Je lichaam reageert op het gif dat de wesp inspuit door een stof aan te maken. Deze stof heet histamine. Histamine helpt het lichaam te reageren op lichaamsvreemde stoffen, maar veroorzaakt ook jeuk en zwelling.
Systemische reactie na een steek van een bij of wesp
Graad 1: jeuk, roodheid en/of galbulten over het hele lichaam, gevoel van onrust. Graad 2: zwelling van lippen, ogen, oren, handen, voeten en/ of geslachtsdelen, misselijk, braken, buikpijn, diarree, licht in het hoofd, drukkend gevoel op de borst.
Elk jaar overlijden in Nederland tussen de vijf en tien mensen aan de gevolgen van een wespensteek. Die mensen hoeven volgens Oude Elberink niet per se allemaal allergisch te zijn. "Het gif van een wesp is namelijk heel toxisch en gevaarlijk omdat het direct door je huid het lichaam in wordt gespoten."
De hoeveelheid gif die wordt ingespoten hangt af van het insect: bij een bijensteek wordt 50 tot 100 microgram gif ingespoten, voor een wesp varieert dit van 2 tot 10 microgram. Eén steek van een wesp of een bij is meestal niet gevaarlijk, maar kan wel erg pijnlijk zijn.
De vlijmscherpe angel kan makkelijk de menselijke huid doorboren, waarna gif in het huidweefsel wordt gespoten. Wespengif bevat veel verschillende werkzame stoffen. Het bevat ondermeer histamine, serotonine, wespenkinine, fosfolipase, hyaluronidase en antigen5.
Hoe lang houd je last van een steek? Bij sommige mensen verdwijnt de pijn en de jeuk van een wespensteek al na een paar dagen. Bij andere mensen kan het tot nog twee weken duren, afhankelijk van hoe gevoelig de huid is voor steken of beten van insecten in het algemeen.
Vellinga: “Een wespensteek wordt vaak herkend door een plotselinge, felle pijn gevolgd door een branderige of jeukende, rode zwelling.
Deze antistoffen zorgen bij een koppeling met het wespengif ervoor dat de stof histamine in het bloed vrijkomt. Dit kan dan voor ernstige symptomen zorgen, zoals het opzwellen van oogleden en lippen. Uiteindelijk kan benauwdheid en zelfs shock optreden.
"De angel van de wesp blijft, in tegenstelling tot die van een bij, níét in je huid zitten. Je hoeft hem dus niet te gaan zoeken. Het gif trekt onmiddellijk in je huid, zuigen heeft geen nut, je krijgt het er niet meer uit."
Omdat steken voor wespen geen negatieve gevolgen heeft, zullen ze snel steken als ze zich bedreigd voelen. Het slaan naar wespen om ze weg te jagen, is vaak een aanleiding voor wespen om in de aanval te gaan. Ook zijn wespen agressiever aan het einde van de zomer.
Wespen kunnen zo in je mond vliegen. Een wespensteek in de mond- of keelholte is gevaarlijk. Wees alert wanneer je buiten suikerrijke dranken zoals frisdrank of alcohol drinkt. Je hebt het vaak niet meteen door als er een wesp in je drankje is gevlogen, zeker niet bij blikjes.
Niet doodslaan
Dat is echter juist niet zo'n goed idee. Er komt dan namelijk wat gif vrij uit de angel, wat ervoor zorgt dat andere wespen in de buurt agressiever reageren of zelfs op de geur afkomen. Slaat u toch een wesp dood, verwijder die dan meteen en maak het oppervlak schoon, zodat de geur zich niet verspreidt.
4. Doe geen fel gekleurde kleding aan. Felle, heldere kleuren trekken wespen en andere insecten aan. Doe dus zo min mogelijk felle kleuren aan, zoals geel, paars, rood en blauw, zodat je minder aantrekkelijk bent voor wespen.
Wespen kunnen zo in je mond vliegen. Een wespensteek in de mond- of keelholte is gevaarlijk. Wees om die reden ook voorzichtig wanneer je buiten frisdrank of alcohol drinkt.
Bij 70% van de mensen die allergisch zijn voor insectengif treden de klachten binnen een kwartier op, bij slechts 2% komen de klachten pas na een uur. Wanneer je (ernstig) allergisch bent voor insectengif kunnen daar meerdere klachten bijkomen.
Een wespensteek krijg je wanneer wespen steken met hun angel. De angel is verbonden met klieren en deze maken een gif aan. Vaak komt bij een wespensteek maar een klein beetje gif mee. Een wespensteek is voor iedereen vervelend, maar meestal ongevaarlijk voor je gezondheid.
Dat gif is normaal niet gevaarlijk voor mensen in de beperkte dosis van een wespensteek, maar is op zich wel behoorlijk toxisch. Het kan rode bloedcellen vernietigen en bij sommige mensen anafylaxie veroorzaken, een ernstige allergische reactie.
Wespen vallen aan met PLA1, maar bijen gebruiken PLA2.Twee enzymen met dezelfde werking en functie, maar ze zien er helemaal anders uit. Reageert jouw lichaam allergisch op wespen-PLA1, dan ben je niet allergisch aan bijen.
Een wesp kan meerdere malen steken. Dit komt door de gladde angel.
Wespenspray 400 ml is een bestrijdingsmiddel met een snelle en lange werking (tot twee weken) tegen wespen.
Indien je allergisch bent voor een wespensteek, dan kunnen meer ernstige allergische reacties tot de symptomen behoren. Hierbij valt te denken aan duizeligheid, misselijkheid en braken.
De gestoken plek zwelt ook flink op en wordt rood. Gelukkig verdwijnt de pijn na een paar uur vanzelf, maar de plek kan nog wel fors gaan jeuken. En die jeuk kan zeker nog een weekje aanhouden. Gelukkig kun je de bult wel zelf behandelen om de klachten wat te verlichten.
Hoewel bijen dus minder agressief zijn dan wespen en de steken niet altijd even pijnlijk zijn, kunnen de symptomen zeer gevaarlijk zijn.
- Sad, but true: draag geen kleding in felle kleuren. Hier komen wespen ook op af. Vermijd vooral de kleuren geel, rood, paars en blauw. Dan lijk je blijkbaar te veel op een bloempje.