Zeehondenjacht of robbenjacht is de commerciële of particuliere jacht op zeehonden. Het overgrote deel van de wereldwijde zeehondenjacht vindt plaats in Canada, Namibië en Groenland, al is de jacht ook toegestaan in onder meer Rusland en Alaska.
De zeehond als bontleverancier
De jacht op jonge dieren ging door vanwege de waardevolle vacht. Van de vacht werd bont gemaakt dat gebruikt werd voor jassen, laarzen, tassen enzovoorts. Doordat er vooral op jonge dieren werd gejaagd, konden er minder dieren volwassen worden en nam de zeehondenpopulatie nog verder af.
Zeehonden zijn toppredatoren: in hun leefgebied staan ze bovenaan de voedselketen. Geen enkel ander dier in de Waddenzee eet zeehond. De enige vijand van de zeehond is de mens.
Een zeehond krijgt meestal een pup (jong). Dat wordt geboren aan land. Zeehonden zijn zoogdieren, dus dat betekent dat het jong bij de moeder melk drinkt.
Gewone zeehonden leven langs vrijwel alle kusten van de noordelijke Atlantische en Stille Oceaan en aangrenzende zeeën. Ze zoeken hun rustplekken in getijdengebieden en riviermondingen, waar rustige zandplaten of stenen droogvallen.
Jacht. Knuppelen is een manier om dieren zoals zeehonden te doden door ze met een hakapik (knuppels met een scherpe metalen haak aan het eind) de schedel in te slaan. Vervolgens wordt de punt van de knuppel in hun ogen, wangen of mond gehaakt om te voorkomen dat hun vacht beschadigd raakt.
Zeehondenvlees is traditioneel belangrijk voor de Inuit, de inheemse bevolking uit het noorden van Canada. Zij hebben toestemming om op zeehonden te jagen. Daarnaast vindt ieder jaar een commerciële jacht plaats, hoofdzakelijk gericht op de pels van jonge zeehonden.
Zeehonden kunnen zowel op het droge als in het water slapen. In het water slapen ze rechtop drijvend als een grote dobber, of horizontaal drijvend aan de oppervlakte. Omdat ze tijdens het slapen niet actief zwemmen kunnen ze lang zonder adem. Er zijn gevallen bekend van zeehonden die een half uur onder water bleven.
De gewone zeehond voedt zich met een breed assortiment vis, inktvis, krab en kreeft. Het mannetje wordt maximaal 26 jaar oud, het vrouwtje 32 jaar. Hun belangrijkste natuurlijke vijanden zijn de haai en de orka.
Ze zwemmen rustig van de Waddenzee naar Engeland en weer terug. Ze zijn ook minder schuw en veel nieuwsgieriger dan de gewone zeehond. De jongen worden midden in de winter geboren op rustige zandstranden of droge zandruggen in de Waddenzee.
Zeehonden eten vis, inktvis en schaaldieren. De zeehonden zelf zijn een belangrijke voedselbron voor grotere roofdieren als orka's, ijsberen en haaien. Door hun bewegingen helpen zeehonden ook om voedingsstoffen van de zee naar de kust te brengen. Dieren over de hele wereld worden serieus bedreigd.
Zeehonden zijn niet schattig. Al doen hun grote donkere ogen anders vermoeden. Vooral als zeehonden nog jong zijn, is de weerstand groot om ze niet te knuffelen. Maar uit persoonlijke ervaring kan ik je verzekeren dat het echt geen schatjes zijn.
Aantallen en verspreiding
Tijdens de verharingsperiode in augustus 2021 konden alle gebieden worden geteld en werden in de Nederlandse Waddenzee 8.245 gewone zeehonden geteld.
Ze kunnen zelfs onder water slapen. Gewone zeehonden kunnen in rust 19 minuten onder water blijven, grijze zeehonden wel een half uur. Een actieve duik duurt korter, omdat het dier dan meer zuurstof verbruikt.
In Nederland leven zeehonden voornamelijk in de Waddenzee, maar ze komen ook voor langs de Noordzeekust, bijvoorbeeld in de Zeeuwse delta. De Waddenzee is belangrijk als rustplaats en geboorteplaats voor zeehonden.
Let goed op ongewone tekenen of symptomen gedurende zeven tot tien dagen en ga naar het ziekenhuis als je je op enig tijdstip niet lekker voelt. Hoewel het niet veel voorkomt, kun je te maken krijgen met een niet uitgelokte beet door een zeeleeuw en duikers moet zich bewust zijn van het potentiële gevaar.
Een onderzoek waarbij zadelrobben van 3 tot 5 maanden oud werden geobserveerd, toonde aan dat ze gemiddeld 6 uur per dag op het land sliepen, terwijl volwassen Kaspische zeehonden ongeveer 4 uur per dag sliepen.
De gewone zeehond wordt gemiddeld 20-30 jaar oud. Vrouwtjes worden ouder dan mannetjes; vrouwtjes worden maximaal 40 jaar oud en mannetjes 25 jaar oud.
De meeste zeehonden leven in de Voordelta. Maar je ziet ook zeehonden in het Grevelingenmeer, de Westerschelde in het Nationaal Park Oosterschelde. Bijvoorbeeld op de Roggenplaat in de Oosterschelde. Vanaf het uitzichtpunt op de Plompe Toren op Schouwen-Duiveland heb je goede kans om ze te spotten.
Pas enkele decennia weet men dat volwassen mannetjes van de gewone zeehond extreem vocaal kunnen zijn onderwater. Hierbij kunnen ze kreunende, krakende, grommende, maar vooral brullende geluiden produceren. Daarnaast maken deze mannetjes ook geluid door met hun flippers op het wateroppervlak te klappen.
Waarom zijn grijze zeehonden als pup eigenlijk wit? De mooie witte vacht van de grijze zeehondenpups wordt ook wel lanugo genoemd.
De Inuit (Eskimo's) droegen geen mocassins maar mukluks, laarzen van zeehonden- of rendierhuid.
Het gebit van een zeehond bestaat uit hele scherpe tanden. Dit is erg handig, want met deze tanden kunnen zeehonden goed hun prooi te pakken krijgen. Ook al lijken zeehonden heel schattig, ze zijn het grootste roofdier in Nederland. Ze kunnen gevaarlijk zijn en je hard bijten.
Voor de kust van Texel bevindt zich een aantal zandbanken waar het hele jaar door grote groepen zeehonden leven. Met verschillende boten zoals Het Sop, de TX25, De Vrijheid, TX44 en TX20, kun je vanuit Oudeschild een tocht maken naar de zandbanken.
De volwassen zeehond heeft een gladde huid met donkere vlekken. De kleur varieert van lichtgrijs tot donkergrijs of van lichtbruin tot donkerbruin. De onderzijde is lichter gekleurd. Het lichaam is voorzien van vier vinnen: twee kleine voorvinnen om te sturen en twee achtervinnen voor de voortstuwing.