Zoete aardappels zijn duidelijk kampioen als het op bètacaroteen aankomt. Er zit namelijk 9,4 mg per 100 gram in en gewone aardappels bevatten geen bètacaroteen. De zoete knol wint ook qua hoeveelheid in vitamine B2, vitamine B3, vitamine C en vitamine E. De gewone aardappel bevat wel meer magnesium en vitamine B6.
Kort samengevat: het belangrijkste is dat je vooral voor veel afwisseling zorgt op je bord en vooral: onthoud dat een klassieke patat niét slecht is voor je gezondheid. Elke dag een aardappel kan op zich geen kwaad, maar variatie is hier de sleutel tot succes: afwisselen met andere koolhydraten dus.
De zoete-aardappel wordt geprezen om haar gezonde karakter ten opzichte van de aardappel. Toch blijken beide producten niet veel te verschillen in voedingswaarde. ,,De zoete-aardappel bevat zelfs iets meer koolhydraten en suiker”, stelt Wouters. Ter vergelijking: een normale aardappel bevat bijna geen suiker.
Koude gekookte aardappelen bevatten dankzij de vorming van extra resistent zetmeel tijdens de afkoeling, meer vezels dan warme aardappelen. Naast resistent zetmeel bevatten aardappelen, voornamelijk de schil, ook nog andere niet-zetmeel polysachariden met voedingsvezelwerking.
Gekookte aardappelen zijn gezonder dan gefrituurde of gebakken aardappels. Hoe bewerkten hoe minder okay! Friet (patat) of chips zijn daarom ongezonder dan gekookte aardappelen. En als je aardappelen kookt, laat afkoelen en ze daarna verwerkt in bijvoorbeeld een salade, dan verlaag je de glycemische index tot wel 40%.
Patat zowel uit de frituur als uit de oven bevat meer vet, kcal en suikers meer dan gewone aardappelen. Maar of ovenfriet echt gezonder is? Dat vinden wij van niet!Eet het daarom met mate en niet als vervanging van.
Bij de helft van de 70 plussers ligt de aardappel minstens 4x per week op het bord. Onder jongeren onder de 30 is dit maar 15%. Op het platteland worden meer aardappels gegeten. 41% van de Nederlanders die op het platteland wonen, eten 4 keer in de week aardappels of vaker.
Volgens voedingsdeskundige Patrick Mullie is het een fabeltje: “Aardappelen bevatten inderdaad veel zetmeel, maar ook veel water. Het is dus een fabeltje dat je er dikker van wordt. Ze zijn niet alleen een bron van voedingsvezels, kalium en vitamine B en C, ze zijn ook minder calorierijk dan pasta of rijst.
Vergeleken met eenzelfde portie gekookte aardappelen leveren gekookte deegwaren en rijst meer calorieën, minder kalium en geen vitamine C. Vervang aardappelen daarom niet elke dag door een graanproduct en voorzie bij vervanging altijd een vitamine C-rijke bron in je voeding zoals een extra portie groenten of fruit.
Om te beginnen de energetische waarde, oftewel de calorieën. Als je denkt dat gewone aardappel een dikmaker is met veel meer calorieën, moeten we je helaas teleurstellen: het tegendeel is waar. Zo zit er in gekookte pieper zo'n 74 kcal per 100 gram, terwijl gekookte zoete aardappel 20 kcal meer bevat.
Je kunt ze wel combineren met groenten: je voegt dan nog extra vezels toe én de suikers komen trager vrij. Hou wel altijd de portiegrootte in het oog en overdrijf er niet mee. Elke dag zoete aardappel eten om je vertrouwde aardappeltjes mee te vervangen, is geen goed idee.
Zoete aardappelen bevatten op hun beurt meer vezels, calcium en vitamine A. Het een kun je dus niet gezonder noemen dan de ander. Waar het allemaal om draait: de bereidingswijze. Normale friet worden vaker gefrituurd dan zoete-aardappelfriet, die vaker in de oven worden gebakken.
Bomvol vezels
Zoete aardappels bevatten een indrukwekkende hoeveelheid vezels. Zo vind je in één ongeschilde bataat maar liefst 6 gram van deze gezonde stoffen. Vezels zijn niet alleen heel goed voor je darmen, maar ook voor je suikerspiegel en je gewicht.
De macronutriënten zijn nagenoeg gelijkaardig van aardappelen en volkoren pasta. Volkoren pasta bevat meer fosfor, magnesium, ijzer, zink en vitamine B1 terwijl aardappelen dan weer meer kalium, vit B2, B6 en vitamine C bevat.
Nederlanders zijn over het algemeen dol op aardappelen. En waarom? Omdat de aardappel goedkoop is en je er veel mee kunt doen. Je kan ze bakken, poffen, koken, frituren, chips van maken, tot friet snijden, pureren en nog veel meer!
Voedingsspecialisten raden aan dagelijks 3 tot 5 stuks gekookte aardappelen (150-250 gram) te eten. Ter variatie kunnen aardappelen worden vervangen door rijst, deegwaren of couscous. Weet wel dat een portie deegwaren of rijst bijna tweemaal zoveel calorieën bevat als een portie gekookte aardappelen.
Rijst bevat per 100 gram dus meer calorieën dan aardappelen, maar 100 gram ongekookte rijst is voor velen al een grote portie. Een buideltje rijst weegt 125 gram en is normaal voor 2 personen. Een normale portie rijst komt dus uit op een 62,5 gram of 231 kcal. Een normale portie aardappelen is voor velen een 200 gram.
Volgens diëtiste Ukie Harkema kun je beter vaker aardappelen dan pasta of rijst eten als je wilt afvallen. "Aardappels bevatten minder zetmeel dan een even grote portie rijst of pasta én ze vullen beter, omdat er veel meer vezels in zitten."
Aardappels en overgewicht
Wie een koolhydraatbeperkt dieet volgt om af te vallen, kan een kleine portie aardappels nemen en dit aanvullen met een ruime portie groenten. Een kilo gekookte aardappels bevat ruim 500 kilocalorieën minder dan een kilo gekookte rijst of pasta.
Waarom is friet niet gezond? Als je gezond en gevarieerd eet, dan kan je best af en toe een portie friet eten. Maar friet dat gebakken wordt in hard frituurvet (vast frituurvet in pakken) bevat veel verzadigd vet. Verzadigd vet is slecht voor je hart en bloedvaten.
Volgens het Voedingscentrum, is 280 tot 350 gram aardappelen (wat neerkomt op zo'n 4 tot 5 middelgrote aardappelen) een normale portie voor één persoon om te eten.
Aardappelen bevatten koolhydraten, vooral in de vorm van zetmeel. Ook leveren aardappelen vezels, vooral in de schil. Aardappelen bevatten vitamine C en vitamine B6, en in kleinere hoeveelheden ook andere B-vitamines. Daarnaast zit er in aardappelen kalium en in kleinere hoeveelheden ook calcium en fosfor.
Kortom, de aardappel is een gezonde knol die naast koolhydraten ook nog zorgt voor voedingsvezels, vitamines en mineralen. Vergeleken met eenzelfde portie gekookte aardappelen leveren gekookte pasta en rijst ongeveer 75 procent meer calorieën, minder kalium en geen vitamine C.
De vitaminen in aardappelen zijn gevoelig voor warmte, lucht, licht en water. Aardappelen bewaren doe je daarom best op een koele (tussen 2 en 10 °C), donkere, droge en goed verluchte plaats (bv.kelder (kast)) in een geperforeerde papieren zak, een net of een open mand.Schud ze af en toe om.