Antwoord. Er zijn geen vaste regels voor het gebruik van enkele of dubbele aanhalingstekens. Traditioneel werd aangeraden om bij letterlijk citeren dubbele aanhalingstekens te gebruiken, maar het is tegenwoordig ook gebruikelijk om enkele aanhalingstekens te gebruiken.
Een citaat wordt altijd tussen dubbele aanhalingstekens geplaatst. Het citaat wordt gevolgd door een verwijzing tussen haakjes - achternaam auteur(s), jaartal, paginanummer(s) - of door de auteur(s) in de tekst te noemen. Let op: Een citaat wordt niet cursief geschreven.
Als het citaat een uitroep is en de citaatinleidende zin een vraag, dan komt er altijd een uitroepteken voor het aanhalingsteken om het citaat af te sluiten en een vraagteken na het aanhalingsteken om de volledige zin af te sluiten.
Als de aanhalingstekens om een hele zin (of een opeenvolging van zinnen) staan, staat de punt binnen de aanhalingstekens. De punt maakt dan deel uit van het citaat. Er komt niet nog een tweede punt om de gehele zin af te sluiten.
Aanhalingstekens worden gebruikt om een of meer woorden of zinnen voor de lezer te markeren. Er zijn twee soorten aanhalingstekens: enkele en dubbele. (1) “Dit zijn dubbele aanhalingstekens”, zei hij. (2) Aanhalingstekens worden 'geopend' en 'gesloten', zoals dat heet.
Het idee blijft dan wel gehandhaafd, maar anders dan bij citeren is de vorm anders. Behalve woorden kunnen ook andere uitingen citaat genoemd worden, bijvoorbeeld muziek. Het nummer All You Need Is Love van The Beatles bevat twee citaten: het lied heeft geen eigen intro, maar begint met een citaat uit de Marseillaise.
Als een zin eindigt met een citaat (bijvoorbeeld directe rede) dat op zichzelf een hele zin is, dan staat de slotpunt van die aangehaalde zin voor het aanhalingsteken. Er komt geen extra punt meer na het aanhalingsteken om de volledige zin (Hij zei …) af te sluiten.
Aanhalingstekens geven aan dat woorden letterlijk geciteerd worden. Ze worden ook gebruikt om de betekenis van een woord of uitdrukking te omschrijven.
Er zijn geen vaste regels voor het gebruik van enkele of dubbele aanhalingstekens. Traditioneel werd aangeraden om bij letterlijk citeren dubbele aanhalingstekens te gebruiken, maar het is tegenwoordig ook gebruikelijk om enkele aanhalingstekens te gebruiken. We raden aan om consequent voor één systeem te kiezen.
Het is aan te bevelen om bij citaten de komma alleen binnen de aanhalingstekens te plaatsen als ze deel uitmaakt van de aangehaalde tekst. In de meeste gevallen behoort de komma niet tot het citaat.
Als een vraagteken tot een aangehaalde zin behoort, staat het binnen de aanhalingstekens. In zulke zinnen komt er geen zinseindepunt meer achter het aanhalingsteken. Hij zei: 'Mag ik nog wat chocolade?'
Een vraagteken is een leesteken dat je gebruikt achter een zin die vragend is. Een vragende zin begint met een vraagwoord of met de persoonsvorm van een zin.
Voor en achter een beletselteken komt doorgaans een spatie. Als evenwel een woord wordt afgebroken, komt er geen spatie voor het beletselteken. Tenzij het beletselteken tussen haakjes staat, komt er aan het einde van een zin geen punt achter het beletselteken. Het derde puntje vormt dan de zinsafsluiting.
In bijna elk examen kom je vragen tegen waarbij je een zin, zinsgedeelte, woordgroep of een woord moet citeren. Citeren betekent letterlijk overschrijven. Je hoeft de zin echter niet helemaal over te schrijven. Je kan volstaan met het noteren van de eerste twee en laatste twee woorden en daartussen drie puntjes.
Soms schrijf je iets tussen haakjes. Bijvoorbeeld als je iets wil toevoegen wat de lezer toch ook moet weten. Wanneer je een volledige zin tussen haakjes zet, dan krijgt het eerste woord na het haakje openen een hoofdletter en komt er achter het laatste woord een eindezinspunt. Daarna volgt het haakje sluiten pas.
Veelgestelde vragen. Waar plaats je de punt bij een citaat? Je plaatst een zinseindeteken, zoals een punt, uitroepteken of vraagteken, bij een citaat tussen aanhalingstekens binnen de aanhalingstekens.
De apostrof, het weglatingsteken of het afkappingsteken is een leesteken in de vorm van een kommaatje bovenaan de regel ('). Sinds de introductie van schrijfmachines en vooral sinds de opgang van computers wordt voor de apostrof vaak hetzelfde teken gebruikt als voor het accent.
In literaire kringen, bijvoorbeeld bij literaire uitgeverijen, wordt vaak de zogenoemde elda-regel gehanteerd ('eerst leesteken, dan aanhalingsteken'). Dat betekent dat de komma altijd voor het aanhalingsteken staat.
Meerdere uitroeptekens
Of je nou een boek, blog of gedicht schrijft: wees spaarzaam met uitroeptekens. En dan bedoelen we ook echt spaarzaam. Het is goed om enthousiasme te tonen in je tekst, maar als je hierin doorslaat gaan lezers zich ergeren. Gebruik nooit meer dan één uitroepteken.
De apostrof (') is een teken dat wordt gebruikt om de weglating van een of meer letters aan te duiden. M'n vriendin gaat 's avonds wel 's naar 'n feestje.
Er is geen limiet voor het aantal verwijzingen, ongeacht of het citaten of parafrasen zijn. Er zijn ook geen regels die aangeven wanneer een citaat en wanneer een parafrase gebruikt moet worden of hoe lang een citaat of parafrase mag zijn. Het eindoordeel wordt overgelaten aan de docent/beoordelaar van de tekst.
Je mag een citaat niet gebruiken als vervanging van je eigen tekst. Je verslag mag dus nooit bestaan uit aan elkaar geplakte citaten. Dat is plagiaat, ook als je wél naar de bron verwijst! Let er bij citeren op dat je het citaat niet uit de originele context haalt.
Een citaat is een letterlijk overgenomen passage uit een publicatie. Een parafrase is een weergave in eigen woorden van een passage uit een publicatie.