De redenen voor de aanleg van een urinestoma zijn zeer verschillend. Er kan sprake zijn van een aangeboren aandoening, een ongeluk of verwonding, een ernstig verslechterde blaasfunctie door neurologische afwijkingen of een kwaadaardige aandoening. Eén van de meest voorkomende redenen voor een stoma is blaaskanker.
Indicatie: Tumor, Colitis Ulcerosa, Morbus Crohn, ontsteking/ geperforeerde diverticulitis, ischemische darm, enterocutane fistel, perianaal probleem, bescherming darmnaad, congenitale afwijking, neurologische aandoening, incontinentie, obstipatie, obstructie, trauma, iatrogeen.
Op de lange termijn kunnen de volgende complicaties zich bij een continent urinestoma voordoen: Stofwisselingsproblemen: deze zijn te verhelpen door voldoende te drinken. Soms zijn medicijnen nodig. Problemen met de stoma: overleg hierover altijd met een stomaverpleegkundige.
Een urinestoma is een kunstmatige uitgang voor urine. Een urinestoma wordt aangelegd als urine het lichaam niet meer langs de natuurlijke weg kan verlaten. Een urinestoma ziet eruit als rood slijmvlies zoals bijvoorbeeld de binnenzijde van de wang. Een stoma is ongevoelig.
Bij een urinestoma is de blaas operatief weggehaald waardoor de urine rechtstreeks van de nieren naar de stoma afgevoerd wordt. Een urinestoma produceert dag en nacht urine, daarom moet het zakje regelmatig geleegd worden.
De redenen voor de aanleg van een urinestoma zijn zeer verschillend. Er kan sprake zijn van een aangeboren aandoening, een ongeluk of verwonding, een ernstig verslechterde blaasfunctie door neurologische afwijkingen of een kwaadaardige aandoening. Eén van de meest voorkomende redenen voor een stoma is blaaskanker.
Complicaties bij een stoma
Een breuk rond de stoma (parastomale hernia). Een uitstulping van de stoma (prolaps). Het zwart worden van de stoma door een verminderde doorbloeding (necrose). Stuwing van de stoma.
De aanleiding voor een operatie waarbij de blaas wordt verwijderd, is vaak een kwaadaardig gezwel. Ook andere ziekten van de blaas kunnen dit noodzakelijk maken. Binnenkort ondergaat u deze operatie, waarbij de blaas wordt verwijderd, de urineleiders naar de buikwand/huid worden omgeleid en een stoma wordt aangelegd.
Reinig de huid rond de stoma voorzichtig met vochtige gaasjes. Werk van buiten naar binnen. Douchen mag ook, maar richt de douchekop niet op de stoma om beschadiging van het slijmvlies te voorkomen. De huid om de stoma mag gewassen worden met niet vette zeep (op een vette huid plakt geen nieuwe plak).
Bij blaasproblemen of blaaskanker kan de uroloog voorstellen de blaas te verwijderen (cystectomie). Dit gebeurt met een kijkoperatie of een 'open' operatie. Na verwijdering van de blaas wordt een stoma (bricker) aangelegd.
De operatie duurt tussen de 5 en 8 uur. Er zijn verschillende manieren om de operatie uit te voeren: Via een 'open' operatie, dit noemen we een open cystectomie. Met een kijkoperatie met behulp van de robot, dit noemen we een robotgeassisteerde laparoscopische cystectomie.
Naast bevuilde kleding of beddengoed, kan de stomaproductie op de huid huidirritatie veroorzaken. Er is al sprake van lekkage als er ontlasting of urine tussen de huidplaat en de huid komt. Dit kan een jeukend tot branderig gevoel geven.
De stoma heeft geen zenuwuiteinden, hierdoor is deze gevoelloos. In de stoma bevinden zich veel kleine bloedvaatjes waardoor de stoma iets kan bloeden bij aanraking. Omdat de stoma geen sluitspier heeft, kan er op elk moment ontlasting, urine of gasvorming komen.
Darmspoelen wordt afgeraden bij de volgende indicaties (contra indicaties): een actieve ontsteking aan de darm. acute diverticulitis. dikke darmkanker.
Een urinestoma of Brickerstoma is een stoma die wordt gemaakt van een stukje dunne darm. Het stukje darm wordt aan 1 zijde met de 2 urineleiders verbonden. Het andere uiteinde wordt in de buikwand gehecht en met een omgevouwen randje in de huid vastgehecht. Dit is de stoma.
Wij raden u aan het opvangzakje regelmatig te legen en één keer per dag te vervangen. Bij het tweedelige systeem moet u de huidplaat in principe twee tot drie keer per week vervangen. Verzorg de stoma bij voorkeur 's morgens voordat u iets gegeten of gedronken heeft.
Doordat er een koolstoffilter in het stomazakje zit, kunnen u en anderen het niet ruiken. U zal uw stoma niet ruiken: de zakjes voor darmstoma's hebben filters die de geur tegenhouden. Maar bij de verzorging merkt u wel dat bepaalde voedingsmiddelen geur afgeven. Denk aan ui, knoflook, koolsoorten en peulvruchten.
Stoma opvangsystemen
De huidplak blijft 2 tot 3 dagen zitten. Het zakje kan, afhankelijk van de soort stoma, verwisselt worden.
De blaastumor wordt weggesneden (resectie) met behulp van een klein, metalen lisje waar stroom doorheen gaat. In de plasbuis wordt een kijkbuis ingebracht, die aangesloten is op een camera. Via een monitor kan de uroloog de operatie uitvoeren. Door de kijkbuis wordt het metalen lisje gevoerd.
Urinestoma of nieuwe blaas
Als de urineblaas is verwijderd, moet uw urine het lichaam op een andere manier verlaten. Dit kan door een urinestoma te maken van een stukje dunne darm. De stoma kan geen urine bewaren, waardoor de urine er vanzelf uitloopt en in een zakje wordt opgevangen.
Bij oppervlakkige blaaskanker is meestal een blaassparende operatie mogelijk: alleen de tumor wordt weggenomen. Bij spierinvasieve blaaskanker wordt de blaas volledig verwijderd. De urine moet dan langs een andere weg afgevoerd worden.
Wanneer uw herstel goed verloopt, kunt u met ontslag. Als alles goed gaat, kunt u op de vijfde dag na de operatie het ziekenhuis verlaten. Dit verschilt per patiënt en is afhankelijk van het herstel en het type operatie; bij een “kijkoperatie” is het herstel meestal sneller dan bij een “open” operatie.
In de beginfase is het stoma gevoelig en kwetsbaar. Het stoma bloed snel en kan relatief makkelijk infecteren. Omdat er nog geen goede barrière is, kunnen de bacteriën makkelijk het lichaam binnendringen en een infectie veroorzaken. Uw huid rondom het stoma kleurt dan rood, de stomp wordt warm, dik en pijnlijk.
De gemiddelde leeftijd van de stomadragers is 62 jaar (resultaten niet in tabel); 55% van de stomadragers is jonger dan 65 jaar.