De vos die zich in onze streken laat zien (vulpes vulpes) herken je in één oogopslag aan zijn roodbruine tot soms feloranje vacht – en het witte puntje aan zijn staart. En dat terwijl zijn neven en nichten in andere uithoeken van de wereld met hun subtieler gekleurde haren net opgaan in de omgeving.
Vossen zijn niet kieskeurig en vinden alles lekker. Het liefst eten ze woelmuizen, hazen, en konijnen, maar ze zijn ook niet vies van kevers, regenwormen, egels, konijnen, vogels, insecten, eieren, bessen, afgevallen fruit, aas en afval.
De Mantis-garnalen zouden de meest complexe ogen in het dierenrijk hebben. De zogenaamde reuzegarnalen zijn in staat kleuren uit het ultraviolet tot het infrarood te onderscheiden, evenals het opsporen van andere subtiele verschillen in licht.
Vogels, reptielen, amfibieën en vissen zien mogelijk kleuren waar wij ons geen voorstelling bij kunnen maken. Dat zeggen onderzoekers die experimenten hebben gedaan met wilde kolibries waaruit blijkt dat zij vijf zogeheten 'niet-spectrale kleuren' kunnen zien.
De ogen zijn vrij groot en amberkleurig. Als je de ogen 's nachts ziet, in het licht van een auto bijvoorbeeld, dan lichten ze oranjerood op. Dit komt door de reflecterende laag die aan de binnenkant van een vossenoog zit, zodat de vos zoveel mogelijk licht kan zien.
De vos heeft geen natuurlijke vijanden. In het buitenland worden (meest jonge) vossen wel eens door wolven, lynxen of steenarenden gepakt. Vijand in Europa zijn ziekten (hondsdolheid, schurft en parasieten) en de mens. Vroeger was hondsdolheid (rabies) een probleem.
Tijdens de paartijd gaat het mannetje (rekel) op zoek naar een vrouwtje (moertje). Als je 's avonds heel stil bent, kun je ze mogelijk horen keffen en schreeuwen. Dat is om hun territorium af te bakenen of om een partner te roepen. Vossen zien er in de ranstijd ook op hun mooist uit.
Omdat honden geen fovea hebben (een gebied in het oog met 100% kegeltjes), wordt geschat dat hun oog voor detail tot 6 maal minder goed is dan dat van de gemiddelde mens. Honden kunnen 's nacht veel beter zien dan de mens om twee redenen: Ze hebben veel meer staafjes (deze zijn nodig om 's nacht te kunnen zien).
Daag een vreemde hond nooit uit
Kijk een vreemde hond nooit recht in de ogen, want daarmee daag je hem uit. Het niet recht aankijken, is een effectieve non-verbale vorm van communicatie om een toch al gestreste, angstige of agressieve hond niet verder over de rooie te jagen.
Het zichtbare kleurenspectrum is ook anders bij de bij, zo kan de bij geen rood zien maar kan ze wel ultraviolet licht zien (net zoals sommige vogels). Bovendien kan ze gepolariseerd licht waarnemen, dit heeft geen belang bij haar beeldvorming maar wel bij haar navigatie.
Ónze ogen zijn gevoelig voor rood, groen en blauw. Maar met rood, groen en blauw kun je geen UV mengen. De meeste vogels hebben vier soorten kegeltjes: rood, groen, blauw én UV! Zij kunnen dus meer kleuren zien dan wij!
Dieren die het allerbeste kunnen zien dat zijn de uilen. Ze kunnen net zo scherp zien als roofvogels. Dat kunnen ze bovendien ook 's nachts. Alleen uilen kunnen niet met hun ogen draaien.
Minder kleurrijk
Honden hebben slechts twee soorten kegeltjes (mensen drie). Het kleurenspectrum bestaat hierdoor alleen uit blauw, violet en geel. Rood lijkt voor honden geelachtig, groen kunnen ze helemaal niet waarnemen en purper ziet er simpelweg grijs uit.
Er is nauwelijks gevaar. De laatste jaren doken er in onze buurlanden (niet in België) slechts enkele gevallen op waarbij een stadsvos hapte naar een kind. De kans dat je kind gebeten wordt door je eigen hond of die van de buren is vele male groter. Maar wees toch beter op je hoede voor 'tamme' vossen.
Toch zal een vos uw kat of hond vooral mijden in plaats van het conflict op te zoeken. In de heel uitzonderlijke gevallen dat een kat of hond toch ten prooi valt aan een vos, gaat het om jonge, gekwetste of zieke dieren. Daarom is het aan te raden om dergelijke huisdieren zo veel mogelijk af te schermen.
Je kunt ze rustig tot een meter of twee naderen, maar aaien zit er niet in.
Hoewel dit niet concreet bewijst dat honden besef hebben van het verstrijken van tijd, toont het wel aan dat de tijdsduur dat honden alleen gelaten worden, wel degelijk effect heeft op de hond. Omgevingsfactoren, 'Hoe laat ruikt het?' Naarmate tijd verstrijkt, verandert de omgeving.
Een hond, en zeker een vreemde hond, ervaart het als onaangenaam wanneer we op hem afkomen en zonder te knipperen recht in de ogen kijken. Dit komt over als dominant gedrag en aan hun reactie is dat meteen te zien.
Staren heeft bij dieren meestal als betekenis om gezag en dominantie te tonen. Bij een hond heeft het staren een vriendelijke bedoeling. Wanneer een hond en mens naar elkaar staren geeft het een gelukkig gevoel voor beide. Honden stammen af van wolven, maar deze dieren zien staren als bedreiging.
Nee, honden kunnen niet huilen. Honden en ook andere dieren hebben wel traanproductie en emoties, maar er is niet vastgesteld dat dit ook aan elkaar gekoppeld is. Oftewel: honden huilen niet zoals mensen. Mensen zijn voor zover bekend de enige wezens die huilen als gevolg van emoties.
Honden rollen om hun eigen geur achter te laten
Ze wil de prooi (of de ingewanden van een dood dier, of de poep, of een andere viezigheid) als het ware 'markeren' met haar eigen lichaamsgeur.
Vossen maken hondachtige geluiden, zoals blaffen, huilen en knorren. De roep van de moer (vrouwtje) is een hees, soms iets wat jammerend geblaf; van de rekel (mannetje) een kort en helder gekef.
De moervos en de rekel paren in de winter. De moervos krijgt vijf, maar soms ook wel acht of tien jongen tegelijk. Die jongen heten welpen. Ze zijn bij de geboorte tien centimeter lang en ze wegen honderd gram.
Vossen staan bekend als slimme en sluwe dieren. Daar zit een kern van waarheid in. Als huis gebruikt hij bijvoorbeeld graag de oude holletjes van andere dieren om zijn woning van te maken. Want zelf een hol graven, dat duurt veel te lang!