Als je rouwt kun je je geruime tijd erg moe, futloos of passief voelen. Ook kun je symptomen ervaren zoals slaapproblemen, hoofdpijn, buikpijn, spierpijn, hartkloppingen of druk op de borst en gebrek aan eetlust. Het kan ook zijn dat je juist overactief bent om maar niet met het verlies bezig te hoeven zijn.
Je kan je heel verdrietig en boos voelen, of het voelt zelfs alsof je je hele ondergrond kwijtraakt. Er komen veel emoties bij kijken, zoals eenzaamheid, somberheid en schuldgevoelens. Daarnaast kan rouw ook effect hebben op je lichaam. Je kan je bijvoorbeeld vermoeid of zelfs helemaal uitgeput voelen.
Meestal wordt rouw langzaam minder. Hoe lang het duurt is voor iedereen anders, maar na een jaar voelen de meeste mensen zich beter. Soms gaat de rouw niet vanzelf over. Het is dan na een jaar nog (bijna) net zo erg als in het begin.
Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen. Ook na vele jaren kan er rouw blijven.
De vermoeidheid bij rouw wordt niet door fysieke uitputting veroorzaakt, maar door de rouw zelf. Bewust en onbewust gebeurt er ontzettend veel. De drukte in je hoofd is op zich al genoeg reden om meer moe te zijn dan normaal. Rouwen doet pijn en dat kost energie.
PCRS wordt ook wel verstoorde rouw genoemd. Het verschil tussen 'normale' rouw en verstoorde rouw is de mate waarin de symptomen voorkomen. In beide gevallen kan iemand een intens verlangen naar de overledene ervaren, moeite hebben om een verlies te accepteren en moeite hebben om alledaagse activiteiten op te pakken.
Zeg niet: "Dat heb ik ook meegemaakt"
Plotseling gaat het over jouw ervaringen en wordt de ander niet erkend in zijn verdriet. Zeg ook niet "Ik weet hoe het voelt" ook al heb je iets vergelijksbaars mee gemaakt. Verdriet is niet met verdriet te vergelijken. iedereen ervaart rouw en verlies op zijn eigen manier.
Onder rouw wordt verstaan het verwerken van je gevoelens en het bewerken van je gedachten die gekoppeld zijn aan het verlies. Rouw is niet iets wat 'over' gaat. Rouw is bezig zijn met het verlies naast dat er momenten zijn van afleiding en doorgaan met je leven.
In de 40 dagen periode neemt de ziel afscheid van de aarde en verlaat uiteindelijk deze wereld, in sommige geloofstradities wordt dit ook wel de hemelvaart genoemd. Gedurende deze periode moeten de ontslapenen of overledenen gaan beseffen dat ze moeten doorstromen naar hun nieuwe bestaan en herenigd worden met God.
Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt. Zowel psychisch als fysiek heb je een klap te verwerken. De plotselinge gebeurtenis activeert jouw stresssysteem, en het toenemen van de stresshormonen hebben effect op jouw welzijn.
Een overleden persoon kan door jouw energie in te zetten geluiden maken, zichzelf tonen of iets in je huis aan zetten of uitzetten bijvoorbeeld! Wanneer je boodschappen doorkrijgt van een overleden persoon heeft dat vaak iets troostends.
Bovenrug: Verdriet
Opgekropt verdriet en de pijn van een 'gebroken hart' zet zich vaak vast in de bovenrug, vaak ter hoogte van het hart.
Chronische rouw
Je kind vier wordt, maar niet naar de gewone basisschool kan. Of op een bruiloft, wanneer je je bedenkt dat jouw kind misschien wel nooit gaat trouwen. Daarom wordt het ook wel chronische rouw genoemd.
Wens iemand sterkte
Zeg tegen jouw dierbare dat je het verschrikkelijk vindt wat er is gebeurd en je met hem meeleeft. Wens hem alle kracht toe die hij nodig heeft. Geef bovendien aan dat je er altijd voor hem bent en dat hij altijd op jouw steun kan vertrouwen en hulp aan je kan vragen.
Als je het woord gecondoleerd niet prettig vindt om te zeggen, zou je ook kunnen zeggen: “Mijn oprechte medeleven met het verlies van…” of “Voor dit verdriet zijn geen woorden.” Het verlies is soms nog niet te bevatten en dan kan je dat ook benoemen: “Ik weet niet wat ik zeggen moet”.
Als iemand een dierbare heeft verloren zegt men vaak: 'gecondoleerd'. Condoleren is letterlijk je medelijden betonen en is afgeleid van het latijn: 'con dolore'. Maar er zijn warme alternatieven om iemand te condoleren met een verlies: Gecondoleerd met je (moeder/vader/broer/zus)
De psycholoog zal ruimte geven aan het verdriet en de cliënt laten vertellen over het verlies en zijn of haar ervaring. Er zal veel aandacht worden besteed aan herinneringen aan de overleden persoon en aan andere gevoelens die soms boven komen, zoals boosheid ('waarom heb je me verlaten?
Rouw uit zich vaak fysiek, doorgaans in de vorm van intense moeheid of pijn. Hongaars onderzoek vergeleek de klachten van bijna tweehonderd rouwenden met zo'n vierduizend niet-rouwenden. Hoofdpijn, borstpijn, duizeligheid en obstipatie bleken allemaal meer voor te komen onder de rouwenden.
Rouwen is een intensief proces dat veel energie kost. Neem daarom genoeg rust, doe dingen die je leuk vindt en die zorgen voor ontspanning. Hou een regelmatig slaapritme aan, eet gezond en beweeg regelmatig. Blijf ook in contact met de mensen om je heen en voorkom dat je jezelf isoleert.
Door je verdriet te erkennen, het een kans te geven, komt er op een bepaald moment weer ruimte. Ruimte voor evenwicht, je omgeving en om de draad weer op te pakken. Je stelt je langzaam weer open, maakt tijd voor hobby's of vrienden. Ondanks het gemis heb je weer plezier in je leven.
van schrijver Oscar van den Boogaard: 'Je ouders verliezen is tragisch, je geliefde verliezen ondraaglijk, je kind verliezen het ergste wat er is.