Het plastic dat in de zeeën terechtkomt, verteert niet. Het valt uit elkaar in steeds kleinere stukjes, die ook nog eens steeds giftiger worden. Door al die kleine deeltjes plastic in het water veranderen de oceanen in een plastic soep.
Wat is het probleem? Plastic maakt niet alleen een vuilnisbelt van de kusten, maar schaadt ook de levensomgeving van zeedieren. Dieren raken verstrikt in grotere stukken plastic, en verwarren kleinere stukjes voor voedsel. Het inslikken van plastic deeltjes kan de vertering van voeding verhinderen.
- Great Pacific Garbage Patch: De grootste afvalhoop ter wereld. Ligt in de Grote Oceaan tussen de Amerikaanse westkust en Hawaï. Bestaat uit naar schatting 80 miljoen kilo afval, verspreid over een gebied dat drie keer zo groot is als Frankrijk.
Volgens de onderzoekers gaat het om 1,8 biljoen stukken plastic, die samen meer wegen dan 500 jumbojets. De totale omvang zou zo'n 1,6 miljoen vierkante kilometers tellen. Dat is al gauw eenderde meer dan de gezamenlijke oppervlaktes van Frankrijk en Spanje (+- 1,1 miljoen m²).
Plastic is wel altijd een kunststof. Er zijn drie soorten kunststof: thermoplasten, thermoharders en elastomeren.
Bij de productie van plastic komen schadelijke chemicaliën in de lucht terecht, waaronder CO2. Dit leidt tot opwarming van de aarde en is slecht voor de gezondheid. Ook het verbranden van plastic brengt schadelijke stoffen in de atmosfeer.
Plastic vergaat niet. Dat betekent dat al het geproduceerde plastic dat in de natuur terecht is gekomen daar op de een of andere wijze nog aanwezig is.
We weten al dat de chemicaliën die aan plastic worden toegevoegd enigszins tot zeer schadelijk zijn voor ons lichaam. Er lijkt een verband te bestaan met vruchtbaarheidsproblemen, stoornissen in taalontwikkeling, kanker, obesitas en ADHD.
De mens heeft plastic uitgevonden en dieren lijden eronder. Ze krijgen het binnen, raken erin verstrikt of worden er ziek van. De plasticvervuiling is in zo'n korte tijd ontstaan dat dieren hun gedrag niet hebben kunnen aanpassen.
Zeekoeien, walvissen, dolfijnen, zeeleeuwen, schildpadden en veel andere dieren lopen in zee permanent het risico te sterven door plastic. Oceana, een organisatie die zich inzet om de oceaan te beschermen, heeft gegevens hierover voor het eerst op een rij gezet.
Plastic is niet altijd te vermijden en daarnaast erg praktisch in gebruik. Probeer wel zo verstandig mogelijk om te gaan met plastic. Want hoewel het gebruik van plastic over het algemeen veilig is, is het niet altijd vriendelijk voor het milieu. Kies daarom bijvoorbeeld voor glas of RVS.
Meer dan 100 miljoen dieren sterven jaarlijks door Plastic
Dieren raken verstrikt in plastic en sterven een langzame dood. Ze zien die voor kwallen aan, wat hun voedsel is. Plastic afval kan vast komen te zitten in koraal en tast de gezondheid aan.
Plastic frisdrankflesje: 5 -10 jaar. Plastic zak: 10 - 20 jaar. Kauwgom: 20 - 25 jaar. Aluminium blikje: tot 1 miljoen jaar.
De plastic soep is gevaarlijk voor al het leven in zee. Dieren eten plastic op of raken erin verstrikt. Dit resulteert in verwondingen of zelfs de dood. Jaarlijks gaan een miljoen zeevogels, 100.000 zeezoogdieren, zeeschildpadden en een ontelbaar aantal vissen dood door plastic afval [1].
De zee vervuilt steeds meer
Het zeewater is op veel plaatsen flink vervuild door bijvoorbeeld pesticiden uit de landbouw, afval uit rioleringen en verloren vistuig uit de visserij. Veel dieren hebben hier last van zoals koralen, zeeschildpadden en walvissen.
Plastic zit bijvoorbeeld in je telefoon, speelgoed en verpakkingsmateriaal. Ook rioleringsbuizen en regenkleding zijn vaak van plastic gemaakt. Voor al die producten zijn er verschillende soorten plastic. Zo zijn er harde plastics, zachte plastics, doorzichtige plastics of juist plastics met kleur.
In 1907 maakt de Belgisch-Amerikaanse Leo Baekeland het eerste volledig synthetische plastic uit aardolie. Hij vernoemt het naar zichzelf: bakeliet. De nieuwe stof geleidt geen stroom en kan goed tegen hitte.
Onderzoekers schatten dat minder dan 1% van al het plastic in de oceaan aan het oceaan oppervlak drijft.
Een appelkroos verdwijnt dan wel in twee maanden, maar dat geldt bijvoorbeeld niet voor een plastic waterflesje. Dat kan er wel 450 jaar over doen om afgebroken te worden. Veel plastic verdwijnt zelfs nooit, maar blijft in hele kleine deeltjes, microplastics genoemd, in de oceaan drijven.
De meeste plastics zijn in theorie recyclebaar. Ze kunnen na gebruik worden gesmolten en daarna gevormd tot een nieuw (en dus gerecycled) product. Sommige plastics kunnen, nadat ze eenmaal een bepaalde vorm hebben gekregen, niet opnieuw worden gesmolten en zijn dus niet recyclebaar.
Ieder jaar verbruiken Nederlanders ongeveer 26 miljard plastic verpakkingen. En hoewel de aandacht voor het plasticgebruik, en de gevolgen daarvan, groot is, blijft het gebruik verder stijgen. Die trend signaleert ING. Gemiddeld verbruiken Nederlanders ongeveer 1.500 plastic verpakkingen per jaar.