Voedingsstoffen hebben in je lichaam een of meerdere taken. Ze kunnen dienen als brandstoffen, bouwstoffen, reservestoffen en/of beschermende stoffen.
Een gezond voedingspatroon bestaat uit het eten van voldoende groente, fruit, peulvruchten, noten, vis en volkoren producten met zoveel mogelijk onverzadigde vetten. Maar dat is niet het enige; zout, suiker en vlees zouden we juist minder moeten eten. In een notendop bestaat een gezond eetpatroon uit 6 ingrediënten.
Dit zijn voedingsmiddelen van dierlijke of plantaardige oorsprong die mogelijk een ongunstig effect hebben op de gezondheid: rood vlees, boter, kokos- en palmolie (vetstoffen rijk aan verzadigde vetzuren).
Producten zoals snoep en snacks, frisdrank en ook vleeswaren, witbrood, sauzen en veel kant-en-klare maaltijden staan niet in de Schijf van Vijf. Ze bevatten veel suiker, zout of verzadigd vet, of weinig vezels. Deze producten heb je voor je gezondheid niet nodig, en ze belasten wel het milieu.
In plaats van een reep chocola of een voorverpakte maaltijd met veel suiker worden je hersenen dus blijer van koolhydraten uit volkoren pasta en brood, quinoa, zilvervliesrijst, peulvruchten, groenten, fruit en yoghurt.
Waterkers is officieel het 'gezondste voedsel' ter wereld. Een onderzoek van de Amerikaanse Centers for Disease Control (CDC's, vergelijkbaar met ons RIVM) laat zien dat dat waterkers de grootste dichtheid qua voedingsstoffen heeft. Waterkers scoort 100 punten, het hoogste te behalen aantal.
Combineer rauw fruit nooit met zuivelproducten (dus tja, geen fruit met yoghurt of kaas …). Dit geldt vooral voor bananen, kersen, zuur fruit en meloenen. Bepaalde gekookte en droge vruchten zoals dadels samen met warme melk of kruiden zijn een uitzondering als het gaat om combinaties van fruit met zuivel.
Wat kan ik eten als gezond ontbijt? Bruin of volkorenbrood met halvarine of margarine uit een kuipje en gezond beleg, zoals 30+ kaas of 100% pindakaas. Magere of halfvolle melk of yoghurt met volkoren ontbijtgranen zoals havermout en muesli (havervlokken). Je kunt ook een muesli kiezen met gedroogd fruit of noten.
Pinda's bevatten veel vezels, eiwitten, verschillende B-vitamines, vitamine E en magnesium. Als je een volkoren boterham met 100% pindakaas (of een handje ongezouten pinda's) eet, krijg je dus allerlei belangrijke voedingsstoffen binnen. In noten, en dus ook in 100% pindakaas, zit veel onverzadigd vet.
Eiwitten, vetten en koolhydraten worden wel macrovoedingsstoffen of macronutriënten genoemd. Het lichaam heeft er vrij veel van nodig: de hoeveelheden eiwitten, vet en koolhydraten worden dan ook gemeten in grammen. Deze voedingsstoffen zijn de brandstof voor het lichaam dat zonder deze energie niet kan functioneren.
Voedingsstoffen hebben een of meer van de drie basisfuncties: ze leveren energie, dragen bij aan de lichaamsstructuur en/of reguleren chemische processen in het lichaam . Deze basisfuncties stellen ons in staat om de omgeving te detecteren en erop te reageren, te bewegen, afvalstoffen uit te scheiden, te ademen, te groeien en zich voort te planten.
Toch heeft fastfood ook zeker zijn nadelen. Het behoort tot het meest ongezonde eten ter wereld. Bijna alles wat je kant- en klaar kan krijgen, zit vol met onnodig veel calorieën en sluipmoordenaars zoals suikers en transvetten.
Het gezondste hoofdgerecht ter wereld
Het hoofdgerecht is een kip-linzenstoofpot . Dit gerecht zit boordevol dierlijke en plantaardige eiwitten en is geweldig voor de gezondheid van spieren en botten. Het levert ook een flinke dosis vezels dankzij de groenten en peulvruchten.
Maar als het om fruit gaat, is de gezondste… de tomaat. Ja, botanisch gezien worden tomaten als fruit beschouwd. Ze scoren een 20 op de schaal van de CDC, net onder wortelen en vlak boven citroenen. Tomaten zitten boordevol antioxidanten, waarvan je kunt denken dat ze een superheldachtige functie in je lichaam hebben.
In de basis is een gezond voedingspatroon voor je brein niet anders dan voor je hele lijf: eet gevarieerd en zoveel mogelijk onbewerkte voeding. Oftewel: veel groente, fruit, noten & zaden, volle granen, peulvruchten, eieren, wilde vis en (een klein beetje) biologisch vlees.
Galantamine, rivastigmine en donepezil worden gebruikt bij de behandeling van de ziekte van Alzheimer, Parkinson-dementie en Lewy body dementie. Artsen schrijven deze medicijnen voor in de eerste fase van Alzheimer. Voor Parkinson-dementie en Lewy body dementie worden ze ook in een latere fase van de ziekte gegeven.
Bladgroenten, zoals spinazie, boerenkool en rucola , zijn rijk aan voedingsstoffen zoals vitamine E en K, bètacaroteen en foliumzuur. Vitamine E beschermt cellen tegen schade door vrije radicalen. Deze eigenschappen zouden cognitieve achteruitgang bij de ouder wordende bevolking kunnen voorkomen of vertragen. Vitamine K zou het geheugen verscherpen.
Roomboter staat niet de Schijf van Vijf omdat er veel verzadigd vet inzit. Roomboter bevat vitamine A, D en E en heeft een vetgehalte van tussen de 80 en 90%.Het bevat vooral verzadigd vet.Dit vet staat erom bekend niet goed te zijn voor de gezondheid.
Verzadigde vetten zitten voornamelijk in dierlijke producten zoals volle melk, kaas, vlees en boter. Maar ook kokosolie, palmolie en margarine bevatten voornamelijk verzadigde vetzuren. Deze producten kunnen gegeten worden, maar voor echte gezondheidswinst kun je ze beter vervangen door onverzadigde vetten.
Suikers slechter voor het hart dan verzadigd vet. In de voedingsvoorlichting zou minder gefocust moeten worden op verzadigd vet. Belangrijker is de boodschap om minder toegevoegd suiker te gebruiken. Suikers zijn namelijk slechter voor het hart dan verzadigde vetten.