Koploper is op dit moment de Verenigde Staten, met een staatsschuld van 30,5 biljoen euro, en dat is 122,1% procent van het Amerikaanse BBP. Tweede staat China, met 14,75 biljoen en 81,1 procent van het BBP.
Op vlak van staatsschuld is Japan wereldrecordhouder. Op basis van de gegevens van het IMF van april 2023 die betrekking hebben op eind 2021, bedraagt de verhouding schuld/bbp in Japan namelijk 258,2%.
De afspraken, die nog moeten worden goedgekeurd door het Europees Parlement, schrijven voor dat landen met een staatsschuld boven de 90 procent van het bruto binnenlands product (bbp) hun schuld stap voor stap afbouwen. Griekenland, Italië, Portugal, Frankrijk, Spanje en België hebben momenteel zo'n hoge schuld.
In 2021 was dat nog 109,1 procent. Nog slechter verging het Griekenland (171,3%), Italië (144,4%), Portugal (113,9%), Spanje (113,2%) en Frankrijk (111,6%). Landen met de laagste overheidsschuld waren Estland (18,4%), Bulgarije (22,9%), Luxemburg (24,6%) en Denemarken.
De Amerikanen lijken er ook niets aan te doen om deze zorgen weg te nemen. Nog altijd zien zij de dollar als 'our currency, their problem'. Tussen 1990 en 2022 is de Amerikaanse staatsschuld gestegen met 889% van 3,2 biljoen naar 32 biljoen dollar.
Nee, er zijn geen landen zonder staatsschuld. Want dat zou betekenen dat een land helemaal niets zou hebben geleend. Noch bij banken, particulieren, bedrijven of organisaties, noch bij andere staten. Elk land kent wel staatsobligaties.
Hogere Nederlandse staatsschuld.
Het afgelopen jaar is de Nederlandse staatsschuld fors toegenomen. In het eerste kwartaal groeide de staatsschuld naar 72 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Vorig jaar was dit nog 67,7 procent.
En bedrijven betalen meer belasting over hogere lonen.Met dit extra geld lost het kabinet de schuld af. In slechtere economische tijden dalen tijdelijk de belastinginkomsten. Dan leent het Rijk geld om alsnog alle uitgaven te kunnen doen: de staatsschuld loopt nu op.
De staatsschuld was in 2022 € 480,1 miljard (51% van het bbp). In 2021 was dit 52,1 %. Deze daling is onder andere een indirect gevolg van de hoge inflatie.
Luxemburg heeft het hoogste bbp per inwoner. De tweede plek wordt ingenomen door Ierland, gevolgd door Denemarken en Zweden.
Luxemburg heeft binnen de Europese Unie het hoogste bbp per hoofd van de bevolking. Dit komt door het relatief grote aantal financiële instellingen in het land, en doordat veel mensen in Luxemburg werken maar er niet wonen. De tweede plek wordt ingenomen door Ierland, gevolgd door Denemarken en Nederland.
Als gevolg van dit royale uitgavenbeleid heeft Japan de hoogste relatieve overheidsschuld ter wereld van meer dan 200% van het BBP. Sinds 2013 is de conservatieve Shinzo Abe de nieuwe premier van Japan. Hij wil met zijn economisch beleid, Abenomics, de economie versterken.
een begrotingstekort hebben van maximaal 3% van het bbp; een maximale overheidsschuld hebben van 60% van het bbp.
Halverwege 2023 lag de schuldquote met 46,9 procent ruim 8 procentpunt daaronder. In de miljoenennota 2024 schat het ministerie van Financiën in dat de schuldquote eind dit jaar uitkomt op 47,6 procent, wat 0,7 procentpunt hoger is dan de gerealiseerde stand halverwege het jaar.
De inkomsten van de overheid bestaan vooral uit de belastingen en premies die burgers en bedrijven betalen. De overheid geeft dit geld uit aan voorzieningen zoals scholen, wegen en ziekenhuizen.
Door belastingen te innen, 'leent' de overheid dus van haar eigen bevolking.Daarnaast kopen bijvoorbeeld banken en pensioenfondsen staatsobligaties . Zij lenen geld uit aan de overheid, die op haar beurt de afspraak aangaat dat bedrag binnen een bepaalde tijd met een rentepercentage terug te betalen.
Het meeste geld gaat naar zorg, onderwijs en sociale zekerheid (uitkeringen). De inkomsten van het Rijk zijn € 402,9 miljard. Die inkomsten bestaan uit de belastingen en premies die mensen en bedrijven betalen. Het kabinet neemt in 2024 maatregelen om de koopkracht van mensen te verbeteren.
Wat zijn de gevolgen van een hoge staatsschuld? Voor de overheid is het belangrijkste gevolg dat toekomstige economische klappen moeilijker op te vangen zijn, doordat er minder ruimte is om geld te lenen.Daarnaast bestaat het risico dat de rente stijgt, zegt Beetsma.
De Miljoenennota 2024 is de begroting voor volgend jaar. De uitgaven in 2024 zijn naar verwachting ruim € 430 miljard, de inkomsten ruim € 402 miljard. Het begrotingstekort komt naar verwachting in 2024 uit op 2,9% van het bruto binnenlands product (bbp). De staatsschuld komt uit op 47,3% van het bbp in 2024.
Op 1 januari 2024 steeg de wettelijke rente (voor niet-handelstransacties) van 6% naar 7%. De maximale kredietvergoeding (rente voor een geldlening) bestaat uit de wettelijke rente met daarbij opgeteld 8 procentpunt. Daarom is de maximale kredietvergoeding sinds 1 januari 2024 15%.
Het gaat om Anguilla, Bahama's, Bahrein, Barbados, Bermuda, Britse Maagdeneilanden, Guernsey, Isle of Man, Jersey, Kaaimaneilanden, Turkmenistan, Turks- en Caicoseilanden, Vanuatu en de Verenigde Arabische Emiraten.
Als de overheid geld leent kan er een staatsschuld ontstaan. Dit betekent dat de overheid een schuld heeft: er moet dan meer geld aan schulden betaald worden dan de overheid in reserves heeft. Over de staatsschuld betaalt de overheid rente.
De staatsschuld van China
Op het moment van schrijven is de continu stijgende staatsschuld van China ongeveer 14,8 biljoen dollar. Omgerekend is dat afgerond 13,9 biljoen euro. Volledig uitgeschreven kom je dan op het duizelingwekkende getal 13.900.000.000.000.