U heeft het recht om te weten van welk strafbaar feit u wordt verdacht. U hoeft de vragen niet te beantwoorden (zwijgrecht). U heeft het recht om vóór het (eerste) verhoor vertrouwelijk met een advocaat te praten. U heeft recht op de aanwezigheid van een advocaat tijdens het verhoor om u bij te staan.
Als een verdachte is aangehouden, wordt hij of zij voorgeleid voor een hulpofficier van justitie (HOVJ). Hierna kan de hulpofficier van justitie het bevel geven de verdachte voor maximaal negen uur op te houden voor onderzoek als het gaat om een strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten.
U bent verdachte tot het tegendeel bewezen is
Als verdachte bent u nog geen dader. Want in Nederland bent u onschuldig totdat: een strafrechter u in zijn uitspraak schuldig verklaart. de officier van justitie u via een strafbeschikking schuldig verklaart.
De politie besluit onderzoek te doen
De politie doet sporenonderzoek en verhoort getuigen en verdachte(n). Is het onderzoek afgerond en de verdachte opgepakt? Dan gaat de zaak door naar de officier van justitie. Je krijgt hierover een brief van de politie.
De politie mag u maximaal negen uur vasthouden voor bij voorlopige hechtenisfeiten en maximaal zes uur bij niet voorlopige hechtenisfeiten. Dit onderzoek kan bestaan uit verhoren, het afnemen van vingerafdrukken of het achterhalen van uw identiteit.
Verdachte zijn betekent dat er een redelijk vermoeden aanwezig is dat u een strafbaar feit heeft gepleegd, zoals vermeld in artikel 27 van het Wetboek van Strafvordering. Het feit dat de politie een onderzoek tegen u is begonnen kan betekenen dat u al verdachte bent, maar dat hoeft niet.
Mag u een politieverhoor weigeren? Ja, natuurlijk! Veel mensen denken dat het verplicht is om op uitnodiging van de politie te verschijnen, maar dat is het zeker niet! U mag gewoon weigeren om naar het politieverhoor te komen.
Strenge regels rond bevoegdheid
Sommige bevoegdheden mag de politieagent zelf toepassen. Zwaardere opsporingsbevoegdheden, zoals een telefoon tappen, iemand observeren of een woning doorzoeken (huiszoeking) mogen pas worden toegepast na toestemming van de officier van justitie of de rechter-commissaris.
Om tot een bewezenverklaring te komen, moet er sprake van voldoende wettig en overtuigend bewijs. De eis dat er voldoende wettig bewijs is, houdt in dat er een minimum aan bewijs aanwezig moet zijn in het dossier om een verdachte te kunnen veroordelen.
De politie kan bijvoorbeeld een informatieverzoek doen bij WhatsApp, of de chatgeschiedenis uit de cloud opvragen bij Apple. Of het gekoppelde telefoonnummer volgen. Opsporingsdiensten kunnen software kopen die mobiele gebruikers 'onzichtbaar' volgen en hun locatie achterhalen.
Vanuit technisch oogpunt moet een terminologisch onderscheid gemaakt worden tussen verdachte, inverdenkinggestelde, beklaagde, beschuldigde en veroordeelde.
De officier van justitie behandelt
Dan geeft de politie de zaak door aan de officier van justitie. De officier van justitie behandelt de zaak verder. Je ontvangt een brief van het Openbaar Ministerie met het formulier 'Gegevens slachtoffer' en Wensenformulier.
Na maximaal 3 dagen en 18 uur na je aanhouding, is er een zitting bij de rechter-commissaris. Die toetst of je geschorst kan worden en naar huis mag (vaak onder voorwaarden, zoals huisarrest en contact- of gebiedsverbod en/of onder begeleiding van jeugdreclassering).
Volgens ons wetboek mag een verdachte alleen in beperkingen worden gezet wanneer dit voor het lopende onderzoek stikt noodzakelijk is. Wanneer dit wordt vertaald naar de juridische theorie, wil dat zeggen beperkingen niet kunnen worden opgelegd wanneer de onderzoeksgrond niet van toepassing is.
Liegen tijdens het verhoor bij de politie is niet strafbaar. Wel is het zo dat, wanneer later blijkt dat u tijdens het verhoor bij de politie hebt gelogen, uw verklaring als zelfstandig bewijsmiddel tegen u kan worden gebruikt. Dit heet ook wel een 'kennelijk leugenachtige verklaring'.
Getuigen à charge zijn getuigen die zijn opgeroepen door de officier van justitie. Zij hebben in de regel een belastende verklaring voor de verdachte. De verdachte en zijn advocaat kunnen op hun beurt ook getuigen laten oproepen. Dit zijn de getuigen à décharge.
De kosten voor een procedure bij civiele zaken en bestuursrechtelijke zaken betaalt u meestal zelf. Behalve als de rechter beslist dat de verliezende partij deze kosten betaalt. Een strafzaak kost u geen geld. Maar het kost wel geld als u een advocaat inschakelt.
De meeste misdrijven zijn ambtshalve vervolgbaar. Dat wil zeggen dat de verdachte ook zonder dat er aangifte is gedaan vervolgd kan worden.
Beledigen is het opzettelijk aanranden van iemands eer en goede naam. Het doel moet zijn om daar ruchtbaarheid aan te geven. Dat was hier het geval omdat het in het openbaar, waar anderen bij waren, geroepen werd. De maximumstraf is zes maanden of een boete die kan oplopen tot 8.300 euro.
Zijn straf: een gevangenisstraf van vier maanden en een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van 10 maanden (voor een misdrijf). Verder nog één maand hechtenis, een ontzegging van de rijbevoegdheid voor de duur van drie maanden en een geldboete van € 250,- (voor overtredingen).
Wanneer je naar het verhoor gaat vertel je jouw kant van het verhaal. Je vertelt wat je gezien, gehoord en ervaren hebt. Niets meer, niets minder. De politie zal dit opschrijven en jou vragen om de verklaring te ondertekenen.
De verhoren van categorie 3 hebben betrekking op het verhoor van een verdachte zonder vrijheidsbeneming voor misdrijven waar wel een vrijheidsbenemende straf op staat. Deze beschrijving maakt dus duidelijk dat degene die verhoord wordt, verdachte is van een misdrijf.
Wilt u de gegevens inzien die de politie over u heeft geregistreerd? Dan kunt u daarvoor een schriftelijk verzoek indienen bij de politie. Op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens vindt u een voorbeeldbrief voor inzage in uw gegevens.
Categorie IV: Verhoor als verdachte die van zijn vrijheid werd beroofd.