Bij divergente plaatgrenzen beweegt de lithosfeer uit elkaar, zodat materiaal uit de diepere en warmere asthenosfeer omhoog stroomt naar het oppervlak. Dit gaat gepaard met vulkanisme en de vorming van nieuwe oceanische korst aan de plaatgrens.
Met een transforme plaatgrens, conservatieve plaatgrens of transversale plaatgrens (Engels: transform boundary of strike-slip boundary) wordt in de platentektoniek een grens tussen twee platen bedoeld waarlangs deze langs elkaar bewegen. Transforme plaatgrenzen vormen aan het aardoppervlak stelsels van zijschuivingen.
Volgens hem waren de bestaande breuklijnen in België katholiek/vrijzinnig, Vlaams/Waals en kapitaal/arbeid. Sommige onderzoekers menen dat er alsmaar meer breuklijnen bij komen naargelang de samenleving evolueert.
Het begon in 1970 op het schiereiland Kola, door een aantal boorgaten te boren vanuit een centraal punt. Het diepste, SG-3, werd afgerond in 1994, waarmee een gat van 12.262 meter diep was gecreëerd, het diepste gat ooit gemaakt door mensen.
Op het moment dat lava aan de oppervlakte komt heeft het normaal gesproken een temperatuur tussen 700 °C en 1200 °C. De viscositeit van lava is 100.000 keer zo groot als die van water.
Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen voor de de mensen die op of vlak bij een vulkaan wonen. Zo kan een vulkaanuitbarsting dodelijke gevolgen hebben voor de mensen die onderaan een vulkaanhelling wonen. De akkers worden verwoest, de gebouwen krijgen grote schade en er komen grote scheuren in muren.
Ze concentreren zich vooral rondom de randen van tektonische platen en rondom mid-oceanische ruggen. Rondom de Grote Oceaan is zo'n concentratie bekend, de Pacifische Ring van Vuur, waar ook de meeste vulkanen in Indonesië, de Filipijnen, Japan, de Koerilen, Kamtsjatka en de westkust van Amerika deel van uit maken.
Zo kan nieuw land worden gevormd door lava, hierdoor zijn bijvoorbeeld de Hawaïaanse eilanden in de Grote Oceaan ontstaan. Verder is afgekoelde lava – na enige eeuwen van verwering – zeer vruchtbaar en kan daarom goed gebruikt worden als landbouwgrond.
Net als alle Canarische Eilanden is La Palma gevormd door vulkanische activiteiten. Dit heeft ongeveer drie miljoen jaar geleden plaatsgevonden. Het eiland heeft het actiefste vulkanisme van de archipel. De voet van het eiland ligt op 3500 m onder de zeespiegel en het hoogste punt ligt op 2426 m boven de zeespiegel.
Bij de schildvulkaan wordt de kraterpijp door het dunne, hete lava opgeruimd. Bij de stratovulkaan wordt deze verstopping juist met een grote ontploffing opgeruimd. Een gevolg hiervan is dat de vulkanische assen met een grote snelheid de lucht in spuiten.
Een lavatunnel is een natuurlijke tunnel waardoor lava stroomt onder de oppervlakte van een lavastroom. Een lavatunnel kan (bij een vulkaanuitbarsting) actief zijn en lava bevatten of inactief als de aanvoer van lava opgehouden is en het gesteente gestold. In dat geval kan een lange ondergrondse holte achterblijven.
Op het moment dat lava aan de oppervlakte komt heeft het normaal gesproken een temperatuur tussen 700 °C en 1200 °C. De viscositeit van lava is 100.000 keer zo groot als die van water.
Een submariene of onderzeese uitbarsting of eruptie is een uitbarsting van een submariene vulkaan. Zulke uitbarstingen worden gekarakteriseerd door de uitbarsting van lava onder een watermassa, zoals een meer, een zee of een oceaan.
Een onderzeese of submariene vulkaan is een vulkaan die zich onder het wateroppervlak van een oceaan bevindt. Submariene vulkanen worden verantwoordelijk gehouden voor ongeveer 75% van de jaarlijkse totale magma-uitstoot.
1815 Tambora, Soembawa, Indonesië, VEI 7; recentste uitbarsting met VEI 7, minstens 10.000 directe en zeker 50.000 indirecte doden. Grootste en dodelijkste vulkaanuitbarsting in de moderne geschiedenis, grootste vulkaanuitbarsting in 25.000 jaar.
De Zuidwalvulkaan (Fries: Súdwâlfulkaan) is een dode vulkaan in Nederland die zich ruim 2 km onder het aardoppervlak bevindt, onder de Waddenzee tussen Harlingen en Vlieland, meer precies iets ten zuidwesten van de zandplaat Griend.
Het instorten van een deel van de vulkaan kan ook tot gevolg hebben dat grondwater door kan sijpelen tot het magma, waardoor de vulkaan op freatische wijze tot uitbarsting komt. De wijze waarop de vulkaan uitbarst na het instorten van een flank kan sterk verschillen van de normale activiteit.
Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen voor de de mensen die op of vlak bij een vulkaan wonen. Zo kan een vulkaanuitbarsting dodelijke gevolgen hebben voor de mensen die onderaan een vulkaanhelling wonen. De akkers worden verwoest, de gebouwen krijgen grote schade en er komen grote scheuren in muren.
Het instorten van een deel van de vulkaan kan ook tot gevolg hebben dat grondwater door kan sijpelen tot het magma, waardoor de vulkaan op freatische wijze tot uitbarsting komt. De wijze waarop de vulkaan uitbarst na het instorten van een flank kan sterk verschillen van de normale activiteit.
Een caldeira (Portugees) of caldera (Spaans) is een grote komvormige krater, gevormd door vulkanische activiteit. Caldeira's ontstaan wanneer grote hoeveelheden pyroclastisch materiaal door een vulkaan worden uitgestoten waardoor het dak van de magmakamer niet meer ondersteund wordt.
Een dode of uitgedoofde vulkaan is een vulkaan waarvan wetenschappers hebben vastgesteld dat de kans op nieuwe erupties (vrijwel) afwezig is. Het zijn vulkanen waarbij de aardkorst in de loop der tijd dusdanig is dichtgegroeid dat er geen magma meer doorheen kan komen.
Dit komt onder andere door de zeer variabele 'levensduur' van vulkanen (enkele maanden tot miljoenen jaren). Verder kan de term 'activiteit' op verschillende manieren worden opgevat. Sommige vulkanen veroorzaken regelmatig aardbevingen en spuwen gassen de atmosfeer in, maar ze barsten niet daadwerkelijk uit.
Een krater is een komvormige, ringvormige of cirkelvormige landschapsvorm. Het woord komt uit het Grieks en betekent: mengkom (zie wat dat betreft ook het sterrenbeeld Beker (Crater)).
Serao geloofde dat lava een mengsel van zand en aarde was, dat was gesmolten door de hitte van het vulkanische vuur. Hij beschreef "een stroom van vurige lava" in vergelijking met het water en de modder die na hevige regen van de vulkaan afstromen.
VY Canis Majoris (VY CMa) is een type M superreus of hyperreus in het sterrenbeeld Grote Hond (Canis Major). Het is een van de grootste sterren die in het heelal zijn ontdekt. De straal van de rode ster is ongeveer 1420±120 maal zo groot als die van onze zon, waardoor onze zon er enkele miljarden malen in zou passen.
De dampkring, of atmosfeer, is een dunne deken van lucht om de aarde. De dampkring is opgebouwd uit vier lagen: troposfeer, stratosfeer, mesosfeer en de ionosfeer. De dampkring houdt onze planeet op een comfortabele temperatuur (ongeveer 15 graden).