Dodo, mammoet, trekduif, Pyreneese steenbok, Tasmaanse tijger… De lijst van dieren die door menselijk toedoen uitstierf is beschamend lang. Die fout willen sommige wetenschappers terugdraaien.
In het geval van uitgestorven dieren is het antwoord alvast … ja! Wetenschappers vonden een manier om uitgestorven diersoorten weer te laten rondlopen. De voorbije eeuwen stierven tal van dieren uit — van de mammoet, over de dodo, tot — recenter nog — de westelijke zwarte neushoorn.
Uitgestorven dieren in de afgelopen tien jaar
Recent uitgestorven dieren zijn onder andere: de Tasmaanse tijger, de Berberleeuw, de Gouden pad, de Caribische Monniksrob en de Balinese tijger.
Iedereen in de ark. Een op de vier zoogdiersoorten is met uitsterven bedreigd, en hetzelfde geldt voor een op de acht vogels, een op de drie amfibieën en de helft van alle schildpadden. Van de naaktzadige planten, waartoe de naaldbomen behoren, staat ruim een op de drie gecatalogiseerd als bedreigd.
En de belangrijkste aanstichter daarvan is de mens. Vooral na de industriële revolutie gaat het namelijk hard. Vanaf 1900 zijn er volgens het onderzoek 198 gewervelde diersoorten volledig verdwenen. Daarnaast zijn er nog 279 diersoorten die niet meer voorkomen in het wild, of die vermoedelijk zijn uitgestorven.
Maar toen de temperatuur op aarde steeg en de IJstijd voorbij was, konden de bomen beter groeien. Daardoor veranderden grasvelden in bossen en moest de mammoet op zoek naar een nieuw leefgebied met meer gras. Zo kwamen de dieren in Siberië terecht. Uiteindelijk zijn ze daar dus gestorven door honger.
Als de mammoeten steeds door de sneeuw moesten wroeten voor eten, verloren ze net zoveel energie, als ze kregen van het eten. Het is daarom waarschijnlijker dat zij bij open grasvelden leefden. Daar aten zij planten, blaadjes, boomschors en takjes. De mammoet was een echte planteneter.
Door hun korte en gedrongen lichaamsbouw konden ze goed overleven in de koude winters; hun lichaam verloor immers minder warmte. Ook aten ze bijna alleen maar vlees; enkel gras en dennenbomen overleefden in de ijstijd. De ijstijd was ook de periode waarin de eerste kunst in Europa ontstond; de grotkunst.
Onderzoekers brengen cellen van de uitgestorven wolharige mammoet tot leven. Dit is een eerste stap in het klonen van uitgestorven diersoorten. Het is onderzoekers gelukt om cellen van de uitgestorven wolharige mammoet wederom tot leven te wekken.
Door vondsten uit de permafrost van Siberië is veel bekend over de leefomgeving en het uiterlijk van de wolharige mammoeten. Het was de kleinste van de mammoeten die in Nederland hebben geleefd.
De wolharige mammoet was circa 2,7 (vrouwtje) tot 3,4 (mannetje) meter hoog. Dit is ongeveer hetzelfde formaat als van de huidige Afrikaanse olifant. Ze hadden een grote bult met vetreserves net achter de gebogen kop. Hij had ook dikke vetlagen die dienstdeden als isolatie.
Eind 2002 werd in de Siberische provincie Jakoetië de zogenoemde Yukagir-mammoet gevonden, een wolharige mammoet van 18.000 jaar oud. Eerder waren er al ongeveer een dozijn mammoeten gevonden in Siberië en Alaska, maar dit was een zeer goed bewaard gebleven exemplaar.
In Europa hebben drie soorten mammoeten bestaan; de zuidelijke mammoet, de steppemammoet en de wolharige mammoet. Mammoeten waren herbivoren, wat betekent dat ze vegetatie als planten, bladeren en gras aten. Ze kwamen 2,3 miljoen jaar geleden voor tot ze ongeveer 4.000 jaar geleden uitstierven.
Jagers. De grootste vijand van de mammoet was de mens. De mensen in die tijd konden heel moeilijk aan voedsel komen. Daarom jaagden ze op de mammoet.
De lengte en gewicht van de mammoet
De enorme steppemammoet is de grootste mammoet die ooit bestaan heeft. Hij behoort tot één van de grootste diersoorten in de geschiedenis. Hij kon wel vijf meter hoog worden. De maximale lengte die hij kon bereiken was tien meter.
Afrikaanse olifanten komen voor in Afrika ten zuiden van de Sahara. Ze leven in zeer verschillende gebieden. Zolang er maar water en veel planten in de buurt zijn. Er leven olifanten op de savannes en in moeras- en bosgebieden.
Een giraf moet minimaal 1250 euro opbrengen en voor de grootste Afrikaanse olifant in Europa moet minstens 2000 euro worden neergeteld. Dat hebben beide dierenparken donderdag laten weten.
Een vrouwelijke olifant heet - raar maar waar- koe (of vaars) , een mannetje stier (of bul). Een pasgeboren olifant is een kalf. Binnen een groep olifanten lopen de vrouwtjes aan de buitenkant om de kleintjes in het midden te beschermen tegen vijanden (bijvoorbeeld tijgers) en tegen de hitte en de felle zon.
Herten en olifanten rusten graag staand, maar kunnen zelfs staand slapen. Ze kunnen de spieren in de benen blokkeren zodat ze niet omvallen. Alleen is dit een fase van lichte slaap. De diepe slaap en de slaapperiode die wij kennen als REM-slaap komen ook bij zoogdieren voor.
Er leven twee soorten olifanten in Afrika, de savanneolifanten en de bosolifanten. Afrikaanse savanneolifanten zijn de grootste landdieren ter wereld. Een mannelijke olifant wordt 'de bul' of de stier genoemd. Hij kan wel 5 meter lang worden, is ruim 3,7 meter hoog bij de schouder en weeg zo'n 6 ton.
In 2007 is in het eerder genoemde Siberië een compleet intact lichaam van een mammoet jong gevonden, inclusief slurf en ogen. Geschat wordt dat het jong pas 6 maanden oud was toen het stierf en dat was ongeveer 10.000 jaar geleden. Het jong is ongeveer 1.30 meter hoog en 50 kg zwaar.
Een mammoet heeft 230 a 240 botten. Het aantal botten bij alle zoogdieren ligt in dezelfde orde van grootte; een volwassen mens heeft 206 botten.
IJstijden. De mammoet leefde van ongeveer 2,3 miljoen jaar geleden tot zo'n 4000 jaar geleden. De verschillende soorten leefden in Europa, Azië en Noord-Amerika.
Mammoet is een Nederlands bedrijf dat gespecialiseerd is in het hijsen en transporteren van zware voorwerpen.