Onder Vroegkinderlijke Chronische Traumatisering wordt verstaan: de schadelijke psychische, biologische en sociale gevolgen van (een combinatie van) stressvolle en potentieel traumatische gebeurtenissen tijdens de kinderjaren.
Symptomen die op trauma kunnen wijzen: terugval naar jonger gedrag, bijvoorbeeld weer in bed plassen terwijl het kind al zindelijk was (regressie) moeilijk tot rust te brengen. prikkelbaar, kind heeft vaak ruzie met andere kinderen.
Type 1 PTSS, waarbij je klachten ontstaan na een eenmalige schokkende gebeurtenis. Type 2 PTSS, waarbij je klachten ontstaan na langdurige of herhaalde blootstelling aan schokkende gebeurtenissen.
Preverbaal trauma is trauma dat kan ontstaan wanneer een kind nare ervaringen meemaakt op een leeftijd waarop het nog niet kan praten. Het kind kan nog geen woorden geven aan deze ervaringen maar deze nare ervaringen worden als het ware in het lijf opgeslagen.
“Met vroegkinderlijk wordt chronische traumatisering vóór het achtste jaar bedoeld. Het kind heeft dan op zeer jonge leeftijd meerdere traumatische gebeurtenissen meegemaakt als gevolg van onjuiste handelingen door volwassenen die voor het kind zouden moeten zorgen en beschermen.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is gericht op het verwerken van traumatische herinneringen bij kinderen met posttraumatische stressklachten of een posttraumatische stress-stoornis (PTSS). Een traumatische ervaring is een nare of schokkende herinnering die niet goed is opgeslagen in het geheugen.
Een sombere stemming hebben of onverschillig zijn, niet over gevoelens praten. Opeens heel prikkelbaar zijn en in woede uitbarsten; gedragsproblemen hebben. Seksueel grensoverschrijdend gedrag laten zien. Moeite hebben met sociale contacten, ook in relatie met jou als onderwijsprofessional.
PTSS met dissociatieve symptomen
Dat betekent dat een kind zich vervreemd kan voelen van het eigen lichaam, alsof het kind zichzelf van buitenaf waarneemt (depersonalisatie); of het gevoel alsof de omgeving niet echt is, als in een droom, veraf of vervormd (derealisatie).
Ingrijpende gebeurtenissen zoals een overval, oorlogsgeweld, een verkeersongeluk, mishandeling of een verkrachting zijn traumatisch en kunnen (langdurig) psychische klachten tot gevolg hebben. Deze psychische klachten kunnen leiden tot een posttraumatische stress-stoornis, oftewel PTSS.
Denk bijvoorbeeld aan herhaaldelijk seksueel misbruik, incest, huiselijk geweld, sexting, oorlogservaringen, genocide, martelingen of langdurige pesterijen. Maar er zijn ook beroepsgebonden trauma's bijvoorbeeld onder militairen, politie-agenten, ambulancepersoneel en zorgprofessionals.
Voor het verwerken van een trauma is de steun van familie en vrienden belangrijk. Er zijn voor die persoon is belangrijk. Iemand met een traumatische ervaring verwerkt de gebeurtenis op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo. Iemand aanzetten om erover te praten doet meer kwaad dan goed.
EMDR is niet gevaarlijk wanneer de behandeling wordt uitgevoerd door ervaren EMDR therapeuten. EMDR kan gevaarlijk zijn wanneer een onervaren begeleider het protocol niet goed opvolgt. Er kunnen dan bijvoorbeeld nieuwe trauma's bij je naar boven komen, waar je vervolgens niet de juiste nazorg voor krijgt.
De gevolgen van een trauma tijdens de zwangerschap of geboorte lopen uiteen. Soms zijn gevolgen al direct zichtbaar bij het pasgeboren kindje. Voorbeelden hiervan zijn veel en lang huilen, erg aanhankelijk zijn, eet- of slaapproblemen, problemen met slikken, darmkrampen, overstrekken, onrust en een voorkeurshouding.
Kinderen kunnen al op babyleeftijd klachten ontwikkelen na het meemaken van traumatische gebeurtenissen. “Binnen de zorg aan het jonge kind is dit gegeven helaas nog niet genoeg bekend”, vertelt drs. Marianne Went.
Kinderen jonger dan 7 jaar kunnen minder goed vertellen wat ze voelen. Maar er zijn wel andere signalen dat ze problemen hebben. Als de klachten na 4 weken niet minder worden, kan het een posttraumatische stressstoornis zijn (PTSS). Kinderen vanaf 7 jaar krijgen dezelfde behandeling als volwassenen.
Klachten na een traumatische gebeurtenis gaan bij een groot deel van de mensen geleidelijk over. Zij verwerken het trauma en pakken hun leven weer op. Wanneer je een PTSS hebt, heb je het trauma niet verwerkt. Je houdt klachten of krijgt jaren later ineens klachten.
Herbelevingen worden meestal uitgelokt (getriggerd) door een zogenaamde 'trigger'. Dit kan gaan om subtiele dingen, zoals een geur of de klank van iemands stem. Mensen met PTSS staan eigenlijk continu op scherp, door angst voor mogelijke dreigingen. Hierdoor kunnen zij snel schrikken.
Bij een trauma werken de drie breinen niet meer als een eenheid. Bij een trauma reageert het zenuwstelsel op triggers die in het onbewuste geheugen zijn gekoppeld aan eerdere stressvolle situaties, het zogenoemde trauma-netwerk en komt het meteen in actie.
Een trauma kan ontstaan wanneer iemand één of meerdere schokkende gebeurtenissen meemaakt, zoals een ernstig verkeersongeluk, een brand, het overlijden van een belangrijk persoon, seksueel misbruik of geweld. Een trauma ontstaat doordat de gebeurtenis(sen) niet goed verwerkt worden, geen plekje kunnen krijgen.
Na afloop van een EMDR-sessie kunnen de effecten nog even doorwerken en dat is goed. Toch kan dit in sommige gevallen wat 'bijwerkingen' geven, bijvoorbeeld dat er nieuwe beelden opkomen of dat er verschillende emoties omhoog komen. Ook wordt zich 'wat wiebelig' voelen of vermoeidheid vaker genoemd na een sessie.
Kruis je armen voor je borst en laat je handen afzakken naar je onderarmen. Daarna tik je zachtjes een paar keer op je linkeronderarm en vervolgens herhaal je het tikken op je rechteronderarm. Om je beter te kunnen concentreren, sluit je je ogen. Roep nu een prettige gedachte of een rustgevende herinnering op.
De kosten voor EMDR bedragen 90 euro per consult van 45 minuten. Consulten van kinderen duren meestal 45 minuten, van jonge kindere 30 minuten. Consulten van volwassenen meestal 1 uur tot anderhalf uur. De kosten voor natuurgeneeskundige behandeling bedragen 90 euro per uur.