Koude rillingen. Zere keel. Loopneus. Langere tijd zwaar vermoeid (vaak gaat de vermoeidheid gepaard met niet goed kunnen slapen)
Deze lage relatieve luchtvochtigheid merk je ook doordat dingen statisch worden en je krijgt last van droge, handen, lippen en een droge mond. Buiten krijg je door de kou vaak een druipneus, dit zorgt er juist voor dat je neus vochtig blijft en dit beschermt je tegen het verkoudheidsvirus.
Als het lichaam sterk afkoelt, vernauwen de bloedvaten in het slijmvlies van neus en keel zich, waardoor daar minder bloed naartoe stroomt. Door die verminderde doorbloeding gaat de weerstand ook achteruit. Hierdoor kunnen de slijmvliezen in neus en keel gevoeliger worden voor een infectie.
Met nat haar in de kou stappen maakt een mens niet vatbaarder voor een verkoudheid. Dat zegt het hoofd van de huisartsenopleiding Dirk Devroey van de VUB in "De wereld vandaag".
Als je het vaak koud hebt, kun je de volgende dingen doen om op temperatuur te komen: Draag extra laagjes. Extra lagen kleding hebben een isolerende werking, waardoor je lichaam minder makkelijk afkoelt. Een dik wollen vest over je gewone kleren kan wonderen doen.
“Het lichaam heeft enige tijd nodig om aan een andere temperatuur te wennen. Dat merk je bijvoorbeeld ook als je op vakantie gaat naar een warm land. Na een week zijn interne processen zoals je zweetproductie, huiddoorbloeding en warmteproductie grotendeels gewend aan de nieuwe situatie.”
De 'koude' periode van het jaar gaat ook vaak gepaard met stijve spieren. Dit komt enerzijds omdat mensen minder bewegen, maar ook kou heeft effect op uw spieren. Zo kunnen ook nek- en schouderklachten bij koud weer plotseling opspelen.
“Het is onzin dat je van kou of tocht op zichzelf ziek wordt” vertelt Jan Wilschut, viroloog aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Verkoudheid of griep krijg je door een virus dat je van andere mensen krijgt aangeproest.”
Koude en vochtige lucht kan de longen prikkelen. Je kunt je daar op kleden of, in overleg met je arts, je medicijnen meer of minder gebruiken.
Er zijn diverse redenen waarom koliek vaker voorkomt in de winter. Bijvoorbeeld minder grazen, te koud water en minder trainingstijd kunnen de kans op koliek vergroten. Groene voorjaarsweiden leveren gras met een hoog vochtgehalte.
Gelukkig zijn deze zorgen voor niks: uit onderzoek is namelijk gebleken dat je helemaal geen warme winterjas, mooie tussenjas of een zomerjas zoals een smart parka aan hoeft te hebben om wel of niet ziek te worden. Kou heeft namelijk in eerste instantie niets te maken met het feit dat je ziek wordt.
Volgens voormalig huisarts Ted van Essen zoeken mensen graag een verklaring voor hun griep en grijpen dan terug op volkswijsheden. Maar verkoudheid en griep zijn niet het gevolg van blootstelling aan koude lucht. Het is het gevolg van een virus. Dat wordt bevestigd door de bekende viroloog Ab Osterhaus.
Door het lichaam warm te houden, kan ons afweersysteem beter 'vechten' tegen het virus. Dit gebeurt door de bloedcirculatie naar het huidoppervlak te verminderen. Op deze manier koelt de bovenste huidlaag af, en kun je naast rillingen ook last krijgen van kippenvel en klappertanden.
Ook kunt u een longontsteking krijgen omdat u zich verslikt in voedsel of braaksel en dit niet goed ophoest. Een longontsteking krijgt u niet door wisselingen van het weer, kou vatten of door het in de tocht zitten. De veroorzakers zijn namelijk deeltjes die in de lucht zweven.
Kou heeft een positief effect op de weerstand en het stimuleert de bloedsomloop. Ook activeert het bruin vet, wat kan helpen om af te vallen. Maar misschien het allerbelangrijkste: kou maakt gelukshormonen vrij die je een fijne roes en een mentale boost geven.
Griep wordt niet veroorzaakt door kou of regen, maar door het influenzavirus. In de winter is de luchtvochtigheid vooral bij koud weer veel lager dan in de zomer. Je slijmvliezen drogen uit en daardoor kan een virus makkelijker je lichaam binnendringen. Daarnaast blijven virussen langer in leven in droge lucht.
Als je benauwd bent, voelt het alsof je niet genoeg adem en lucht krijgt. Andere woorden die gebruikt worden voor benauwdheid zijn: kortademigheid, buiten adem zijn, ademnood, of naar lucht happen. Met een moeilijk woord wordt benauwdheid ook wel dyspneu genoemd.
Effecten van koude lucht op de ademhaling Wanneer je koude lucht inademt, kan er een vernauwing van de luchtwegen optreden. Deze vernauwing kan kortademigheid veroorzaken.
Terug naar kou vatten. Koel je heel erg af (ja, door tocht of vooral nat worden in de kou) dan moet al het bloed naar de vitale organen en worden de slijmvliezen even minder doorbloed.
Tocht: niet zo onschuldig als het lijkt
“Ik zit op de trek”, zeggen ze daar als ze in de tocht zitten. Toch is tocht allesbehalve gezellig en kan het zorgen voor heel veel lichamelijke ongemakken. Bekende gevolgen van langdurig op de tocht zitten, zijn stijve schouders of een stijve nek.
U kunt verkouden worden door tocht of kou.
Toch is het niet uitgesloten dat ook koude en luchtvochtigheid een rol spelen bij luchtweginfecties. Mogelijk maakt de koude onze slijmvliezen kwetsbaarder voor virussen, waardoor we sneller een infectie oppikken. Maar dan nog is er een virus nodig om verkouden te worden.
Organen/spieren werken minder goed door de kou
Zolang uw lichaam tussen de 35,5 en 37,5 graden is, is er niets aan de hand. Wanneer dit onder de 35 graden komt, is er sprake van onderkoeling. Met name de nieren, het hart, de stofwisseling en de spieren krijgen het zwaar te verduren.
Wonen in een te koud huis heeft ten eerste flinke negatieve gevolgen voor je ademhaling. Het verhoogt namelijk de kans op astma en andere ademhalingsziektes. Ook andere ziektes gedijen goed bij een lage temperatuur. Denk bijvoorbeeld aan griep, allergieën of hart- en vaatziekten.
Een koude rilling is het onwillekeurig en oncontroleerbaar snel afwisselend spannen en ontspannen van de lichaamsspieren waarbij veel energie wordt verbruikt. Iemand die een koude rilling heeft voelt zich plotseling koud en gaat rillen, een belangrijke manier van warmbloedigen om de lichaamstemperatuur te verhogen.