De uitdrukking wordt als retorische vraag geformuleerd: Wat was er eerder, de kip of het ei? Zij verwijst naar een oorzakelijke keten in de natuur: ei leidt tot kip leidt tot ei leidt tot kip enzovoort. In die zin is het moeilijk aan te geven waar het beginpunt van de keten ligt.
Lang voordat er kippen waren, legden vissen, amfibieën en reptielen al eieren. Maar was er eerst een kip of een kippenei? Honderden miljoenen jaren voordat er kippen waren, legden vissen, amfibieën en reptielen al eieren. Dat is dus duidelijk: het ei was er eerder dan de kip.
Lang voordat er kippen waren, legden vissen, amfibieën en reptielen al eieren. Wat dat betreft, is het antwoord onherroepelijk: het ei.
Volgens twee nieuwe onderzoeken is het getalsmatige succes van de Gallus gallus domesticus ruim 3.000 jaar geleden begonnen in Thailand, toen de bevolking rijst ging verbouwen. Dát trok groepjes rode kamhoenen (Gallus gallus spadiceus) aan die voorheen alleen in de bamboebossen leefden.
Kippen zijn van nature bosdieren; ze stammen af van het rode kamhoen uit Zuidoost-Azië. Wilde kippen besteden een groot deel van hun tijd aan scharrelen op zoek naar voedsel, waardoor ze grote afstanden moeten lopen. Dat kippen van scharrelen houden, is ook terug te zien aan de kippen die in gevangenschap leven.
Kippen hebben hun hersenen niet nodig om te bewegen
Het circuit van zenuwen tussen de zintuigcellen en de spieren in het lichaam 'weet' dus zonder tussenkomst van de hersenen hoe het moet bewegen. Daardoor kan de kip zonder hersenen blijven bewegen zolang het lichaam genoeg zuurstof en energie heeft.
Maar hoe doen ze het dan wel? Willem Wever zocht het uit! Kippen plassen niet zoals mensen dat doen.
Andere deskundigen zeggen dat er geen wetenschappelijk bewijs is over pijn bij eieren leggende kippen, maar dat het niet onredelijk is te denken dat het niet goed is als het formaat kip en de afmeting van het ei niet bij elkaar passen. Kippenhouders zien het soms duidelijk als een kip het niet gemakkelijk heeft.
De kip is wel vaker de pineut als proefdier. Alle vogels stammen af van de dinosaurus, maar de kip lijkt genetisch nog het meest op een dinosaurus.
Bovendien kunnen kippen mensen aan hun gezicht herkennen en onderscheiden. En daarbij geven ze klaarblijkelijk de voorkeur aan mooie mensen. In een studie uit 2002 werd aangetoond dat kippen dezelfde voorkeur voor bepaalde menselijke gezichten vertonen als mensen zelf.
Een gezonde vogel legt normaliter geen onbevrucht ei. Alleen de kip. Kippen zijn huisdieren die zijn gefokt om eieren te leggen zonder dat er een haan aan te pas is gekomen. Bekend is dat bij alle vogelsoorten het legsel waaruit een ei is weggenomen weer wordt aangevuld.
Het ras bepaalt de kleur
Het is genetisch bepaald welke kleur ei een kip legt. Het ene ras legt witte eieren en het andere legt bruine eieren. Je kunt ook aan de oorlellen van een kip zien welke kleur eieren: kippen met rode oorlellen leggen een bruin ei en die met witte oorlellen een witte.
Een haan bevrucht een dooier door te paren met een hen. Daarna vormt de hen het eiwit en de schaalvliezen. In totaal doet ze er ongeveer 25 uur over om een ei te maken. Doordat het sperma van de haan meerdere dagen intact blijft, leggen kippen soms tot tien dagen na de paring nog bevruchte eieren.
De huid op de poten van de kip bestaat uit schubben, zoals bij reptielen. Kippen hebben drie voortenen en een achterteen, behalve het zijdehoen en de houdan, die een extra teen hebben.
En misschien wist je niet dat een kip oorlellen heeft, maar die zitten vlak bij het oog. Zijn de oorlellen rood dan legt de kip bruine eieren, zijn ze echter wit dan zijn de eieren dat ook.
DE VORMING VAN DE EIERSCHAAL
Er komt een soort wasachtige laag om het ei, waardoor vochtverlies wordt tegengegaan. Dit wordt ook wel de schaalopperhuid genoemd. In de eierschaal zitten tienduizend luchtgaatjes. Door die poriën komt er zuurstof in het ei en kunnen koolstofdioxide en water eruit.
Bij de volwassen Triceratops zijn ooghoorns ontdekt die wel meer dan een meter lang waren. Met deze wapens kon hij gevaarlijke vleeseters zoals de Tyrannosaurus rex van zich af houden.
Uit een fossiel dat in Italië is gevonden, blijkt nu dat blauwe vinvissen hun kolossale omvang al minstens anderhalf miljoen jaar geleden hadden bereikt. De blauwe vinvis is niet alleen het grootste dier dat op aarde voorkomt, maar ook het grootste wezen dat ooit op onze planeet heeft geleefd.
Het gaat om een megaraptor, een vleesetende dinosaurus. Met zijn leeftijd van 70 miljoen jaar, is het een van de laatste vleesetende dino's op aarde. Zo'n 5 miljoen jaar later stierven de dinosauriërs uit. De megaraptor lijkt op een Tyrannosaurus rex, maar hij was iets dunner.
We spreken van legnood wanneer een kip niet in staat is een ei te leggen dat klaar is in de eileider. Legnood kan veel verschillende oorzaken hebben. We zien legnood vooral bij jonge leghennen die voor het eerst een ei leggen, maar ook bij de wat oudere leghennen.
Kippen houden kan zonder haan. Ze leggen dan nog steeds eieren maar deze zijn dan niet bevrucht. Kies bij voorkeur voor jonge dieren van een paar maanden oud, je kunt deze makkelijker tam maken.
Jonge kippen klaren de klus meestal wat sneller, bij oudere kippen duurt het al eens iets langer. In de praktijk betekent dit dus dat een gemiddelde kip iedere dag 1 ei kan leggen, maar dat dit telkens weer iets later op de dag gebeurt.
Normale ontlasting is stevig, droog, meestal bruin van kleur met daarop een grijswitte punt. Een keer per dag leegt de kip de blinde darm. Dan zie je een plasje dunne mest. Heeft een kip dunne, waterige ontlasting, dan is er sprake van diarree.
De cloaca zit aan de buikzijde van vogels, achter de poten. Onder veren verstopt vind je de opening van de cloaca. Achter die opening zit een holte waar poep en plas, maar soms ook eieren en zaadcellen langs gaan. Alles in één orgaan.
De ontlasting van kippen heeft onder normale omstandigheden een groen-bruine kleur met een witte punt. De keutel hoort droog te zijn en vormen daarbij een stevige klont. Wanneer kippen last hebben van diarree is dit een teken dat er iets mis is met de kippen.