De exacte oorzaak van tandenknarsen en kaakklemmen is moeilijk te achterhalen. Slaapstoornissen, stress, alcoholgebruik, roken, bepaalde medicijnen en drugs (bijvoorbeeld XTC) worden in verband gebracht met knarsen en klemmen.
Duw uw duim zachtjes tegen uw wang. Beweeg dan uw duim van beneden naar boven over de spier achter in uw mond. Gebruik de vingers van dezelfde hand om de beweging aan de buitenkant te begeleiden. Ook met de wijsvinger kunt u naar de holte net achter de laatste kies gaan en hier met de tip van de vinger rustig masseren.
De pijnklachten door kaakklemmen
Als je klemt met je kaken, kan dit diverse pijnklachten geven, variërend van pijn in je kaken of in je gebit (soms denk je dat je minstens een gat in je tanden hebt), pijn in je oren, hals, nek, of uitstraling naar je hoofd wat zich uit in hoofdpijn.
Bij last van stress kunt u de volgende klachten ervaren:
Bloedend tandvlees. Versnelde afbraak van het steunweefsel van tanden en kiezen. Mondzweren. Mondbranden.
Trismus is het ongecontroleerde onvermogen om de mond of kaak te openen. Trismus maakt veel dagelijkse dingen lastig – kauwen, slikken, praten, tandenpoetsen, zelfs ademhalen. De aandoening kan veroorzaakt worden door tandproblemen, kanker en kankerbehandeling, een operatie, trauma, of andere factoren.
Het effect van Botox is na twee tot zes dagen merkbaar, maar na 14 dagen optimaal. Het tandenknarsen is voorbij en de kaak komt tot rust. Botox blijft drie tot zes maanden zitten. Na deze periode is de behandeling weer veilig te herhalen.
De kaakfysiotherapeut, ook wel orofaciaal therapeut genoemd. Kan u helpen bij klachten in het hoofd/ hals gebied en het kauwstelsel. De kaakfysiotherapeut geeft uitleg over het functioneren en gebruik van het kauwstelsel, daarnaast geeft de kaakfysiotherapeut ook adviezen voor een juist hiervan.
TMD, of temporomandibulaire disfunctie, betekent dat de scharnierende verbinding tussen het bovenste en het onderste kaakgewricht niet goed functioneert. Deze scharnierende werking is één van de meest complexe gewrichten in het lichaam, verantwoordelijk voor het naar voren, achter en zijwaarts bewegen van de onderkaak.
Dit bitje wordt ook wel een splint of opbeetplaat genoemd. Deze zorgt ervoor dat de boven- en onderkaak elkaar niet meer raken, waardoor de eigen tanden en kiezen deze krachten niet meer op hoeven te vangen. Tandenknarsen en klemmen gebeurd meestal zonder symptomen.
De gevolgen van bruxisme
Tandenknarsen kan veel nadelige gevolgen hebben. Je tanden en kiezen kunnen erg beschadigen. Bijvoorbeeld door afslijting of door het afbreken van stukken glazuur of vulling. Het barsten van de tand of kies zelf behoort ook tot de gevolgen, maar dit komt minder vaak voor.
Normaal passen de bovenste en onderste tandenrij goed op elkaar als je de mond sluit. Als je de tanden niet goed meer op elkaar kan zetten, en dus niet goed aansluiten, spreken we van malocclusie. Vaak zorgt dit voor extra spanning in het kaakgewricht, en kan dit pijn veroorzaken in de kaak en/of het aangezicht.
Als je je mond te ver opent, bijv. wanneer je geeuwt of bij het mondonderzoek bij de tandarts, kan de kop van het kaakgewricht uit de kom schieten en spreken we van een ontwrichting (luxatie) van de kaak.
Chronische overbelasting van het kaakgewricht – bijvoorbeeld door tandenknarsen tijdens het slapen of veelvuldig op kauwgom kauwen – is de oorzaak van deze vorm van artrose. Tijdens het tandenknarsen schuren de tanden en kiezen over elkaar of ze worden stevig op elkaar geklemd.
Bij het syndroom van Costen of Temporomandibulaire dysfunctie (TMD) is er veel kaakpijn door problemen met het kaakgewricht en/of de spieren die langs het kaakgewricht lopen. De klachten zijn erg vervelend omdat je veel last kunt hebben met het open doen van de mond.
De orofaciaal fysiotherapeut wordt ook wel kaakfysiotherapeut of hoofdfysiotherapeut genoemd. De orofaciaal fysiotherapeut helpt bij problemen met de spieren en gewrichten in het hoofd of halsgebied en met het kauwstelsel.
Een tandarts-gnatholoog behandelt pijn en problemen met kauwen. De tandarts-gnatholoog is gespecialiseerd in kaakklachten (bijvoorbeeld pijnklachten van kaakgewrichten en kauwspieren, kaakgewrichtsgeluiden en een beperkte kaakbeweging) en pijn in het gezicht.
Botox verzwakt spieren door plaatselijk de zenuwimpulsen te blokkeren. Een bekende toepassing is behandeling van gezichtsspieren waardoor er minder rimpels ontstaan (cosmetisch). U heeft echter een medische reden voor behandeling met botox. Door overactiviteit van de kauwspieren kunnen deze pijnlijk worden.
Wanneer de twee helften van het kaakgewricht niet goed glijden, kan de kaak zo nu en dan 'op slot' raken. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals een trauma, spierspasme of een ziekte zoals tetanus. Ook schiet de kaak 'op slot' wanneer u uw mond te ver open doet, bijvoorbeeld tijdens het geeuwen.
Een knakkende kaak komt bij veel mensen in Nederland voor. Je bent dus absoluut niet de enige. Tijdens het openen van de mond of bijvoorbeeld gapen, ervaren veel mensen een knak in hun kaak. Het is dan ook belangrijk dat u snel actie onderneemt om van deze klacht af te komen.
De fysiotherapeut kan een behandeling geven door het geven van een ontspanningsmassage rond de kaak en schouderregio. Dit is voornamelijk om de spanning van de spieren die de kaak bewegen terug te brengen. Daarnaast kan de fysiotherapeut door middel van Biofeedback de patiënt leren de kaken te laten ontspannen.
In het kaakgewricht bevindt zich een kraakbeenschijf (de discus). Het kan voorkomen dat de discus iets verschuift, waardoor er een knap ontstaat in een of beide kaakgewrichten. Soms is de discus zo verschoven dat de beweging van de onderkaak hierdoor wordt gehinderd en de mondopening beperkt is.