De mens kan last hebben van drie verschillende soorten luis: hoofdluis (haarluis), kleerluis en schaamluis. De luis veroorzaakt een irritante jeuk aan de hoofdhuid door een allergische reactie van de huid op het speeksel van de luis.
Hoewel ze tot dezelfde familie behoren, zijn hoofd- en schaamluizen twee verschillende soorten: De hoofdluis leeft op het behaarde hoofd. De schaamluis leeft in het schaam- of borsthaar en op wimpers en wenkbrauwen.
Op de hele wereld bestaan er wel vierhonderd verschillende soorten luizen. Slechts drie daarvan leven op mensen, waaronder de kleerluis en de schaamluis. En misschien wel de allerbekendste: de hoofdluis.
Kunnen luizen bijvoorbeeld overleven in bed of in mutsen of sjaals? Dat kan, maar in elk geval niet langer dan 48u. Bovendien zullen ze zich buiten de hoofdhuid ook minder gemakkelijk verspreiden. De eerste focus bij een luizenbehandeling blijft dus het haar.
Hoofdluis begint vaak met jeuk, maar niet altijd. Als je controleert, kijk dan goed tussen de haren, vooral achter de oren en in de nek. Je ziet de hoofdluizen dan bewegen. Ook als je geen luizen ziet maar wel grijswitte puntjes, is er waarschijnlijk sprake van hoofdluis.
Waar kunnen luizen niet tegen? Malathion, permetrine en dimeticon. In de praktijk blijkt dat luizen steeds ongevoeliger worden voor malathion en permetrine. Aanbevolen door het RIVM: middelen met dimeticon.
Kook kammen, borstels en haarbanden 5 minuten lang in kokend water om de luizen en neten te doden.
'Luizen kunnen minder makkelijk lopen op haar met gel en haarlak', zegt Desirée Beaujean van het RIVM. Wat we zien is dat bij gel en haarlak de helft minder hoofdluis voorkomt dan bij kinderen die deze producten niet gebruiken.
LET OP: met een föhn is het niet mogelijk om neten effectief en veilig dood te drogen! Een föhn is gemaakt om haren te drogen.
Witte azijn tegen luizen
Azijn heeft een zure pH waardoor het geschikt is om luizen te bestrijden. Meng een hoeveelheid witte azijn met een gelijke hoeveelheid water. Was uw haren en laat 15 tot 30 minuten inwerken. Spoel nadien overvloedig uit.
Wie last heeft van hoofdluis, moet al het haar in een haarnetje doen en onder de muts drukken, een liter olie via de tuit in de muts laten lopen zodat er een badje ontstaat en de olie tien minuten zijn werk laten doen. Daarna kunnen alle dode en versufte luizen met een luizenkam uitgekamd worden.
- Bladluizen hebben een hekel aan de sterke geur van munt, salie, tijm, dille, lavendel, koriander, citroenmelisse, uien, knoflook en Afrikaantjes. Plant ze tussen je andere planten of groenten en je zal minder luizen aantreffen.
Hebben alleen kinderen hoofdluizen of ook volwassenen? Hoofdluizen kunnen prima op volwassenen leven. De kans dat volwassenen hoofdluis hebben is echter kleiner omdat ze minder haarcontact hebben met anderen.
Luizen zijn grijsblauw of roodbruin van kleur en heel erg klein dus daarom soms moeilijk te zien. Luizen komen uit eitjes, deze eitjes noemen we neten. Een neet is grijs/wit van kleur en lijkt een beetje op huidschilfertjes of roos.
Vraag: Wat is een goed middel tegen hoofdluis? Antwoord: Het natte haar twee weken lang elke dag intensief kammen met een speciale netenkam zonder hoofdluismiddel is waarschijnlijk even effectief als dezelfde behandeling mét hoofdluismiddel. Met wat crèmespoeling wordt het doorkammen gemakkelijker.
In water kunnen ze even overleven maar in zwembaden zit chloor en daar kunnen ze niet gedijen. Er is ook een verschil tussen hoofdluizen en schaamluizen. Ze zullen elkaar niet contamineren (een hoofdluis zal dus niet in schaamhaar belanden en omgekeerd, nvdr.)."
Dit kan je doen met heet water en zeep of door te desinfecteren met 70% alcohol. Zo voorkom je dat er luizen of neten in de kam blijven zitten en je deze vervolgens weer door het haar kamt.
Luizen bestrijden met een stijltang is niet zonder gevaar
Verder kan een stijltang ook alleen maar gebruikt worden in droog haar. Een combinatie van de stijltang met een luizenshampoo of een luizenspray tegen luizen is dus niet mogelijk. Een stijltang is dus duidelijk onvoldoende om de luizen en de neten te doden.
Een lege neet is wit en doorschijnend, in de breedte afgeplat en het operculum (deksel van de neet waarlangs de larve ademt en uitbreekt als ze volgroeid is) ontbreekt. Een neet met een dode larve erin is bruinachtig tot zwart, dof en in de breedte afgeplat. Het operculum is meestal aanwezig.
Luizen op het hoofd geven alleen jeuk. Ze kunnen geen kwaad. Ze hebben niets te maken met slecht wassen. Kam elke dag het haar met een luizenkam.
Luizen hebben klimpootjes, geen looppootjes. Zij klimmen van haar naar haar en zullen nooit het haar loslaten. Luizen verspreiden zich dus niet via voorwerpen, tenzij deze voorwerpen haren bevatten, zoals haarborstels of haarelastieken. Een luis verspreidt zich in principe niet via zwemwater.
De overleving van de hoofdluis is afhankelijk van omgevingstemperatuur en luchtvochtigheid. Onder normale omstandigheden blijft een volwassen luis op een hoofd gemiddeld 20 dagen leven. Gescheiden van het menselijk lichaam, dus zonder bloed, kan een volwassen luis bij kamertemperatuur (20°C) maximaal 2 dagen overleven.
Wassen op 60°C doodt alle luizen en neten. Niet wasbare kleding en knuffels een week in een afgesloten plastic zak bewaren. Luizen en neten kunnen ook worden gedood door kleding en knuffels minimaal 24 uur te bevriezen.
Gewone conditioner of crèmespoeling is net zo effectief bij het verwijderen van de eitjes van hoofdluizen (neten) als speciale netenverwijdermiddelen. Dat blijkt uit een onderzoek van de Universiteit Gent.
Hoofdluizen - of Pediculus humanus capitis – bijten om de twee of drie uur. Tijdens hun beet spuiten ze wat speeksel in de huid, wat de typische jeuk kan veroorzaken. Hoe meer luizen er zijn, hoe meer jeuk u zult hebben. Het kan zijn dat luizen kort na de besmetting niet meteen opgemerkt worden.