Overal op je tong proef je zoet, zuur, zout, bitter en umami, sinds enkele jaren de vijfde smaak. Het is dus niet zo dat je zoet op het puntje van je tong proeft en bitter aan de zijkant. Overal op je tong liggen smaakpapillen en die kunnen alle smaken waarnemen, want één papil bevat alle smaakreceptoren.
Zout, pittig, zuur, vet, umami, bitter en zoet zijn de zeven smaken die je wilt gebruiken in de keuken.
Recent onderzoek aan de Universiteit van Miami wijst uit waarom: naast de vier primaire smaken zoet, zout, zuur en bitter bestaat er nog een vijfde smaak: umami. Wat je ruikt en proeft, bepaalt hoe iets smaakt.
Amerikaanse onderzoekers hebben ontdekt dat de mens naast de basissmaken zoet, zuur, zout , bitter en umami, een zesde smaak kan onderscheiden.
Umami zit van nature in onder andere rijpe tomaten, sardientjes, oude kaas, kombu (een soort zeewier), truffels en paddenstoelen, maar ook olijven, ansjovis, knoflook, sojasauzen, vissaus en (gebakken) ui bevatten deze basissmaak.
Umami verhoogt de speekselafscheiding en versterkt de zoute en zoete smaken. Umami komt van nature in veel etenswaren voor die vrij veel glutamaat bevatten, zoals tomaten, champignons, vlees, erwten, belegen kaas en zeewier.
Dan blijkt dat we al veel klassieke combinaties hebben met umami. Bijvoorbeeld zuurkool met rookworst, mosterd en jus.” Vooral chefs die geïnspireerd zijn door de Oosterse keuken, gebruiken inmiddels producten met deze smaak. Sommige restaurateurs verwerken umami zelfs in hun bedrijfsnaam.
Zoet, bitter, zout, zuur en umami; iedereen ter wereld proeft deze vijf basissmaken.
Je tong kan vijf smaken onderscheiden: zoet, zuur, zout, bitter en umami.
Smaaksoorten. Er bestaan vijf verschillende soorten smaken: zoet.
Hoewel onze tong het detecteert als aparte smaak, kunnen wij umami niet onderscheiden van de andere smaken die we proeven. Anders dan de andere vier smaken, die we goed uit elkaar kunnen houden, herkennen we umami eigenlijk alleen als een kleuring van een andere smaak, of in combinatie met andere smaken.
Waar komt umami vandaan? De naam komt voort uit twee Japanse woorden, namelijk umai (Japans voor heerlijk) en mi (Japans voor smaak). Samen vormen deze umami, ofwel 'smaak van heerlijkheid' of 'heerlijke smaak'.
Overal op je tong proef je zoet, zuur, zout, bitter en umami, sinds enkele jaren de vijfde smaak. Het is dus niet zo dat je zoet op het puntje van je tong proeft en bitter aan de zijkant. Overal op je tong liggen smaakpapillen en die kunnen alle smaken waarnemen, want één papil bevat alle smaakreceptoren.
Een umami-smaak wordt veroorzaakt door het stofje glutamaat, dat ook een zoete smaak kan versterken. Glutamaat komt van nature voor in tomaten, paddenstoelen, ansjovis, sojaproducten, oude kaas, vlees, kombu en meer.
Verder hebben baby's meer smaakpapillen dan volwassenen. Smaakpapillen zijn zenuwuiteinden op de tong die aan de hersens vertellen wat we proeven. Je kindje is dus gevoeliger voor smaak. Omdat je baby vooral zoet gewend is en deze gevoeligheid heeft, raden we aan om te beginnen met zachte smaken.
Samenvatting. Zintuigen vormen de verbindingen tussen ons en onze omgeving: we horen, zien, ruiken, proeven en tasten (voelen). Met onze oren, ogen, neus, smaak en huid leggen wij contact met de wereld om ons heen.
Zonder neus, smaakt het gewoon naar chocolade (die herken je aan de zoete smaak en het 'smelt in je mond'-gevoel). Maar mét neus, 'proef' je duidelijk munt. Beter gezegd: je ruikt munt! Want de aroma's van voedsel in je mond, komen ook in je neus terecht.
Een voorbeeld: als je verkouden bent en je neus verstopt zit zeggen we vaak dat we ons eten niet meer proeven. Dit heeft echter niets met echte smaakwaarneming (de 5 basissmaken op je tong) te maken, maar met het feit dat er geen luchtdoorstroming door je neus is.
“Pikant” is geen smaak, net zoals het koele effect van pepermuntjes. Ze ontstaan doordat ze je lichaam doen geloven dat je eten (te) warm of koud is en soms zelfs doorgeven dat je pijn hebt. Mosterd zorgt enkel voor een (pijnlijk) warmtegevoel, terwijl chilipepers er nog een extra pijngevoel bovenop gooien.
Hoewel de term 'pittig' vaak wordt gebruikt om de smaak van een gerecht te omschrijven is het geen echte smaak. De smaakpapillen, verdeeld over verschillende delen van de tong, kunnen maar vijf smaken onderscheiden: zoet, zuur, zout, bitter en umami.
Umami - De vijfde basissmaak
Umami is de vijfde en nieuwste basissmaak. De vier andere basissmaken zijn zout, zuur, bitter en zoet, en die worden al duizenden jaren als basissmaken gezien.
Het proeven van pittig of 'heet' eten heeft niets te maken met de smaakpapillen. Deze sensatie wordt veroorzaakt door andere receptoren, die pijn registreren. Het is een misverstand dat je zoet alleen maar aan de voorkant van je tong proeft en bitter achteraan. Iedere smaakppapil op je tong kan elke smaak waarnemen.
Wist je dat... Umami van oorsprong een Japans woord is dat 'hartig' of 'heerlijkheid' betekent? Het is 1 van de basissmaken naast zoet, zuur, zout & bitter.