Door middel van een bit kan de ruiter hulpen geven aan het paard of de pony. Een bit wordt voornamelijk gemaakt van metaal. Het bit ligt in het tandeloze gedeelte van de paardenmond. De paardenmond is erg gevoelig, de zenuwen van de paardenmond zijn namelijk enkel bedekt met een laagje slijmvlies.
Om te kijken welk formaat bit het best bij jouw paard past probeer je de '2-vingertest'. Leg je wijs- en middelvinger op elkaar en steek deze ter hoogte van het bit in de mond van het paard. Afhankelijk van de druk kan je het volgende aanhouden: Veel druk -> weinig ruimte -> dun mondstuk (14-16mm)
Ongebroken of locker bitten zijn echt dé bitten voor sterke paarden. Locker bitten werken als volgt: is je paard gewoon rustig en fijn, werkt het bit als een normaal enkel of dubbelgebroken bit.
Het Flexi soft bit is een van de meest populaire kunststof Trust bitten. Dit bit is zacht en flexibel en stimuleert het paard om het bit aan te nemen en de hand te volgen. Er zit een buigzame metalen kern in het bit voor stevigheid en duurzaamheid. Deze variant is erg geschikt voor paarden die gevoelig zijn in de mond.
Een bustrens heeft vaste ringen en heeft als voordeel dat het bit erg stil in de mond van je paard ligt. Omdat de ringen niet los van elkaar kunnen bewegen werkt je handhulp duidelijk in. Een bustrens is een goede keuze voor een paard met gevoelige mondhoeken of voor jonge paarden die het bit nog moeten leren kennen.
Een dubbelgebroken bit geeft meer druk op de tong en werkt iets minder in op de lagen. Het kan niet dubbel vouwen waardoor het bit niet tegen het gehemelte kan komen. Ook een dubbelgebroken mondstuk is vrij standaard en kan voor veel verschillende paarden worden gebruikt.
De oplossing zou kunnen zijn een bit met een andere breekpunt, andere ringen of juist geen breekpunt. Je hebt verschillende soorten bitten. De watertrens, D-trens en bustrens zijn de meest voorkomende bitten.
Men kan ook één teugel gebruiken door middel van een verbindingsriempje (Brug), waar men de teugel aan bevestigd. Door het gebruik van een pelham is een paard makkelijker diep in te stellen en wordt vaak gebruikt bij sterkere paarden.
De meeste bitten zijn 16 tot 18 mm dik, wat voor de meeste paarden een goede dikte is. Veel kunststof bitten zijn 20 mm dik. Bij een paard met een kleinere mond of een dikkere tong is het aan te raden om een dunner bit te nemen (bijvoorbeeld 14 mm).
Voor het rijden van een jong paard is een bit waarbij de ringen vast zitten aan de zijkant het beste. Dit is bijvoorbeeld een bustrens, D-trens of kneveltrens. Hierdoor ligt het bit stil in de mond en heb je meer zijdelingse druk en begrenzing waardoor het sturen makkelijker gaat.
Een tongboog zorgt dat het mondstuk ook op de lagen inwerkt en daardoor een scherpere inwerking krijgt. Het ongebroken mondstuk maakt het onmogelijk eenzijdige teugelhulpen te geven en het mondstuk is daardoor niet geschikt voor ruiters die nog niet voornamelijk op been- en zithulpen rijden.
De Bustrens is een vriendelijk bit voor de paardenmond en is heel eenvoudig. Dit bit knijpt niet in de hoeken van de paardenmond tijdens gebruik. De D-trens is vergelijkbaar met de Bustrens. De D-trens heeft een ringverbinding die verder van de paardenlippen is dan andere startersbitten.
Nageeflijkheid ontstaat wanneer je paard een verder onder tredend achterbeen heeft. Dit kan dus alleen ontstaan wanneer je paard taktmatig in orde is, ontspannen is en ‚aan de hulpen' staat. Daarbij moet je een onafhankelijke zit hebben.
Locked bitten
Een locked bit blokkeert op het moment dat de ruiter (of het paard) meer druk neemt op de teugels. Hierdoor verandert het bit in een ongebroken trens en werkt de ruiterhand sterker in.
De oplossing
Vaak kan een bit met ander breekpunt al helpen en dan met name een enkelgebroken bit. Waar een dubbelgebroken bit druk geeft over de gehele tong geeft een enkelgebroken bit enkel druk op de zijkanten van de tong en het gehemelte. Daardoor komt het middenstuk van de tong vrij van druk.
Het gebruik van een bit voor een harde mond is alleen geschikt voor zeer ervaren ruiters. Een echte bestseller is de Busse stang, dit bit heeft 2 delen welke onafhankelijk van elkaar bewegen en een roterend middenstuk. Dit bit heeft een directe inwerking zonder dat het scherp is.
Bitringen helpen de mondhoeken en wangen van het paard te beschermen, daarnaast bevordert het gebruik van bitringen een stillere ligging van het bit in de mond.
Een paard ervaart wel degelijk pijn als hij een zweepslag krijgt, of zweren, blaren, kloofjes of schuurplekken oploopt door een neusriem of bit. De mate waarin het bit en de neusriem het paard pijn doen, hangt af van verschillende factoren.
Daarnaast zijn alle soorten bandages en pijpkousen verboden. Volgende bitten zijn toegelaten: Een ongebroken buigzaam bit; • Een gewone (eenmaal gebroken) trens; • Een dubbel gebroken trens; Dit onder de vorm van watertrens, bustrens, D-trens of kneveltrens waarvan de scharen niet vastgemaakt zijn aan de bakstukken.
Een Baucher bit is voorzien van een extra ring om je bakstukken aan te bevestigen. Hierdoor heeft een Baucher bit een lichte hefboomwerking, bij het geven van druk op de teugels wordt er lichte druk uitgeoefend achter de oren van het paard. Een Baucher bit is alleen geschikt voor gevorderde ruiters.
Een te dun bit gebruiken
Een dun bit werkt scherper in dan een dik bit omdat de druk wat hoger wordt. Als je sterker bent in je hand heeft een te dun bit nadelige gevolgen voor een paard. Het gebruik van een (te) dun bit is zeker niet aan te raden bij beginners of ruiters met een onrustige hand.
Een kneveltrens ligt stiller en stabieler in de mond dan een watertrens of een bustrens. Het voordeel van een kneveltrens is dat er meer zijdelingse druk op het hoofd van het paard komt waardoor het paard makkelijker te sturen kan zijn. Een kneveltrens heeft wel een scherpere inwerking dan een watertrens of bustrens.
Geef je paard wat meer teugel zodat hij zijn hals kan laten zakken en je zult zien dat hij ontspant. Gaat jouw hartslag omhoog, dan gaat die van het paard ook omhoog. Een paard merkt aan jouw spierspanning en ademhaling dat je spanning hebt. Bij hem stijgt dan ook de hartslag.