'Die was fout in de oorlog'! Het is een uitspraak die lange tijd gebruikt werd voor mensen die in de Tweede Wereldoorlog samen werkten met de Duitsers en betrokken waren bij de NSB. Anton Mussert volgde in Nederland het voorbeeld van de nazi's.
NSB'ers helpen de Duitsers bij het oppakken van joden en worden daarvoor rijkelijk beloond. Maar ze worden door veel Nederlanders gezien als 'vuile landverraaiers'. In mei 1940 bezetten de Duitsers ons land. De NSB, de Nationaal Socialistische beweging, steunt de Duitse bezetter en werkt nauw met hem samen.
Herstelbetalingen zijn betalingsverplichtingen die de aanvallende partij van een oorlog kunnen worden opgelegd, ter leniging van de oorlogsschade die is veroorzaakt bij de aangevallen partij. De betalingen worden in zekere gezien als alternatief voor gebiedsannexatie, en kunnen zowel in geld als in natura geschieden.
IG Farben hield het patent op Zyklon B, maar het werd geproduceerd door Degesch (Deutsche Gesellschaft für Schädlingsbekämpfung, in vertaling 'Duitse maatschappij voor de bestrijding van schadelijke planten en dieren'), waar IG Farben een belang van 42,2% in had.
Afhankelijk van de omvang van het bedrijf, de inrichting van de stallen en hoe de dieren uit de stal gehaald moeten worden, neemt dit 1-8 uur in beslag. De gemiddelde kosten bedragen ca € 100.000 per locatie. Dit wordt bekostigd uit het Diergezondheidsfonds.
Het duurde nog steeds vrij lang (ca. 20 minuten), en de bestuurder kon de gevangenen horen roepen en bonzen wanneer ze zich realiseerden dat ze vergast werden.
Naast al die voorwaarden moest Duitsland voor 132 miljard goudmark (bijna 70 miljoen euro) aan herstelbetalingen doen aan Frankrijk en België om die landen schadeloos te stellen. Deze betalingen mochten gespreid worden betaald om de Duitse economie niet teveel te belasten.
Zoals gezegd was Duitsland al in het vredesverdrag van Versailles aangewezen als schuldige van de oorlog, maar die schuldverklaring was vooral ingegeven door de wens van de overwinnende landen (in de eerste plaats Frankrijk) om herstelbetalingen en grondgebied van Duitsland te eisen.
Op 21 mei 1921 werd bepaald dat Duitsland 20 miljard goudmark moest betalen. Daarnaast moest Duitsland ook nog Steenkool, machines en schepen leveren aan de twee landen. Op de conferentie in Londen werd dit bedrag verhoogd naar 226 miljard goudmark en later werd dit weer verlaagd naar 132 miljard.
De 'gewone' Duitser keek tot ver in de jaren zeventig naar het Derde Rijk vanuit het perspectief van het eigen slachtofferschap. Het was niet zo dat Duitsers beschaamd zwegen over de oorlog. Integendeel, ze vertelden er veel en graag over, maar het verhaal dat ze vertelden ging uitsluitend over hun eígen leed.
Dit keer duikt ze in het archief van ''foute Nederlanders''. Vandaag vieren we Bevrijdingsdag. De bevrijding van de Duitsers, denken we er vanzelfsprekend achteraan. Maar naar schatting één op de drie Nederlanders heeft "foute" voorouders.
Weerstand van links en de kerken. Na een moeizame start – de partij telde in mei 1932 nog slechts iets meer dan 100 leden – was het ledental van de NSB begin 1935 opgelopen tot rond de 33.000. Voor de oorlog zou het ledenaantal blijven steken op 55.000 in 1936, wat echter begin 1940 al was teruggelopen tot 30.000.
Meer dan de helft van de NSB'ers woont in Noord-Drenthe en een derde in Zuidoost-Drenthe.
De NSB (Nationaal-Socialistische Beweging) is een Nederlandse fascistische politieke partij, die is opgericht in 1931. In Nederland is net als in andere landen veel werkloosheid en armoede. De aanhangers van de NSB hopen op een betere toekomst met één sterke partij en één leider.
Het gewapend verzet groeit, maar het risico op represailles, executies en ongelukken is erg groot. Naar schatting zaten tienduizenden mensen in het verzet. Miljoenen Nederlanders maakten geen keuze tussen 'goed' en 'fout'. Veel verzetsdaden bereikten niet hun doel zoals het gewapend verzet.
Het (letterlijke) startschot voor de Eerste Wereldoorlog kwam in 1914, in het Bosnische Sarajevo, waar de troonopvolger van Oostenrijk-Hongarije, aartshertog Franz Ferdinand, op bezoek kwam.
Eerste Wereldoorlog: 1914-1918. De directe aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog was de moord op de Oostenrijkse aartshertog Franz-Ferdinand. Het dodelijke schot van een jonge Bosnisch-Servische nationalist leidde tot een ongekend grote oorlog.
Ooit, in 1918, was het heel duidelijk: Duitsland was als enige schuldig aan de Eerste Wereldoorlog.
In de decennia die op de Tweede Wereldoorlog volgden, werd de aandacht voor de rol van Duitsland in de oorlog voornamelijk gevestigd op de Duitse schuld. Sinds enkele jaren vestigen historici steeds meer de aandacht op Duitsland als slachtoffer.
Duitsland werd tijdens de onderhandelingen over het Verdrag van Versailles gedwongen schuld te erkennen voor de oorlog. Het land moest de geallieerde landen een vergoeding betalen voor de opgelopen schade. De schuld werd in eerste instantie vastgesteld op 152 miljard goudmark.
Auschwitz-Birkenau
De ergste en meest bekende verzameling van concentratie- en vernietigingskampen is Auschwitz-Birkenau. Auschwitz I begon als een kamp voor krijgsgevangen.
Het aantal overlevenden van Auschwitz wordt geschat op 200 000. Hierbij zijn gevangenen die vanuit Auschwitz naar andere kampen gedeporteerd werden wel meegerekend, ook als die in of op weg naar die kampen om het leven kwamen.
Volgens L. de Jong hebben ongeveer 4.500 joodse kinderen de oorlog door middel van onderduik overleefd (Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog deel 12, pag. 57). Deze getallen doen vermoeden dat waarschijnlijk niet meer dan enkele honderden kinderen de deportatie hebben overleefd.