Frambozen (vooral herfstframbozen)
Toch zijn frambozen, en daarmee bedoel ik dan vooral frambozen die in het einde van de zomer rijp zijn, geschikt voor in de schaduwrijke tuin. Ook hier geldt dat de plant voor het beste resultaat goed gesnoeid en geleid moet worden.
Nog kleiner dan een laagstam, zijn de zogenaamde mini fruitbomen, dwerg fruitbomen, of zuilfruit boompjes. Niet alleen vertakken ze al vanaf heel laag, maar ze blijven ook erg smal. Ideaal voor als je echt weinig ruimte hebt, of voor in een pot of bak. Zuilvormige fruitbomen worden ook wel Ballerina fruitbomen genoemd.
Zure kersen staan erom bekend dat ze letterlijk overal groeien en fruit geven. Deze bomen zijn dus niet alleen onderhoudsvriendelijk, ze zijn ook ideaal voor op een schaduwplaats! Bij mij staat hij op de meest schaduwrijke plaats in de tuin en hij geeft prima fruit.
Een halfstam begint bij 150 centimeter en wordt net zoals de hoogstam een grote gevulde Appelboom. Tot slot de laagstam variant en deze wordt niet voor niets ook wel struikvormen genoemd. De stam van een laagstam fruitboom is meestal rond de 50 centimeter hoog en wordt niet hoger dan 4 meter.
Ook de fruitsoort bepaalt hoe groot jouw boom wordt. Als half- of hoogstam nemen kweepeer, pruim, perzik en abrikoos de minste ruimte in. De grootte van appel- en perenbomen is rasafhankelijk en een walnotenboom neemt de meest ruimte in.
Het juiste moment
Fruitbomen kun je planten van november tot eind maart, wanneer ze in rust zijn. De beste periode is november, na het vallen van het blad. Perziken en abrikozen vormen hierop een uitzondering. Deze bomen plant je pas in maart, omdat de jonge bomen vorstgevoelig zijn.
Minder overlast geven de opgaand groeiende sierperen (Pyrus), de grootbladige Catalpa of Cercidiphyllum met zijn mooie ronde kroon.
Krentenboompje of Amelanchier
Hij verdraagt volle zon, maar is ook blij met een koele plek in de halfschaduw en groeit in alle grond als het maar niet te drassig is.
Alleen vruchten die voldoende van de zon kunnen profiteren, komen goed op smaak. Een boom in de schaduw groeit minder goed, levert minder lekkere en kleinere vruchten op en is gevoeliger voor ziekten. Toch is de ene fruitboom de andere niet. Peer, perzik en abrikoos hebben echt een zonnige en beschutte plek nodig.
De plek waar je de blauwe bessen zet, is ook van belang. De naam 'Amerikaanse bosbes' zegt al dat de plant niet graag hele dagen in de volle zon staat. Je moet zeker ook voor schaduw zorgen, halfschaduw is het beste. De bessen worden gedeeltelijk door de zon blauw, maar ook gedeeltelijk door de warmte.
De perenboom is dol op de zon en heeft dus ook echt een zonnige plek nodig. Wanneer je de boom op een schaduwrijke plaats zet, zullen de vruchten klein blijven. Overigens valt ook de smaak van kleine peren tegen en zul je er dus niet optimaal van kunnen genieten.
Deze dwergfruitbomen worden in een pot op je terras niet hoger dan 1,5 meter, en in de tuin zo'n 2 meter hoog. Ze zijn heel sterk en goed bestand tegen ziektes, en moeten niet gesnoeid worden. Ze dragen al heel snel, na 1 tot 2 jaar, vruchten.
Mini fruitbomen worden vaak tussen de 1,50 en 3 meter hoog. Je kan de groei beperken door de bomen regelmatig te snoeien. Het is daarom belangrijk om altijd te vragen naar de geschatte volwassen hoogte, en niet alleen te kijken naar de huidige grote.
Heb je minder ruimte, kies dan een halfstam-appelboom, die blijft kleiner. Voor het oogsten zijn geen ladders nodig, je loopt er gewoon langs. In een kleinere tuin zijn half- of laagstam appels ideaal. Ze nemen niet veel ruimte in, en de kinderen plukken de appels zó uit de boom.
Halfstam fruitbomen
Je hebt dus wel een wat grotere tuin nodig voor deze fruitbomen. Halfstam fruitbomen zijn heel geschikt voor in een boomgaard. Zet de boompjes minimaal 5 meter uit elkaar. Na circa 4 tot 6 jaar is het mogelijk de eerste vruchten van de boompjes te oogsten.
Halfstam fruitbomen
We spreken van een halfstam als de stamhoogte 1 m tot 1.20 m is. Op die hoogte beginnen de eerste takken.
Halfstam appelbomen worden maximaal 3 tot 3,5 meter hoog en 1,5 tot 2 meter breed (of lager door te snoeien). De onderste takken zitten op ongeveer 120cm boven de grond. De boom past nog wel in de meeste, niet te kleine, tuinen. De maat is nog niet te groot om nog zonder ladder gesnoeid en geplukt te kunnen worden.
Wat zon betreft is de volle zon de meest ideale standplaats voor jouw Lavendel. Maar halfschaduw of een schaduw standplaats is ook geen enkel probleem. Wel moet je rekening houden met het feit dat jouw Lavendel minder uitbloeit zoals die dat wel doet in de volle zon.
Voor groenten is vooral bloemvorming en vruchtzetting problematisch in de schaduw. Het is niet verwonderlijk dat vooral vruchtgewassen (zoals courgette, komkommer, pompoen en tomaat), maar ook broccoli en slabonen, echte zonnekloppers zijn.