De staatsmacht is in België verdeeld over drie machten: de wetgevende, de uitvoerende en de rechterlijke macht. Elke macht controleert en beperkt de andere machten.
De federale wetgevende macht wordt gezamenlijk uitgeoefend door de Koning, de Kamer van volksvertegenwoordigers en de Senaat. De federale uitvoerende macht, zoals zij door de Grondwet is geregeld, berust bij de Koning.
De Politiewet omschrijft de taak van de politie als volgt: De politie heeft tot taak in ondergeschiktheid aan het bevoegd gezag en in overeenstemming met de geldende rechtsregels te zorgen voor de daadwerkelijke handhaving van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze behoeven.
De Vlaamse Regering (VR) is de uitvoerende macht van Vlaanderen. Ze is verantwoordelijk voor de uitvoering van de decreten die door het Vlaams Parlement goedgekeurd werden, voor de uitvoering van de jaarlijkse begrotingen en voor het dagelijks bestuur van de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaams Gewest.
De wetgevende macht, de uitvoerende macht en de rechterlijke macht zijn hierin van elkaar gescheiden. De drie machten zijn onafhankelijk van elkaar, en controleren elkaars functioneren.
De korpschef heeft de leiding over de nationale politie. De minister van Justitie en Veiligheid (JenV) is eindverantwoordelijk voor het goed functioneren van de politie. De Inspectie Justitie en Veiligheid ziet erop toe dat de politie haar taken goed uitvoert.
De kernwaarden van de politie zijn: integer, betrouwbaar, moedig en verbindend. Deze kernwaarden zijn basisprincipes voor iedere politie- medewerker.
De wetgevende macht moest volgens Montesquieu in handen zijn van het volk, de uitvoerende macht in handen van de koning en de rechtsprekende macht in handen van onafhankelijke rechters. Tegenwoordig is de uitvoerende macht meestal in handen van de regering, in plaats van de koning.
De ministers vormen de uitvoerende macht in Nederland. Hoewel de Koning gezamenlijk met de ministers de regering vormt, is de rol van de Koning beperkt. De rol van de Koning is vastgesteld in artikel 42.
Het parlement (de Staten-Generaal) controleert de regering. Ministers leggen in het parlement verantwoording af over hun beleid.
De rechterlijke macht is in een rechtsstaat de macht die bestaat uit de leden van het Openbaar Ministerie en de leden van de rechtbanken/Gerechtshoven, waaraan de rechtspraak is opgedragen.
De vierde macht is een term die gebruikt wordt om machten aan te duiden die buiten de traditionele trias politica vallen, met name de pers (media).
Eerste macht - de wetgevende macht (in Nederland zijn dat de Staten-Generaal (Eerste en Tweede Kamer) en regering. Tweede macht - de uitvoerende macht (de regering, in Nederland zijn dat de koning en de ministers)
In het uiterste geval, als een rechter slecht functioneert, kan de Hoge Raad hem schorsen of ontslaan. We kunnen allemaal controleren wat de rechter doet, want rechtspraak is openbaar. Bovendien moet de rechter zijn beslissingen motiveren.
Iedere agent in opleiding heeft de rang aspirant, of deze nu een opleiding volgt voor hoofdagent, surveillant of agent. De hoogste rang is eerste hoofdcommissaris, daar is er maar één van in Nederland, dat is Henk van Essen, hij is dus de baas van de Nederlandse politie.
Tegenwoordig heerst er enige verwarring over wat men nou wel of niet mag zeggen tegen een agent. Een agent is een ambtenaar in functie en in beginsel is het strafbaar om deze te beledigen. Burgers mogen elkaar overigens ook niet beledigen, maar voor het beledigen van een agent geldt een hogere straf.
De slogan van de politie luidt 'waakzaam en dienstbaar'.
Salaris en Arbeidsvoorwaarden Hoofdagent
Dit varieert tussen de €1399 en €2284 bruto per maand. Na je opleiding verdien je maximaal €2953 per maand (vastgelegd in CAO). Je krijgt flexibele arbeidstijden, toeslagen op het inkomen bij diensten buiten de reguliere 9 tot 5 tijden.
Nee. Alleen de ambtenaren die daarvoor geautoriseerd zijn door de politie. Omdat de politie zulke gevoelige persoonsgegevens verwerkt, stelt de wet strikte eisen aan het systeem dat regelt wie waar toegang toe heeft.
Wanneer zij in burger zijn, kan je hen herkennen aan de feloranje interventiearmband (zie afbeelding) waarop ook weer het logo afgebeeld staat. Politiemensen dragen ook steeds een legitimatiekaart (zie afbeelding) bij zich, vraag gerust om deze kaart te mogen zien alvorens je de persoon binnenlaat.
Horizontale machtenscheiding
De scheiding der machten wordt ook wel de trias politica genoemd. Het is naar een idee van de Franse Filosoof Montesquieu: de overheidsmacht wordt in de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht verdeeld die elkaar controleren.
Zowel nationaal als internationaal blijft België zich inzetten voor de democratie en de rechtsstaat.
De trias politica, de scheiding der machten of de driemachtenleer is een politiek systeem dat gebruikt kan worden voor het besturen van een staat. Het betekent dat je in die staat een wetgevende, uitvoerende en een rechterlijke macht hebt. Het wordt daarom ook wel de 'scheiding der machten' genoemd.