Dexamfetamine bij volwassenen met ADHD meest effectief en minste bijwerkingen. 4 april 2019 – Uit een omvangrijk onderzoek dat recentelijk is gepubliceerd in Lancet Psychiatry is gebleken dat (lisdex)amfetamine bij volwassenen met ADHD het meest effectief is en de minste bijwerkingen geeft.
Hoewel methylfenidaat een stimulerend medicijn is, heeft het juist een rustgevende werking op mensen met ADHD. Het verbetert de aandacht en de stemming van mensen met ADHD. Ze kunnen zich beter concentreren door dit medicijn. Methylfenidaat is eerste keus bij kinderen en volwassenen.
O.b.v. een meta-analyse van al het beschikbare onderzoek bij kinderen en volwassenen met ADHD is gebleken dat, o.b.v. effectiviteit en bijwerkingen methylfenidaat eerste keus is voor kinderen, en dexamfetamine voor volwassenen met ADHD (Cortese 2018).
Ze bevatten methylfenidaat. Het grootste verschil zit hem in de duur van de werking: Ritalin werkt sneller en korter, Concerta werkt trager en langer. Ritalin en Concerta worden voorgeschreven door de psychiater.
De bijwerkingen nemen meestal af na een paar weken. Mensen die erg gespannen zijn, die hyperventileren of angstklachten hebben kunnen de versnelde hartslag door methylfenidaat als terugkeer of toename van de angst ervaren.
Behalve een pijnstillend effect maken deze medicijnen ook suf. Soms heeft de patiënt hier te veel last van. Ook zijn mensen die ernstig ziek zijn vaak neerslachtig (depressief). Artsen schrijven methylfenidaat voor aan patiënten die te veel last hebben van het versuffende effect van morfine-achtige pijnstillers.
Het gebruik van methylfenidaat is niet zonder risico's. Het kan psychiatrische bijwerkingen geven en gebruikers hebben een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Ritalin, het medicijn dat wordt voorgeschreven voor mensen met ADHD, heeft bij kinderen andere effecten dan bij volwassenen: het lijkt er op dat Ritalin de werking van hersenen bij kinderen voorgoed verandert, ook al zijn ze gestopt met het medicijn.
Geen schadelijke effecten op brein
Uit het onderzoek van Schweren blijkt dat er geen aanwijzingen zijn voor schadelijke langetermijneffecten van ADHD-medicatie op de ontwikkeling van het brein.
Wanneer je dexamfetamine (recreatief) gebruikt, is dat nooit helemaal zonder risico. Dexamfetamine is namelijk een stimulerend middel. Je hart gaat er sneller van kloppen, je bloeddruk stijgt, je krijgt het warmer en je eetlust vermindert. Hierdoor loop je een risico op hartritmestoornissen.
Dexamfetamine is niet verslavend wanneer je het gebruikt omdat je ADHD hebt. Als je geen ADHD hebt, kan dexamfetamine echter wel lichamelijk en geestelijk verslavend zijn bij regelmatig gebruik.
Werking en effect
Toch lijkt het positief te werken bij mensen met ADHD. Dat komt doordat dexamfetamine ervoor zorgt dat er meer dopamine en noradrenaline in de hersenen vrijkomen. Daardoor is het makkelijker om de aandacht vast te houden. Het begint te werken na 1 tot 2 uur en werkt ongeveer 4 tot 8 uur lang.
Snel afgeleid zijn; moeite met concentreren. Erg druk zijn (hyperactief). Dingen doen zonder na te denken (impulsief). Problemen in het dagelijks leven, zoals thuis, op het werk en in het omgaan met anderen.
Mensen die de stoornis hebben, hebben echter vrijwel alle symptomen en worden vanaf de kindertijd al belemmerd in hun functioneren. De problemen worden erger naarmate iemand ouder wordt, omdat er steeds meer verantwoordelijkheden bijkomen in het leven.
Rebound effect en bijwerkingen van Ritalin Rebound is het effect dat optreedt als de Ritalin plotseling is uitgewerkt. Het leidt vaak tot ruzie thuis, omdat het kind als het uit school komt, net zijn Ritalin “op heeft”. Hij ziet dan als eerste zijn moeder die denkt dan dat het aan haar ligt.
De prijs varieert van een paar Euro op school, tot 20 Euro per pil op de zwarte markt. De vergelijking van Ritalin met cocaïne is niet alleen maar een reclameboodschap. Ritalin is chemisch soortgelijk aan cocaïne.
Ritalin is een merknaam en niet zozeer de naam van het medicijn zelf. De werkzame stof in de drug is methylfenidaat: een stof die chemisch lijkt op amfetaminen, ook wel bekend als de harddrug speed. Het is een medicijn dat bijna altijd wordt voorgeschreven aan kinderen en jongeren, en niet aan volwassenen.
Onderzoekers gaan ervan uit dat ADHD voor ongeveer 80 procent bepaald wordt door erfelijkheid. Er is nog geen specifiek gen voor ADHD ontdekt. Het wordt daarom gezien als een multigenetische aandoening.
Een van de bijwerkingen van methylfenidaat is verminderde eetlust. Reden dat het middel ook gebruikt wordt als afslankmiddel. Ritalin© zul je echter niet snel van de huisarts voorgeschreven kregen om je wasbord uit de kast te halen of een paar kledingmaten minder uit de rekken te kunnen trekken.
Ook kan de arts methylfenidaat voorschrijven. Problemen bij ADHD zijn vooral belangrijk na het zesde levensjaar. Hierom wordt methylfenidaat meestal gegeven aan kinderen van 6 jaar en ouder. In de puberteit kan dan gekeken worden of het nog nodig is met methylfenidaat door te gaan.
Effecten van Ritalin zonder ADHD
Doordat je je beter kunt concentreren, is Ritalin ook populair bij mensen zonder ADHD. Zij merken daarnaast ook het opwekkende effect van dit middel, dat verwant is aan speed.
Gebruik van alcohol in combinatie met methylfenidaat (Ritalin®, Concerta® en Equasym XL®) of atomoxetine (Strattera®) wordt afgeraden. Alcohol kan de bijwerkingen van methylfenidaat namelijk versterken.
Ritalin zorgt ervoor dat er meer dopamine vrijkomt in het striatum, een belangrijk gebied in de hersenen dat een rol speelt bij motivatie, handelingen en cognitie. Dopamine is een molecuul dat ervoor zorgt dat signalen worden overgebracht tussen zenuwcellen.
Aanbevolen dosering
De gemiddelde dagdosering ligt tussen 40 en 100 mg. De maximum dosering van methylfenidaat bij volwassenen is onbekend; in de praktijk komen de meeste patiënten uit beneden een totale dosering van 150 mg per dag.