Restafval wordt in de afvalenergiecentrale verbrand. Dit levert energie op die wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken of voor stadsverwarming. Soms wordt restafval eerst nog nagescheiden: stoffen die nog gerecycled kunnen worden, zoals plastic, drinkpakken en metalen worden er dan uitgehaald.
In Nederland verbranden we restafval van huishoudens en ander niet-recyclebaar afval meestal in afvalverbrandingsinstallaties (AVI's). Van dit afval is een deel biomassa, zoals papier en etensresten die in het restafval terecht zijn gekomen. Dit deel is niet meer op een andere manier te verwerken.
De totale hoeveelheid verbrand restafval in Nederlandse installaties bedraagt in 2020 in totaal 7,6 miljoen ton. Dit is een stijging van 3% ten opzichte van 2019. Daarvan komt 6,5 miljoen ton uit Nederland, een stijging van 11%. Uit het buitenland komt 1,1 miljoen ton, een daling van 30%.
Het afval dat niet gerecycled kan worden, gaat bijna allemaal naar de verbrandingsoven (afvalenergiecentrale). De verbranding levert energie op voor stroom of stadsverwarming. De restjes die overblijven na verbranding (dat noemen we 'slakken') kunnen voor een deel gebruikt worden voor de aanleg van wegen.
Hoe wordt restafval verwerkt? Nadat alle recyclebare stromen, zoals metaal, papier en karton, plastic, hout, glas en GFT uit het afval zijn gesorteerd gaat het restafval naar grote moderne afvalenergiecentrales (AEC). Er zijn 12 van zulke afvalenergiecentrales in Nederland.
Het 'echte' restafval verdwijnt in de verbrandingsoven, gestookt met aardgas. Als de temperatuur hoger is dan 850 graden Celsius gaat het afval in de oven en de gaskraan dicht. De lucht (zuurstof) voor de verbranding wordt aangezogen uit de afvalbunkers en door het rooster geblazen.
Plastic dat onomkeerbaar hard wordt onder hitte, ook wel thermoharders of duroplasten genoemd, zijn moeilijker te recyclen omdat ze niet kunnen worden vervormd. Polyurethaan, dat vaak gebruikt wordt in schuim, verf en lijm, is zo'n soort plastic.
Afvalenergiecentrales verbranden ons huisafval om er energie mee op te wekken. Deze installaties leveren energie die direct het energienet op gestuurd wordt. Afval verbranden is een duurzamere manier van energie opwekken dan bijvoorbeeld energie uit fossiele brandstoffen.
Omdat er in Nederland vrijwel geen afval meer gestort wordt, wordt het afval verbrand met energieterugwinning. Dit betekent dat er door middel van verbranding warmte en elektriciteit wordt opgewekt dat weer nuttig kan worden ingezet.
Niet-recycleerbaar is: samengesteld materiaal dat niet volledig bestaat uit hout, metaal of harde kunststof, spiegels, plexiglas, vervuild serreglas, glazen siervoorwerpen, pyrex- of Arcopalproducten, roofing, keramiek, WC-potten, lavabo's, cementgebonden asbestproducten (Eternit), lichtbeton/cellenbeton, tegels, ...
Gekeken naar verschillende sectoren in Nederland, produceert de bouw het meeste afval, gevolgd door de voedingsmiddelenindustrie en landbouw.
Gemiddeld is 23% papier, 9% plastic, 8% glas en 6% metaal.
Ongeveer 75% van het huishoudelijk afval is nog te gebruiken als grondstof voor nieuwe producten. Daarvoor moeten we ons afval wel scheiden. Van het afval maken we dan weer nieuwe dingen. Zo houden we steeds minder restafval over, wat goed is voor ons milieu.
Wat gebeurt er met het ingezamelde plastic? In Nederland produceren we per persoon rond de 73,2 kilo plastic afval per jaar. Het gescheiden plastic wordt opgehaald en belandt in een sorteerbedrijf. Van een deel worden nieuwe plastic producten gemaakt.
Afval dat je niet gescheiden kunt inleveren, mag bij het restafval (de grijze kliko of vuilniszak). Het gaat bijvoorbeeld om luiers, kattenbakvulling, koffiecupjes en een kapot wijnglas. Twijfel je of iets in een aparte bak mag? Neem dan het zekere voor het onzekere en kies voor de vuilnisbak.
PMD wordt afgevoerd naar een erkend sorteercentrum waar het gescheiden wordt in verschillende fracties. Dit gebeurt deels manueel en deels machinaal. De blauwe zak wordt eerst losgetrokken en uitgesorteerd, nadien wordt het plastic van het metaal en de drankkartons gescheiden.
Boetes. Voor het 'niet op de voorgeschreven manier aanbieden' van afval staat een boete van €90,-. Dat is bijvoorbeeld als je je afval niet goed scheidt.
Veel van het afval kan immers gebruikt worden als grondstof voor nieuwe producten. Als het afval echter niet gescheiden wordt, komt het in de restafval container terecht. Maar een klein deel van het afval dat bij het restafval terechtkomt, kan nog gerecycled worden.
Afval dat niet kan worden hergebruikt, gaat de verbrandingsoven in. De warmte die daarbij vrijkomt, kun je gebruiken om bijvoorbeeld water te verwarmen. En met de stoom kun je elektriciteit opwekken.
Waste-to-energy is de term die gebruikt wordt om te verwijzen naar het verbranden van afvalstoffen met terugwinning van energie.
Onder biogeen vallen hout, tuinafval, papier, karton, groente, fruit en etensresten. Het is een grote fractie die nu gedeeltelijk gescheiden wordt ingezameld. Veel biogeen komt nog steeds bij het restafval terecht en wordt verbrand.
Bij het restafval
Plastic verpakkingen met een metaallaagje (zoals een chipszak) mogen in de zak of bak voor plastic, metalen verpakkingen en drinkpakken (pmd). De verpakkingen worden vaak gerecycled tot nieuwe producten, zoals bermpaaltjes.
Vuilniszakken worden over het algemeen gemaakt van 2 soorten plastic, te weten HDPE en LPDE. HDPE is de afkorting voor Hoge Dichtheid PolyEthyleen (High Density Polyethylene).
Plastic is wel altijd een kunststof. Er zijn drie soorten kunststof: thermoplasten, thermoharders en elastomeren.