Levenslang. Nederland kent wel een van de zwaarste straffen van Europa. In Nederland kan je namelijk praktisch nog steeds levenslang zitten: "Als vroeger in Nederland levenslang werd opgelegd, dan werd de sleutel weggegooid", vertelt De Roos.
Tijdelijke of levenslange gevangenisstraf
Een gevangenisstraf kan tijdelijk (maximaal 30 jaar), of levenslang zijn. De levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die Nederland kent. Alleen mensen die de meest ernstige misdrijven hebben gepleegd krijgen deze straf. Het gaat dan bijvoorbeeld om moord of terrorisme.
Alleen de doodstraf geldt als een zwaardere straf, maar die wordt in veel landen niet meer toegepast. Nederland is, na het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie, het enige land in de Unie waar een levenslange gevangenisstraf ook daadwerkelijk levenslang betekent, al zijn er uitzonderingen mogelijk.
Tot 2013 konden levenslang gestraften dankzij de wet op de externe rechtspositie na tien jaar detentie al een aanvraag doen om voorwaardelijk vrij te komen. In 2013 werd die termijn opgetrokken tot vijftien jaar cel. Als de veroordeelde een recidivist is, mag hij pas na 19 of 23 jaar een aanvraag indienen.
Levenslang betekent in Frankrijk gewoonlijk een straf van dertig jaar, bij goed gedrag kan de veroordeelde na twintig tot 25 jaar vrijkomen. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft uitgesproken dat levenslang zonder mogelijkheid om vrij te komen, een ongewenste straf is.
32 en p. 39). Na langdurige (verplichte) detentie is (voorwaardelijke) invrijheidstelling (VI) mogelijk in Estland (na 30 jaar), Litouwen en Italië (26 jaar), Polen, Slowakije en Moldavië (25 jaar), Tsjechië, Roemenië en Turkije (20 jaar).
Waar is levenslang onherroepelijk? In weinige landen betekent levenslang daadwerkelijk ook levenslang. Dat is wel het geval in Argentinië, Zuid-Afrika, Australië, de Verenigde Staten, Maleisië en Turkije. Meestal is de straf voorbehouden aan moordenaars en kinderverkrachters.
Volgens artikel 394 van het Belgische strafwetboek wordt moord bestraft met een levenslange opsluiting. Om van moord te spreken moeten alle voorwaarden van de doodslag vervuld zijn, dus het doden met de intentie tot doden, maar moet er ook sprake zijn van een voorbedachte rade.
Bij een veroordeling voor moord is bewezen dat de dader daadwerkelijk vooraf heeft nagedacht over zijn daad. In 2006 werd de maximumstraf voor moord verhoogd van 20 naar 30 jaar, of levenslang.
Langste gevangenisstraf
De langste gevangenisstraffen die voor zover tot op heden zijn opgelegd zijn die aan de Amerikanen Darron Bennalford Anderson (10.750 jaar in 1997) en Dudley Wayne Kyzer (10.000 jaar + 2 maal levenslang in 1981).
Houdt er verder rekening mee dat de straffen in Spanje in veel gevallen aanzienlijk hoger liggen dan in Nederland. Met name drugsdelicten worden zeer zwaar bestraft. De inzet is hoog, neem daarom contact op met een (internationaal) strafrechtadvocaat.
Processen die tot de doodstraf leiden, kosten er gemiddeld 1,1 miljoen dollar meer dan andere zaken. Ook in andere staten is het verschil enorm. In Washington kostte een proces dat uitmondt in de doodstraf in 2007 gemiddeld 467.000 dollar meer dan andere zaken. In Texas bedraagt de meerprijs zelfs 2,3 miljoen dollar.
Straffen worden beoordeeld door meerdere rechters
Om te voorkomen dat de verschillen tussen rechters tot willekeur leiden, worden zaken waar je meer dan een jaar gevangenisstraf voor kunt krijgen altijd beoordeeld door drie rechters in plaats van één. Rechters moeten hun uitspraak bovendien altijd goed motiveren.
Kun je je straf afkopen? In bepaalde gevallen kunnen de politie en de officier van justitie de zaak zelf afhandelen. De officier van justitie kan bijvoorbeeld iemand een transactie aanbieden. Gaat de verdachte hierop in, dan betaalt hij een bepaald geldbedrag en is hij van de zaak af.
Deze tijdelijke straf mag maximaal 30 jaar duren. Gaat het om misdrijven die schokkend zijn voor de samenleving (er zijn bijvoorbeeld meerdere mensen koelbloedig vermoord) dan is de kans groter dat een levenslange gevangenisstraf wordt gegeven.
(de moordenaar van Theo van Gogh), tramschutter Gökmen Tanis en de Koerdische bendeleider Hüseyin Baybaşin. De levenslang gestrafte die momenteel het langst vastzit is Edwin Senff, hij zit sinds 1994 vast voor doodslag en tweemaal poging doodslag in Badhoevedorp.
Als iemand van plan is een ander te doden en daarna die persoon ook echt om het leven brengt. Moord is dus 'doodslag met voorbedachten rade'.
Moord en doodslag, of een poging daartoe, zijn misdrijven. Binnen ons Wetboek van Strafrecht behoort moord tot de categorie zwaarste misdrijven. Als iemand opzettelijk en met voorbedachten rade van het leven beroofd wordt, is sprake van moord.
Zoals bij elk misdrijf, kent ook dood door schuld een in de wet opgenomen een maximale straf. Deze maximale straf bedraagt 2 jaar gevangenisstraf en een geldboete van de 4e categorie. Indien de dood is veroorzaakt is door roekeloosheid, is de maximale straf 4 jaar en een geldboete van de 4e categorie.
De grootst nog in levende zijnde seriemoordenaar zou de Colombiaan Pedro Alonso López zijn. Hij zou naar schatting 350 vrouwen en kinderen hebben verkracht en vermoord. De grootste seriemoordenaar aller tijden zou volgens het Guinness Book of Records de Indiër Thug Buhram (of Behram) zijn.
Uitlokking in de wet
Als daders van een strafbaar feit worden gestraft: (..) 2. zij die door giften, beloften, misbruik van gezag, geweld, bedreiging, of misleiding of door het verschaffen van gelegenheid, middelen of inlichtingen het feit opzettelijk uitlokken.
De levenslange gevangenisstraf is in België sinds de afschaffing van de doodstraf in 1996 de hoogste straf die door een rechtbank kan worden opgelegd.
In Marokko betekent levenslang minimaal 30 jaar gevangenisstraf. Pas na 30 jaar is gratie van de koning mogelijk.
Levenslang is in Nederland levenslang. Levenslanggestraften hebben sinds 2016 een kans om zich te herstellen en mogelijk ooit weer vrij te komen. Na 25 jaar wordt beoordeeld of iemand met levenslang mag gaan werken aan een mogelijke terugkeer in de maatschappij.
De zwaarste straf die in Nederland opgelegd kan worden is levenslange gevangenisstraf. Levenslang betekent voor het leven. Aan een levenslang gestrafte kan door de Koning gratie worden verleend. Dit kan tot gevolg hebben dat een veroordeling tot levenslange gevangenisstraf op jaren worden gesteld.