Gedroogd veen is bruikbaar als brandstof (turf), bodemverbeteraar of bouwmateriaal. Drassige veengebieden of veenmoerassen werden vroeger ook wel moer genoemd.
Gebruik turf niet in bloembakken en bloempotten, ook al komen er zuurminnende planten in te staan. Gebruik dan altijd universele potgrond.
Waar komt de turf vandaan? Turf is feitelijk niets anders dan gedroogd veen. In de Nederlandse veengebieden is het gedroogde veen 'eeuwenlang' gewonnen als brandstof. De gedroogde turfbroodjes die je voorheen ook toegepast zag in een vijverrand of stapelmuurtje, branden beter en vooral ook langer dan houtblokken.
Turf wordt gewonnen uit veengebieden en deze verdwijnen in rap tempo. Winning van turf stimuleert klimaatverandering door extra broeikasgassen in de atmosfeer te brengen die voorheen goed opgeslagen lagen. Bovendien gaat het ten koste van de biodiversiteit doordat er belangrijke habitats worden vernietigd.
Tuinturf is een veensoort en is dus niet bekalkt. Hierdoor heeft het een lage pH en bevat geen voedingsstoffen. Het is dus een pure grondstof. Door de eigenschappen van tuinturf in pure vorm te gebruiken kan het perfect toegepast worden bij planten die graag een zure omgeving bij het wortelgestel willen.
Om turf te laten accumuleren, moet de accumulatie van plantenresten in een moeras de snelheid van bacteriële afbraak van de plantenresten overtreffen . Het proces van gedeeltelijke ontbinding van plantenmateriaal in moerassige, wateroverlastomgevingen wordt vervening genoemd. Enkele van de processen die organisch materiaal in turf afbreken en conserveren.
Tuinturf heeft een lager pH en een hoger organische stof-gehalte dan, bijvoorbeeld, groencompost. Het is daarmee vooral geschikt als plaatselijk te gebruiken meststof voor zuurminnende planten, terwijl compost beter geschikt is als bodemverbeteraar voor uw gehele tuin.
Tip: Tuinturf is erg geschikt voor het verbeteren van de grond in de tuin. Door de lage zuurgraad is het goed te gebruiken voor hortensia's en andere planten die om een relatief zure grond vragen, zoals heide, rhododendrons en coniferen. Verwen je planten door jaarlijks ongeveer 5 cm tuinturf in de border te strooien.
Veen ontstaat wanneer plantenmateriaal niet volledig vergaat in zure en anaërobe omstandigheden . Het bestaat voornamelijk uit moerasvegetatie: voornamelijk moerasplanten, waaronder mossen, zeggen en struiken. Naarmate het zich ophoopt, houdt het veen water vast. Dit creëert langzaam nattere omstandigheden waardoor het gebied van het moerasland kan uitbreiden.
Veenbodems hebben een roodbruine, bruine of zwarte kleur. Een veenbodemprofiel bestaat uit een keurige opeenstapeling van meerdere horizontale laagjes. Daarin zijn de plantenresten duidelijk te herkennen. Naar onderen toe worden de laagjes door het gewicht van het bovenliggende veen steeds meer inelkaar gedrukt.
Turf is zuur (pH 4 tot 5).
Voor planten die om zure/zuurdere grond vragen wordt meestal turf gebruikt of potgrond die rijkelijk vermengd is met turf of veengrond. Dat gaat dan ten koste van unieke stukken natuur elders.
De zachte turf wordt in plakken gesneden en over de heide gelegd met behulp van een gereedschap dat een "tairsgear" wordt genoemd. Dit heeft een lange houten steel met een hoekig mes aan het uiteinde, ongeveer een voet lang, dat de turf zowel snijdt als draait. De turf wordt vervolgens tot 2 weken lang gedroogd.
Geen man over boord als jouw potgrond toch wat uitgedroogd is. Je kunt het in een grote bak kiepen, er wat water doorheen mengen en je hebt weer potgrond die je goed kunt gebruiken. Houd er wel rekening mee dat de kwaliteit van de potgrond hierdoor terugloopt.
Om te testen of je grond zuur of juist basisch is, zijn er verschillende tests te koop.Een goede keuze zijn de pH-teststrips. Doe een beetje grond in het meegeleverde reageerbuisje en volg dan deze stappen: Voeg voorzichtig de testvloeistof aan de grond toe tot aan het aangegeven niveau.
Het verrijken van uw grond elk seizoen met compost , dat rijk is aan organische materie, is veruit de beste manier om uw grond zuurder te maken, omdat het geleidelijk gebeurt en de meeste voordelen voor de plantengroei oplevert. Het verbetert ook de grondstructuur en voegt nuttige micro-organismen toe aan de grond.
Welke planten niet bekalken? Bij planten welke van een zure bodem houden zoals hortensia en rhododendron hoef je geen kalk te strooien. Een roos, lavendel of buxusstruik verlangt juist wel kalk.
Turf is de gedeeltelijk ontbonden resten van oude planten en dieren en als je het laat liggen, verandert het uiteindelijk in steenkool. Als je kijkt naar de definitie van compost "vergaan organisch materiaal dat wordt gebruikt als meststof voor groeiende planten", dan zie je dat turf het toonbeeld is van wat compost zou moeten zijn .
Klassieke potgrond bevat turf als hoofdbestanddeel, en dat is niet toevallig. Turf is immers stabiel, onkruidvrij en heeft een goede lucht-waterverhouding. Het voelt luchtig aan, waardoor planten er makkelijk in wortelen, en het houdt water en voedingsstoffen goed vast.
Wanneer u alleen bemeste tuinaarde gebruikt, krijgen uw planten een overdosis mest, dit zal de groei en ontwikkeling van de planten niet bevorderen.
Broeikasgassen
Door veengebieden af te graven en turf te gebruiken in potgrond, benutten we oud materiaal voor een korte tijd, met aanzienlijke gevolgen. Het koolstofgehalte van turf komt binnen een jaar na gebruik in je pot als CO2 vrij.
Gelukkig zijn er alternatieven voor turf in potgrond. Het meest gebruikt is kokosvezel. Dit is een restproduct van kokosplantages. Kokosvezel is minder zuur dan turf en houdt water beter vast.
Omdat turf wordt gevormd in wateroverlastomstandigheden, is het moeilijk te verstoren, waardoor het een zeer efficiënte koolstofput is . Als u de turf echter aftapt of verbrandt, wordt de balans verstoord.