De appels en peren zijn vanwege hun hoge energiewaarde zeker in te schakelen in een rantsoen van melkkoeien, vleesrunderen, schapen of geiten, hetzij rauw en in stukken gehakt, hetzij ingekuild. 'Mits een kookproces kunnen ook varkens er een behoorlijke voederwaarde uithalen', aldus het ILVO.
Het grootste deel van haar dagelijks menu bestaat uit vers of gedroogd gras. Dat eet ze wel 6 tot 9 uur per dag. Op haar menu staan verder ook nog mais, krachtvoer, vitamines en mineralen. De voedingsstoffen uit het gras en voer heeft de koe nodig om melk te maken.
Het eten van gevlekte scheerling, heermoes, herfstijloos, herik, hondspeterselie, scherpe boterbloem (zie foto), Jacobskruiskruid, boekweit, St. Janskruid, rode klaver, stinkende gouwe, veldzuring, vingerhoedskruid, waterscheerling, wolfsmelk en zwarte nachtschade kunnen gezondheidsklachten bij runderen veroorzaken.
Onderzoekers van het Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek (ILVO) vinden de appels en peren vooral geschikt voor herkauwers. Ze bevatten namelijk veel suiker en energie, en zijn goed verteerbaar.
Koeien zijn grazers: ze eten van nature vooral gras. Met hun vier magen kunnen ze gras goed verteren, wat dieren met slechts één maag, zoals kippen, varkens en ook mensen, niet of veel minder goed kunnen.
De appels en peren zijn vanwege hun hoge energiewaarde zeker in te schakelen in een rantsoen van melkkoeien, vleesrunderen, schapen of geiten, hetzij rauw en in stukken gehakt, hetzij ingekuild. 'Mits een kookproces kunnen ook varkens er een behoorlijke voederwaarde uithalen', aldus het ILVO.
Het advies om dieren geen brood te voeren geldt behalve voor paarden, koeien en schapen ook voor eenden en andere vogels, want brood bevat veel zout en dat is erg schadelijk voor ze.
Wortelen komen zeker in aanmerking als voeder voor rundvee. Ze leveren veel energie (1.071 VEM/kg DS) en ook een behoorlijke hoeveelheid eiwit (94 g DVE/kg DS). Daarnaast leveren ze ook een grote hoeveelheid betacaroteen (64 à 82 mg/kg product, ). Dit is ruim 10 keer meer dan vers weidegras!
Snijmaïs: maïs is nog zo'n klassieker op het menu van koeien. Ze eten de hele plant (kolf, stengels en bladeren), die gehakseld wordt en ingekuild zoals kuilgras.
Valfruit is een bron van schimmels, waarvan sommige schimmels ook de boomstam kunnen aantasten (stambasisrot en vruchtboomkanker bij appelbomen). Verwijder de afgevallen vruchten onder de bomen en doe ze op de composthoop. U kunt ook kippen of ganzen laten scharrelen onder de bomen.
Water is het belangrijkste voedermiddel bij rundvee. Ze drinken er dagelijks 5 tot meer dan 150 liter van, en dit afhankelijk van hun leeftijd, het productieniveau, de samenstelling van het rantsoen, de omgevingstemperatuur, en de relatieve luchtvochtigheid.
Een koe slaapt ongeveer 1,5 uur en dan heb je het over de diepe slaap. Als we dommelen en dutjes nog meenemen, dan slapen ze zelfs 3 uur.”
De mestproductie ligt op zo'n 29 kuub per jaar plus 43,5 kilo fosfaat, waardoor een koe per dag zo'n €1,37 kost aan mest. – De overige kosten, zoals ziektekosten, water en de kosten van het melken (exclusief de arbeid), bedragen zo'n 41 cent per dag.
Zoals mensen per dag zo'n 2500 calorieën nodig hebben, zo heeft een koe per dag ongeveer 5400 vem nodig. Daarbij is de melkproductie nog niet meegerekend. Voor elke liter melk heeft een koe nog zo'n 440 vem extra nodig. Als een koe dus 30 liter melk per dag produceert, moet ze die dag minstens 18.600 vem eten.
De meeste koeien hebben van nature hoorns. In de biologische dynamische melkveehouderij houden koeien hun hoorns. Ze vormen een wezenlijk onderdeel van de koe. De koeienhoorn is meer dan alleen de dode buitenste hoornlaag.
Naast heerlijke melk maakt een koe ook een ander product: mest. Koeien poepen zo'n 18 keer per dag. Ze produceren ruim 26 kuub mest per jaar (1 kuub = 1000 liter). Die mest ruikt minder lekker dan melk, maar is wel heel nuttig.
Een koe die te weinig mineralen binnen heeft gekregen neemt gewoon een hap zand.
Van het voorjaar tot het najaar laten de meeste melkveehouders hun koeien buiten in de wei lopen. De koeien eten dan hoofdzakelijk gras. In de winter groeit er nauwelijks gras en staan de meeste koeien in de stal. Om de koeien toch te kunnen voeren verwerkt de melkveehouder zomers een deel van zijn gras tot kuilgras.
Snijmais past perfect naast gras in het rantsoen van de hoogproductieve Nederlandse koe. Mais levert veel glucose uit zetmeel en energie uit de restplant. Belangrijk is om je maisras(sen) goed af te stemmen op het aandeel gras in je rantsoen.
Likken voor vrede
'Het lijkt erop dat likken belangrijk is om vriendschappen te sluiten en voor de harmonie in kudde. Oudere koeien likken een groter aantal kuddegenoten, wat kan betekenen dat het hun rol is om de vrede te bewaren', zegt Monti.
Os – gecastreerde stier; Droge koe – koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel 'droogstaande koe' of 'drooggezette koe' genoemd; Nieuwmelkte koe – koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel 'verse koe' of 'nieuwmelkse koe' genoemd.
Eén keer in het jaar eet een koe bewust een stukje vlees, namelijk de moederkoek van haar pasgeboren kalf. Tijdens het voorjaar bevallen veel van de runderen in natuurgebieden van hun kalveren.
Echter brood is speciaal gemaakt voor menselijke consumptie en is niet het meest ideale paardenvoer. Veel vers brood is niet goed, omdat een paard deegballen kan vormen die slecht verteerbaar zijn en verstoppingen kunnen veroorzaken. Ook kan vers brood aan het gehemelte van een paard gaan plakken.
Brood kan ervoor zorgen dat de balans tussen de micro-organismen verstoord wordt. Dit – en het gisten van het brood in de maag – kan weer zorgen voor gasophoping. Daar kunnen de dieren erg ziek van worden en zelfs van komen te overlijden.
Geen brood aan herkauwers
Bij herkauwers zoals schapen, geiten en herten kan brood dus in de keel gaan klonteren waardoor de dieren kunnen stikken. Wanneer het de dieren wel lukt om het brood door te slikken, dan kan er ook nog een gasophoping in de pens ontstaan waardoor ze dood kunnen gaan.