Het meest kwetsbaar zijn huizen die niet op betonnen palen of een betonnen fundering zijn gebouwd. Het gaat dan om huizen in het veenweidegebied en de kleipolders: West-Nederland, Noord-Friesland en Groningen. Huizen gebouwd voor 1980, die nog staan op houten palen.
Februari 2019 schatte het KCAF al dat "zeker 1 miljoen huizen in Nederland" dreigden te verzakken. De meldingen van verzakte woningen met soms enorme scheuren in muren, vloeren en kozijnen komen vooral uit regio's waar het probleem al langer speelt: Friesland en Zuid-Holland.
Dit risico treedt vooral op bij huizen die niet op palen, maar rechtstreeks op de ondergrond zijn gefundeerd. 'We ontvangen meldingen uit Friesland en van Zevenaar tot Geldermalsen, ook in de weinig zettingsgevoelige gebieden', zegt onze Business director Water Alex Hekman vandaag in de Volkskrant.
Er is een verband tussen het type fundering en de bodemsamenstelling. Zo lopen woningen met een houten paalfundering in veen- en kleigebieden een groter risico op funderingsproblemen dat woningen op houten palen in zandgebieden.
Kenmerken zijn: Scheve vloeren, vervormde deuren en ramen, scheuren in bouwmuren en niet-dragende muren, maar ook hoogteverschillen tussen woning en de stoep. De meest veel voorkomende problemen zijn: Palenpest, paalrot, gebrek aan draagkracht, te hoge belasting en trillingen.
Onder normale omstandigheden stort een huis niet zomaar in. Er moet wel écht iets aan de hand zijn zoals een gasexplosie of aardbeving. Laat je huis periodiek inspecteren op gaslekkage. Vooral in oudere woningen, en door slechte aansluitingen van een gastoestel kunnen er gevaarlijke situaties ontstaan.
Risico op verzakken fundering
Veelal woningen met een houten palenfundering of een stalen-bak fundering op kleigrond. Doordat het grondwaterpeil zakt kunnen deze funderingspalen gaan rotten of de kleigrond gaan inklinken. Hierdoor verzakken de woningen.
Wie betaalt mee? Als een huis gestut moet worden, is de gemeente daarvoor verantwoordelijk; die moet volgens de bouwregels de veiligheid hand-haven. Maar de eigenaar is zelf verantwoordelijk voor de fundering. In de praktijk kunnen veel mensen een nieuwe fundering niet betalen.
Meestal niet verzekerd
Een opstalverzekering dekt schade aan een woonhuis en optioneel ook aan de fundering. Maar die schade moet plotseling en onvoorzien zijn ontstaan en bovendien vallen onder een in de polis genoemd voorval.
Gevaren. Als de fundering het huis niet meer goed ondersteunt, ontstaat er schade aan het pand zelf. Dat begint met scheuren in muren, klemmende ramen en deuren en scheve vloeren. Als de palen het huis niet meer kunnen dragen, kan het ook gevaarlijk worden.
Oude huizen hebben vaak ook meer karakter en sfeer. Daarentegen ben je vaak meer geld kwijt aan onderhoud, verbouwen en het kopen zelf. Daarnaast zijn er soms verborgen gebreken die frustreren en je veel tijd en geld kunnen kosten.
Veel huiseigenaren weten niet hoe hun huis is gefundeerd. Bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht van jouw gemeente kan je de oorspronkelijke bouwtekening van de woning opvragen om te achterhalen wat de fundering is van jouw woning. Daarnaast kan je informatie krijgen over grondwaterstanden.
Er is echter een enorme erfenis van grenen funderingspalen. Wareco heeft berekend dat een houten funderingspaal zijn draagvermogen verliest na 180 maanden droogstaan. 'Bij veel voorkomende situaties als 2 maanden droogstand per jaar betekent dat een levensduur van 90 jaar.
De kosten voor funderingsherstel bedragen gemiddeld 54.000 euro tot zelfs 100.000 euro per woning. Funderingsproblemen kunnen op verschillende manieren hersteld worden. Een ervan is de tafelmethode. Hierbij wordt een betonnen vloer ingekast in de bestaande fundering en vervolgens op nieuwe palen gezet.
horizontale scheuren zijn vaak gevaarlijker dan verticale scheuren. Verticale scheuren ontstaan vaak door onvoldoende dilatatie. En zijn meestal niet gevaarlijk. Horizontale scheuren ontstaan daarentegen veel moeilijker en kunnen wijzen op funderingsproblemen.
Wel tot 500 jaar in een woning kunnen wonen. Uit onderzoek blijkt dat een jaren 30 woning wel tot 500 jaar mee kan gaan. Hoogleraar Peter Boelhouwer van de TU Delft zegt namelijk dat de technische duur van een woning enorm verlengd kan worden door het juiste onderhoudt uit te voeren.
Bij de afdeling Bouw- en Woningtoezicht kan jij dus de oorspronkelijke bouwtekeningen opvragen, waarop te achterhalen is welke fundering jouw huis heeft.
Ligt er een veengrond dan is het zeker aan te raden om heipalen te laten plaatsen om uw terras te onderheien. Bij een zware belasting door bijvoorbeeld een tuinmuur, aanbouw, serre, veranda en tuinhuis is het aan te raden om te heien.
Opvragen Funderingslabel
Het label kan worden opgevraagde via de website van de KCAF. Meer informatie over funderingsproblematiek en de toetsingen vindt u op de website van het onafhankelijk Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek.
Veel mensen geven uiteindelijk toch de voorkeur aan het kopen van een eigen huis als dat financieel mogelijk is, want ondanks de crisis stijgen veel huren gewoon door. Door een slimme keuze te maken wat betreft de rentevaste periode, kun je bij een koopwoning juist je woonlasten relatief zeker maken.
Kopen blijkt lastig, ook voor Korten. De kans op een huis is in veel gemeentes namelijk nihil voor alleenstaande starters met een modaal salaris (dat is rond de 38.000 euro) en zonder enorme spaarrekening of vermogende ouders, aldus Kassa. Korten verdient 42.000 euro bruto per jaar.
CURNET/RWS (2008) geeft op basis van uitgevoerde projecten in het kader van Ruimte voor de Rivier een bedrag van € 20.000 tot € 120.000 voor een standaard huis van 100 m2. Per m2 loopt dit dus uiteen van € 200 tot € 1200.