Psychologische factoren zoals zwart-wit denken, een negatief zelfbeeld hebben, een sterke hopeloosheid of impulsiviteit. Sociale problemen of stresserende levenservaringen (vb. iemand dierbaar verliezen, werkloosheid, geconfronteerd worden met geweld of misbruik). Psychische problemen (vb.
Zoals de dood van een dierbare, seksueel misbruik, lichamelijke of emotionele mishandeling, dreigende pijnlijke onthullingen en abrupt verlies van vrijheid of sociale status. De helft van de mensen die een einde aan hun leven maken, heeft dat eerder geprobeerd.
Zelfdoding (zelfmoord, suïcide) en pogingen tot zelfdoding vormen een frequent probleem in onze samenleving. In meer dan 90% van de gevallen heeft de persoon een voorgeschiedenis van psychische problemen, meestal stemmingsstoornissen of middelenmisbruik (alcohol, drugs, geneesmiddelen).
Jongeren kregen vaak aan het begin van de middelbare school last van psychiatrische, psychosociale en emotionele problemen, waren zoekende in de acceptatie van hun seksuele identiteit of leden onder de gevolgen van seksueel of fysiek geweld of gepest worden.
Veel zelfdodingen in januari
De meeste zelfdodingen vallen dus niet in de sombere herfstmaanden, maar juist in januari en de aangenaam zachte lentemaanden. In januari is een duidelijk patroon zichtbaar. De eerste week van die maand telt de meeste zelfdodingen: gemiddeld vijf per dag.
De meeste zelfdodingen worden gepleegd door 50- tot 60-jarigen, zowel bij mannen als vrouwen. In 2021 maakten 304 mannen en 128 vrouwen van 50 tot 60 jaar een eind aan hun leven. Zowel bij mannen als bij vrouwen is dit bijna een kwart van alle zelfdodingen.
Een zelfdoding kost de maatschappij 2,8 miljoen euro, 113 wil meer aandacht voor preventie. 2,8 miljoen euro. Zoveel kost het de maatschappij als één persoon in ons land zelfmoord pleegt. Zelfmoordpreventielijn 113 liet dat uitrekenen.
Als iemand aan zelfmoord denkt, is er sprake van wanhoop, pijn en (grote) problemen. Daarnaast is er vaak nog iets aan de hand. Zelfmoordgedachten kunnen zichzelf namelijk versterken en vermenigvuldigen. Mensen met suïcidale gedachten piekeren veel en hebben vaak moeite om andere oplossingen te zien.
Achtergrond. Bij psychiatrische aandoeningen kan suïcidaal gedrag een symptoom van de stoornis zijn. Ook zijn er psychiatrische symptomen die verband houden met een verhoogd risico van suïcide.
"Zelfmoord is erfelijk"
Aangeleerd gedrag is echter niet hetzelfde als erfelijk bepaald gedrag. Er bestaat geen specifiek zelfmoord-gen. Het is wel zo dat enkele belangrijke risicofactoren (bv.: biologische risicofactoren, depressie, alcoholmisbruik) voor een stuk erfelijk bepaald kunnen zijn.
Jezelf wurgen met riem
Maak dan een afspraak bij de huisarts, zeker als je blijft nadenken over jezelf wurgen met een riem. De huisarts biedt een luisterend oor en oordeelt niet. Samen kunnen jullie op zoek naar een vorm van professionele begeleiding mocht dit nodig zijn. Je hoeft het niet allemaal alleen te doen.
Zoals we hierboven al uitlegden, is (een poging tot) zelfdoding in Nederland, België en Suriname niet strafbaar. Hierop zijn wel enkele uitzonderingen. Een zelfmoordpoging is strafbaar als je hiermee niet alleen je eigen leven, maar ook dat van anderen in gevaar brengt.
Als het om zelfmoord gaat, gaat veel aandacht uit naar jongeren, maar ouderen en met name oudere mannen lopen veel meer risico. Ze zoeken minder vaak hulp en slagen vaker als ze een zelfmoordpoging doen door de methodes die ze kiezen, zegt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Suïcide betekent zelfmoord en is het opzettelijk een einde maken aan het eigen leven. Mensen die aan suïcide denken voelen zich vaak al langer depressief, angstig, ongelukkig of alleen. Ze hebben misschien het gevoel dat niemand ze begrijpt en willen niet langer door met hun leven.
Roekeloos gedrag of het schijnbaar zonder nadenken ondernemen van risicovolle activiteiten. Gevoel vast te zitten, geen uitweg te weten. Toenemend alcohol- of druggebruik. Zich terugtrekken van familie, vrienden of de samenleving.
Bij parasuïcidaal gedrag onderneemt de jongere een poging tot het beëindigen van het leven, door middel van het innemen van middelen of het ondernemen van een levensbe- dreigende actie. Bij zelfbeschadiging brengt de jongere schade toe aan het lijf zonder de intentie dood te gaan.
In deze factsheet geeft 113 Zelfmoordpreventie een overzicht van de kennis over suïcide onder jongeren. Het aantal suïcides onder jongeren schommelt al een geruime periode rond de 50 per jaar. Na een plotseling piek in 2017 lijkt het weer gedaald naar het eerdere niveau.
Ieder jaar doen ongeveer 100 000 volwassenen in Nederland een zelfmoordpoging. Daarvan 'slaagt' ruim 1,5 procent. Zo'n 9 200 Nederlanders komen na een mislukte poging in het ziekenhuis terecht.
Euthanasie is strafbaar
Een einde maken aan het leven van iemand anders is strafbaar. Ook als de patiënt er zelf om vraagt bij de arts. Soms willen mensen niet meer leven. Bijvoorbeeld omdat ze ernstig ziek zijn, pijn lijden of moeite hebben met ademhalen.
Praten over zelfmoordgedachten kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis).
Bij de Zelfmoordlijn1813 staat er iemand voor je klaar. Elk gesprek is anoniem en gratis.
Het zijn alarmerende cijfers: het aantal zelfmoorden in ons land is nog nooit zo hoog geweest. Opvallend is dat mannen twee keer zo vaak zelfmoord plegen als vrouwen.