen en 35 entiteiten op de sanctielijst voor Belarus, met onder meer topfiguren uit de politieke, gerechtelijke en economische wereld. De EU heeft ook sancties tegen Belarus ingesteld wegens zijn betrokkenheid bij de Russische invasie in Oekraïne in februari 2022.
Ikea en Volkswagen volgen kledingketen H&M, Lego, BMW, Mercedes-Benz, Volvo Cars en modemerk Burberry. De lijst van westerse bedrijven die stoppen met de verkoop of productie in Rusland wordt met de dag langer.
Maar uit een rondgang blijkt dat lang niet alle bedrijven die keuze maken. Zo zetten onder meer ING, Heineken en Philips hun activiteiten in het land door. Shell, Harley-Davidson, Disney, Volvo, Nokia, ExxonMobil – de oorlog in Oekraïne heeft een economische exodus uit Rusland in gang gezet.
Sinds 8 april 2022 is de invoer uit Rusland van hout, cement, meststoffen, visserijproducten en alcohol verboden. Europese havens mogen geen schepen onder Russische vlag meer toelaten. Alleen voor schepen die humanitaire goederen, energie en voedsel vervoeren geldt een uitzondering.
Algemeen. Belarus wordt als een veilig land beschouwd. Buiten de grote centra bieden georganiseerde reizen echter meer veiligheidsgaranties dan individuele reizen. Zoals in de meeste landen is het af te raden om openlijk waardevolle voorwerpen of cash geld te tonen.
De Sanctiewet is van toepassing op iedereen die zich in Nederland bevindt, op alle Nederlandse (rechts)personen en alle Nederlanders buiten Nederland. Alle (rechts)personen en ondernemingen begaan een economisch delict als zij de sanctieregelgeving op basis van de Sanctiewet niet naleven.
Voorbeelden van sancties zijn wapenembargo's, reis- en visumrestricties, verbod op de import of export van alle of specifieke goederen en beperkingen aan het betalingsverkeer (bijvoorbeeld een verbod op het verstrekken van kredieten). Financiële instellingen moeten zich houden aan de wettelijke sancties.
Het doel van sancties is om: ongewenst gedrag van personen, bedrijven, organisaties of landen te doen veranderen; het moeilijker te maken om dit ongewenste gedrag te vertonen. om andere partijen af te schrikken om datzelfde ongewenste gedrag te vertonen.
Volgens het Russische persbureau Izvestia heeft het land zeker 59 westerse ondernemingen op het oog om te onteigenen. Onder meer Shell, Unilever, Heineken, IKEA en McDonald's zouden op die lijst staan.
Er wordt binnen de unie gestreefd naar een confederatie. Wit-Rusland neemt een bijzondere plaats in binnen de Europese landen van het vroegere Oostblok. Voor Rusland als kernland van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten is Wit-Rusland een belangrijke bufferstaat, die eveneens grenst aan het territorium van de NAVO.
Sanctie is breder dan het begrip straf. Sancties kunnen zowel civielrechtelijk (bijvoorbeeld schadevergoeding), bestuursrechtelijk/administratief (bijvoorbeeld dwangsom), tuchtrechtelijk/disciplinair of strafrechtelijk zijn. Een noodzakelijke voorwaarde van straf is leedtoevoeging.
Voor Rusland is de EU zelfs de grootste handelspartner. Daarnaast is de EU de grootste investeerder in Rusland. De belangrijkste Europese exportproducten naar Rusland zijn machines, transportmiddelen en chemicaliën. De EU importeert uit Rusland vooral olie en gas.
Het Russische leger bestaat uit 400.000 dienstplichtigen en 300.000 beroepsmilitairen.
Rusland is een van de grootste producenten van grondstoffen als ijzererts, staal en allerlei soorten metalen. Zo is het land verantwoordelijk voor de helft van de wereldproductie van palladium, dat bijvoorbeeld wordt gebruikt in uitlaten van auto's, telefoons en tandvullingen.
Alle Navo-landen bij elkaar beschikken over zo'n 3,5 miljoen militairen.
Ze legt uit dat Nederland geen hulp aan Oekraïne had hoeven bieden. "Oekraïne is geen lid van de NAVO en van de Europese Unie. Daarom hebben we feitelijk geen verplichting om het land bij te staan." Volgens Stoetman moet het Westen daarom iedere keer goed nadenken over de manier waarop ze Oekraïne willen ondersteunen.
600 miljoen per dag
Hij heeft de recente cijfers paraat. "Voor gas was de orde van grootte 300 miljoen euro per dag. Bij olie was dat ongeveer 250 miljoen per dag. Kolen is in vergelijking met die twee klein- daar gaat het om enkele tientallen miljoenen, zeg 50.
IKEA opende in 2000 zijn eerste vestiging in Rusland en heeft daar nu zeventien winkels en veertien winkelcentra.
Sinds de oorlog in Oekraïne willen veel Westerse bedrijven geen zaken meer doen met Rusland. Zara, Pull & Bear en Bershka sluiten daarom hun winkels daar. Ook onder meer Heineken, Samsung en Apple gaan ook geen producten meer leveren en Russen kunnen ook geen Netflix meer kijken.