Het materiaal is tot 1994 veel gebruikt in gebouwen en woningen, vooral na de Tweede Wereldoorlog. Sinds 1 juli 1993 is de verkoop en het beroepsmatig toepassen van asbest verboden. Heb je een woning die gebouwd is na 1993, dan is de kans klein dat je asbesthoudende materialen tegenkomt.
Asbest vooral gebruikt vanaf Tweede Wereldoorlog tot 1993
Asbest werd op grote schaal en in veel toepassingen gebruikt vanaf de Tweede Wereldoorlog tot 1993. De kans is groot dat een gebouw uit deze periode asbest bevat.
In bijna alle gebouwen die tussen 1960 en 1980 zijn gebouwd zit asbest. Het is lastig om het materiaal te herkennen. Asbest zelf is wit, blauw of bruin, maar het materiaal waarin het verwerkt is, kan allerlei kleuren hebben. De kleur van het materiaal zegt dus niets.
Waar kun je asbest in huis vinden? Asbest kan op allerlei plekken in huis zitten. Je kunt het bijvoorbeeld vinden in plafondplaten, zachtboard platen, platen achter de cv-ketel, een schouw of vensterbank van imitatiemarmer ('nepmarmer'), afvoerbuizen van cement, vloerzeil en de kit van kozijnen.
Asbest platen zijn te herkennen aan lichtgrijze kleur. Maar veel platen hebben deze kleur niet meer omdat ze zijn geverfd. In sommige gevallen hebben de platen honingraatstructuur of zijn het golfplaten. In veel gevallen heeft dit materiaal een dikte van ongeveer 0,5 cm en een vlakke en egale buitenkant.
Asbest verwijderen is niet verplicht; je bent als huiseigenaar zelf verantwoordelijk voor het asbest in je woning. Wel kan de gemeente je dwingen maatregelen te nemen als er sprake is van losgebonden asbest of asbest in heel slechte staat. In deze gevallen moet je het asbest afschermen of laten verwijderen.
En de vezels die in je longen terecht zijn gekomen, kunnen er niet meer worden uitgehaald. Het enige én het beste wat je kunt doen, is je niet ongerust maken. De kans dat je later kanker krijgt als je een keer meer vezels hebt ingeademd is heel klein.
Vertaald naar het hele land gaat het om bijna 1,4 miljoen huizen. Uit de rondgang blijkt dat ongeveer de helft van de woningcorporaties precies weet hoe het is gesteld met de aanwezigheid van asbest.
Het verwijderen van asbest zonder sloopmelding is een overtreding. U riskeert een boete van € 1.000,00. Twee werkdagen voorgaande aan de feitelijk start van de werkzaamheden moet u de ODMH hiervan in kennis gesteld hebben. Het niet of te laat in kennis stellen is een overtreding.
De gemeente of omgevingsdienst informeert en handhaaft
Uw gemeente of omgevingsdienst kan zelf extra regels vaststellen. Vraag daarom altijd naar de regels rondom asbest bij uw gemeente of omgevingsdienst. De gemeente of omgevingsdienst kan u een boete geven of met een dwangsom dwingen om uw asbestdak te verwijderen.
Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. De vezelachtige structuur is te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal (pas op dat u asbestvezels niet inademt). Asbest is vaak wit tot lichtgrijs. Golfplaten als dakbedekking zijn vaak grijs, zwart of roodachtig van kleur.
In de meeste koopovereenkomsten van woningen zal een bepaling opgenomen zijn over de eventuele aanwezigheid van asbest. Door middel van die bepaling kan de verkoper aangeven dat hij niet weet of er asbest in de woning is verwerkt. De verkoper kan daarmee zijn aansprakelijkheid echter niet onbeperkt uitsluiten.
Vroeger werd asbest gebruikt in stucwerk om deze te verstevigen en niet enkel omwille van de brandweerstand van asbest. Pleisterwerk met asbest kan je dus in alle ruimtes vinden. De meeste kans is onder daken of op verdiepingen waar men de asbesthoudende stucwerk gebruikte om kamers met af te werken.
Crocidoliet en amosiet zijn de twee gevaarlijkste vormen van asbest – ze vormen het grootste risico voor de gezondheid bij inademing van de vezels.
Hoe herken je asbest in pleisterwerk? Oud pleisterwerk of pleisterwerk met asbest is te herkennen aan de bruine laag op het pleisterwerk en de aanwezigheid van de bestanddelen strovezels en/of paardenhaar. Strovezels zijn niet zichtbaar met het blote oog en worden aldus vaak over het hoofd gezien.
Eternit stopte in 1997 met het gebruik van asbest in de productie. In 2001 werd in België, in uitvoering van een Europese Richtlijn, een algemeen verbod uitgevaardigd op het produceren, gebruiken en het op de markt brengen van alle toepassingen van asbest. Er werden wel nog enkele uitzonderingen gemaakt.
Asbestvezels kunnen enige tijd in de lucht blijven zweven. Na verloop van tijd zakken de vezels naar beneden, maar kunnen daarna ook weer opdwarrelen.
200 kg per gezin per jaar. 1 m³ per gezin per jaar.
Verreweg de grootste hoeveelheid asbest (ongeveer 75%) is verwerkt in asbestcement. Bijna alle cement golf- en vlakke platen van vóór 1989 bevatten asbest. In de periode 1989-1993 zijn zowel asbesthoudende als asbestvrije platen toegepast.
Wereldwijd worden jaarlijks naar schatting 125 miljoen mensen blootgesteld aan asbest op de werkplek. Jaarlijks sterven wereldwijd ruim 107.000 mensen aan asbestgerelateerde ziekten zoals buikvlies- of borstvlieskanker (mesothelioom), longkanker en stoflongen (asbestose).
Hoe gevaarlijk is asbest? Alleen de losse asbestvezels die in de lucht zweven en die je in kunt ademen, zijn schadelijk. Iemand die langdurig veel asbestvezels inademt, kan longkanker of longvlieskanker (mesothelioom) krijgen. Het inademen van veel vezels komt vooral voor in binnenruimtes.
Bij het inademen van asbestvezels dringt het asbest in je longen. Dit kan kanker en longziekten veroorzaken. Het inademen van asbest betekent niet dat iemand direct ziek wordt: het kan tot veertig jaar duren voordat iemand een zogenaamd mesothelioom, een tumor aan de longvliezen krijgt.
Er is geen landelijke subsidieregeling voor het verwijderen van asbestdaken. Mogelijk kunt u wel via uw gemeente of provincie een subsidie of lening aanvragen.
Al het asbest dat bij bedrijven en particulieren wordt verwijderd wordt ingeleverd bij gemeentes en afvalverwerkers. Daarna wordt het gestort op speciale stortlocaties, waar het ingepakt en afgedekt ligt, misschien wel voor eeuwig.