Kazen als geitenkaas, manchego, feta en halloumi smelten helemaal niet (goed). Dat maakt deze kazen wel perfect geschikt om op de barbecue of in de pan te bakken of om te gebruiken in salades.
Terwijl Mozzarella, een kaas die vaak op pizza wordt gebruikt, smelt tot een bubbelende, kleverige perfectie, smelten Paneer en Queso Fresco helemaal niet goed (Figuur 6).
Halloumi is een stevige kaas uit Cyprus. Deze kaas wordt gemaakt van zowel geiten-, schapen- en koeienmelk en staat bekend om zijn stevige structuur die niet smelt als je 'm verhit.
Welke kaas smelt het beste? Niet alle kazen kan je even goed smelten. Vetarme kaas en kaas die gemaakt wordt van schapenmelk is minder geschikt. Kies eerder voor halfharde kazen op basis van koemelk en kazen met een hoog vochtgehalte.
Bevat kaas erg veel calcium, dan is het in gesmolten toestand niet rekbaar en krijg je dus geen elastische slierten. In extreme gevallen bevat kaas zoveel calcium dat het zelfs helemaal niet smelt. Ook te weinig calcium is niet goed.
Zachte kazen op basis van koemelk (brie, camembert, epoisses, Chaumes, reblochon, mozzarella…) zijn van zichzelf al wat romiger. Ze zijn daardoor uitstekend geschikt om te smelten. Enkele suggesties: camembert uit de oven, quiche met brie of kaastoast met Chaumes.
Voor sommigen kan een gesmolten kaas niet dradig genoeg zijn. Jonge en romige kazen hebben vaak meer slierten. Dat zit zo: in jonge kaas is de caseïne (een eiwit in kaas) nog groot en rekbaar, terwijl in een oude kaas veel van de caseïne is afgebroken.
Gebruik een goed smeltende kaas
Denk maar aan Parmezaan en aan het verschil met Mozzarella wanneer je ze samen in een Bechamelsaus gebruikt. De beste smelter is jonge Cheddar, sommige jonge Zwitserse kazen en Mozzarella. Al is die laatste eerder een rekker in plaats van een smelter.
De Torta del Casar is een Spaanse (smelt)kaas gemaakt van rauwe schapenmelk en bereid met vegetarisch stremsel. Deze schapenkaas wordt minstens 60 dagen te gerijpt. De korst is halfhard en okergeel van kleur. De korst wordt ingesmeerd met olie.
Het antwoord is simpel: nee.
Evenals een boterham met kaas (en ham). Diezelfde kaas is dus niet ongezonder als hij gesmolten is. Leuk om te weten: sommige kazen beginnen te zweten bij temperaturen boven de 20 graden. Het vet van de melk scheidt zich dan van de rest.
Om een lekkere tosti te maken kun je het beste jong belegen kaas gebruiken, dit smelt namelijk goed. Als je van oude kaas houdt, kun je dit ook gebruiken op je tosti, laat hem dan wat langer in het tosti-ijzer zitten. Op die manier kan de oude kaas goed smelten en heb je een lekkere tosti met oude kaas.
Schimmelkazen zoals brie en camembert zijn bij de productie bewerkt met schimmelsporen, waardoor ze hun karakteristieke sterke smaak krijgen. Geen zorgen, de schimmels zelf zijn niet ongezond (tenzij je er natuurlijk allergisch voor bent). Maar helaas zijn deze kaassoorten toch geen al te beste keuze.
Kazen die je moet vermijden
Zachte kazen van rauwe melk Zachte kazen zoals Brie, Camembert en Roquefort, die gemaakt zijn van rauwe, ongepasteuriseerde melk, hebben een hoger risico om besmet te zijn met de Listeria-bacterie.
Het doel van het draaien is ervoor te zorgen dat het vocht en het zout zich egaal door de kaas verspreiden. Tijdens het rijpen verdampt een deel van het vocht en worden de eiwitten deels afgebroken. Ondanks het regelmatig draaien is de kaas direct onder de korst zouter en droger dan in het midden.
Een romige kaas is een kaas die bij het aansnijden ervan al aan het mes blijft plakken. Voorbeelden van romige kazen zijn natuurlijk de verse geitenkaas, een romige brie of een Hollandse Kernhem. Een romige kaas is dankzij zijn zachte smaak uitermate geschikt als dessert.
Feta of oude kaas is in ieder geval geen groot succes. Je kunt beter jonge Goudse kaas of cheddar gebruiken. Deze soorten kaas smelten goed! Je kunt het best jonge, zachte, vette kazen gebruiken om te smelten.
Harde kazen als Parmezaan, Grana Padano of Pecorino maken je saus zacht en romig, mits je ze op de juiste wijze aan je saus toevoegt.
Om goed te smelten moet een kaas eerst en vooral jong zijn en nog veel vocht bevatten. Rijpere, oudere kazen bevatten minder vocht en hebben stevigere eiwitten, die niet meer smelten. Denk maar aan het verschil tussen parmezaan en gruyère. Ook de zuurtegraad speelt een rol.
Hoe voorkom je dat kaasfondue mislukt? Het geheim van een goede kaasfondue zit hem in het gebruik van een beetje zetmeel. Het kan zijn dat de kaasfondue draderig wordt, klonten krijgt of dat er een olieafscheiding ontstaat. Door het toevoegen van wat bloem of maïzena kun je dit voorkomen.
De klassieke Zwitserse kaasfondue bevat vaak gruyère en emmentaler, maar ook Goudse- of boerenkaas smelt goed en smaakt lekker. Het fijne aan kaasfondue is dat bijna elke kaas geschikt is om te smelten. Oudere kazen smelten minder goed en zijn daardoor minder geschikt.
'Gesmolten kaas is ongezonder dan gewone kaas'
"Maar dat is niet extra vet, maar gewoon vet uit de kaas. Of het erop of erin zit, maakt niet uit. Wel wordt er voor het smelten van kaas vaak voor een vette variant gekozen, omdat het makkelijker smelt. Dat kan gesmolten kaas minder gezond maken."
Bij verhitting worden de verbindingen van de caseïne-eiwitten niet afgebroken, maar versterkt. Ze gaan dus net meer gaan samenklonteren. Het vocht verdampt waardoor de kaas of het zuivelproduct droger wordt.
Emmentaler en gruyère zorgen voor een krokanter korstje en een pittigere smaak. Mag het nog krokanter of pittiger? Meng dan wat paneermeel of parmezaan erdoor. Echte kaasliefhebbers voegen wat blauwe kaas of geitenkaas toe voor een lekker verfijnde gratin met wat meer pit.
De Vacherin Mont d'Or is een gewassen-korst kaas en wordt gemaakt van uitsluitend koemelk. De productie van de kaas loopt van 15 augustus tot 15 maart. De kaas wordt van de volle rauwe melk gemaakt van koeien van het Montbéliard-ras. Na toevoeging van stremsel wordt de wrongel in de vormen gedaan.