Het hout krimpt in de richting van de jaarringen waardoor de plank, die vlak uit de stam gezaagd is, schotelt. Bij kwartiers hout staat de richting van de nerven haaks op het oppervlak van de bovenkant van de plank.
Welke kant van het hout trekt krom? Als een plank bestaat uit kernhout (de binnste ringen van een boom) en spinthout (de buitenste ringen van een boom) dan zal het kernhout de bolle kant van de plank vormen. Het spinthout zal naar binnen trekken.
Ventileren van je huis
Het is belangrijk om je huis te ventileren om zo het krimpen of uitzetten van hout tegen te gaan. Ventileren is wat anders dan luchten. Zet nooit de mechanische ventilatie uit. Heb je geen mechanische ventilatie?
De hartkant van hout bij rabatdelen, bevelsiding of andere houten planken is de kant van het hout waar het hart van de boom zat. De hartzijde is duurzamer dan de andere zijde van de boom.
In tegenstelling tot kunststof en metaal zet hout niet uit onder invloed van warmte. Constructies die onder wisselende temperaturen maatvast moeten blijven worden dan ook vaak van hout gemaakt. Als hout droogt dan krimpt het. Maar het krimpt niet regelmatig.
Is het erg als mijn haardhout nat regent? Voor het droogproces is het niet heel erg. Hout droogt van buiten naar binnen waarbij de sapstromen langzaam afsterven en drogen. Indien het hout nat regent, trekt het vocht enkel via de buitenkant iets in het hout.
Bij nat weer zet hout uit doordat het vocht opneemt. In de zomer droogt het hout en gaat het weer krimpen. Aangezien buitentoepassingen onderhevig zijn aan het weer, zal hout blijven uitzetten en krimpen. De vochtigheid en elasticiteit (de werking) zal wel iets minder worden naarmate hout ouder wordt.
Zo is beukenhout een houtsoort dat relatief veel krimpt tijdens de droging. Dit is dus een houtsoort dat veel kan gaan werken. Daarentegen is taekhout een houtsoort dat het minste krimpt tijdens de droging. Taekhout wordt dan ook een “stabiele” houtsoort genoemd.
Bepaal waar de legplank moet komen en teken de positie van de plank af op de muur. Bepaal vervolgens waar de plankdragers moeten worden bevestigd. Bedenk dat de plank een stukje voorbij de plankdragers uitsteekt. Hou een plankdrager op zijn positie en teken alvast één boorgaatje af met het potlood.
Zet douglas hout uit? Je zult nu misschien denken, dat het bijna onmogelijk is voor douglas hout om uit te zetten, gezien de hardheid en de duurzaamheid. Er bestaat echter niet zoiets als ontastbaar hout. Welke soort hout je ook gebruikt, het is en blijft een natuurproduct.
Onvoldoende ruimte voor zwel en krimp.
Ten gevolge van verschillen in temperatuur en luchtvochtigheid kan hout 0,5 tot 1% in de breedte variëren.
Winter: hout krimpt
Als het langdurig vriest en niet regent, kan de luchtvochtigheid dalen. in combinatie met het stoken van de verwarming zorgt dit voor extreem droge lucht. Dit is niet alleen slecht voor je gezondheid en leefklimaat, maar ook voor je houten vloer. Deze kan gaan krimpen, scheuren of schotelen.
De fineerlagen van Multiplex Berken zijn namelijk erg dun, waardoor er in een plaat veel lagen worden gebruikt. Hierdoor is de plaat erg sterk en zal het niet buigen onder druk. Hierdoor wordt het veel gebruikt voor meubels en andere projecten binnenshuis die relatief zwaar belast kunnen worden.
Om kromtrekken zoveel mogelijk te voorkomen kunt u het beste de hartkant aan de buitenzijde van de schuur, gevel of schutting monteren. De bovenliggende plank bevestigt u dan 25 a 30mm over de onderliggende plank, zodat ze elkaar voldoende overlappen.
Het krimpen en uiteenzetten van hout
De mate waarin hout uitzet en krimpt hangt grotendeels af van de houtsoort. Over het algemeen is er een tangens krimping van 8 tot 10 procent, een radiale krimping van 4 tot 5 procent en haast geen verandering in de lengte.
Het langdurig onder gecontroleerde omstandigheden drogen van hout vermindert de werking ervan. Vochtverschilllen worden tijdens het drogingsproces geminimaliseerd en zo ook de spanningen en vervormingen. Daarnaast beïnvloedt de manier van hout zagen de werking.
Het is belangrijk dat het hout nat wordt gemaakt, zodat het beter kan buigen. De beste manier om dat te doen is door het hout te stomen. Vervolgens kan met behulp van een mal het hout in de juiste vorm worden gebogen. Sommige soorten hout, zoals massief hout, lenen zich er beter voor dan andere soorten.
Een deur trekt krom door verschil in vochtgehalte aan de binnen- en buitenzijde van de deur. Dit vochtgehalte wordt beïnvloed door temperatuur en luchtvochtigheid. Aan de vochtige deurzijde zwelt de deur en wordt langer, terwijl de andere zijde even lang blijft. Hierdoor gaat de deur hol staan.
Reacties. Sommige houtsoorten zoals eiken en vooral esdoorn zijn erg hard. Andere zijn erg goed bestand tegen drukbelasting vanwege hun hoge dichtheid, zoals b.v pokhout. Weer andere houtsoortsen zijn heel erg taai en buigzaam, zoals b.v. populier.
Beide houtsoorten zijn redelijk tot goed te impregneren (grenen beter dan Douglas) waardoor het hout langer beschermd blijft. Omdat Grenen houtdelen vaak meer spinthout bevat dan Douglas hout, zijn deze onbehandeld juist iets minder duurzaam en moet deze altijd worden geïmpregneerd worden voor buitentoepassingen.
Het grootste verschil zit in hem toch wel in de prijs. Douglas hout is een stuk goedkoper ten opzichte van eikenhout. Het kan zeker de helft schelen. De reden dat eiken zoveel duurder is, is omdat eiken duurzamer is dan douglas.
Eiken kan wel tot 10% krimpen. Maar omdat er in dikke balken scheurtjes ontstaan, zal de buitenmaat minder krimpen. Bij een plank is dat weer anders. Ook met kamertemperatuur moet je rekening houden met krimp en uitzetten.
Hout moest namelijk eerst drogen om te voorkomen dat het gaat trekken of krimpen. Als vuistregel hanteert men wel een jaar voor elke centimeter die het hout dik is. Planken worden bijvoorbeeld smaller gedurende het droogproces.
Droog het hout op een koele plek. Dus niet vlak bij een kachel, verwarming of in de volle zon. Een plekje buiten (uit de regen, uit de zon) is prima, of in een onverwarmde schuur. Dan droogt het hout langzamer en dat is het beste tegen scheurtjes.